Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanlıca Sözlük (Ş Harfi)-Osmanlıca Sözlük (Ş Harfi)İle İlgili Kelimeler...
RE: Osmanlıca Sözlük (Ş Harfi) ŞEZRE (C : Şezerât-Şüzur) İşlenmemiş ham altun * Süs için asılan inci ve altun
ŞEZRE Bir kimseye yüz yüze bakmayıp şiddet ve öfke ile yandan bakış Hasmâne bakış Dargın bakışı gibi bakma Göz değdirme * İpi soluna bükme * Tersine bükülmüş ip, urgan * El değirmenini sola doğru çevirme * Şiddet, suubet, zorluk
ŞEZRE-MEZRE Darmadağınık
ŞEZZ Çuval kulpuna ağaç sokmak (O ağaca "şizâz" derler )
ŞİARE (C : Şeâyir) Hac amelleri * Hac nişanları İbadet için alem kılınan her nesne
ŞIDK (C : Eşdâk) Ağızın kulaktan tarafı * Ağzın kenarı
ŞIHNE Adâvet, düşmanlık * Davar bağladıkları yer
ŞIHNE Emniyet memuru İnzibat memuru
ŞIKAK Ayak yarığı * Ot * Muhalefet etmek, karşı gelmek
ŞIKB (C : Şekâbe-Şikâb-Şükub) Mağara ve kaya yarığı * Çukur yer
ŞIKK (Şikk) İslâmiyetin zuhurundan biraz önce yaşamış iki kâhinin adıdır Bunlardan eskisi Arablarda ilk kâhindir Acaib bir mahluk olup, alnının ortasında yalnız bir gözü (veya alnını ikiye ayıran bir alev) vardı El Yaşkarî adındaki ikinci Şıkk, Satih ile birlikte devrinin en meşhur kâhiniydi Satih'ten sonra o da Yemen'de bulunan Lâhmi Meliklerinden birisinin rüyasını tâbir ile Habeşlerin Yemen'i zabt edeceklerini, bu memleketin İbn-i Ziyezen tarafından kurtarılacağını, ayrıca Peygamber'in (A S M ) geleceğini beşaret vermişti Bunların vücudları yalnız bir bacak ve bir kolu olan yarım insan şeklinde idi, insanlar tarafından tevlid olunmuşlardı (İslâm Ansiklopedisinden)
ŞIKK Bir bütünün parçalarından her biri * İki ihtimalden ve iki cihetten her biri * İkiye ayrılmış şeyin bir kısmı
ŞIKK-I MUHALİF Aksi taraf Bir fikrin başka zıt ciheti, karşı tarafı
ŞIKKAYN Bir işin iki ciheti Bir şeyin iki şıkkı
ŞIKN Az, kalil
ŞIKS (C : Aşkâs) Bir parça yer * Her nesnenin bir miktarı
ŞIKŞAKA (C : Şekâşık) Devenin ağzında olan dağarcığı (Ağzından çıkarıp kükretir ) * Zayıf, yaşlı kimse * Uzun ince çubuk * Ağzın çevresi
ŞIKVE (ŞEKÂVE) Bedbahtlık * Yaramazlık
ŞIKZ (C : Şekazân) Keler eniği
ŞIKZA' Çok acıkmış tavşancıl
ŞIN Kur'an alfabesinin onüçüncü harfi olup, ebcedî değeri 300'dür
ŞI'RA Yaldırık adı verilen büyük, nurlu yıldız
ŞISB (C : şesâyib) şiddet * Nasip
ŞI'ŞA' Uzun, yeynicek kimse * Uzun boyunlu deve
ŞITRE Yarım, nısf
ŞİA Yardımcılar mânâsiyle, Alevilik, Şiilik İfrat ve tefrit ve dünyevi sebebler yüzünden Ehl-i Sünnet ve Cemaat Mezhebinden ayrılan bir fırka Bir şahsa taraftar olmak (Çok açık mukni izâhatını Risâle-i Nur külliyatı Dördüncü Lem'adan okuyunuz )
ŞİAB (Şi'b C ) Dar yollar Dağ yolları Patikalar * (Şube C ) Şubeler (Bak: Şuâb)
ŞİAR İz, belirti, işaret, nişan, ayırt edici iyi âdet * Üstünlük veren işaret * İnsanın gömleği * Ölüm * (Şa'r C ) Kıllar
ŞİAR-I RÂZ f Sırların şiârı, sırrı gizleyen perde, işâret
ŞİB' Tokluk
Şİ'B (C : Şiâb) Keçiyolu, dar yol, dağ yolu
ŞİB f İniş Aşağı doğru eğiklik
ŞİB Üzerine kar düşen dağ * Su içerken devenin dudağından çıkan ses
ŞİBA' Tokluk, doyma
ŞİBA' (Şeb'ân C ) Karnı doymuş olanlar, tok kimseler
ŞİBAB Bıçak üstüne sürçmek * At neşesi
ŞİBAK (Şebeke C ) Kafesler, şebekeler, ağlar, tuzaklar
ŞİBDİ' (C : Şebâdi) Akrep * Dil, lisan * Belâ * Şiddet
ŞİBH Benzer Benzeyen şey
ŞİBH-İ AKD Akid benzeri Sözleşme, sözle anlaşma benzeri
ŞİBH-İ BEŞER İnsana benzeyen şempanze, goril gibi hayvanlar
ŞİBH-İ BEŞERE Üst deriye benzer olan
ŞİBH-İ BİLLURÎ Billur gibi olan
ŞİBH-İ CİLD Cilde benzeyen, cildimsi
ŞİBH-İ HÜSN-Ü TA'LİL Edb: Bir hâdisenin vukuuna şairane olarak ve kat'î olmayan bir sebeb göstermek
ŞİBH-İ MÜNHARİF Geo: Yamuk Yalnız iki kenarı paralel olan dörtgen
ŞİBL Aslan yavrusu
ŞİBR Karış
ŞİBRAK Yırtmak * Parçalamak
ŞİCA' (Bak: Şücâ)
ŞİCAB Divit kapağı * Her nesnenin ağzına, yarığına ve gedik yerine koyup tıkadıkları nesne
ŞİCAR Kapı ardına koyup sürgü olarak kullanılan ağaç * Kiremit tahtası altına konulup çakılan ağaç * Kapı ağacı * Deve alâmetlerinden bir alâmet
ŞİD f Nur, ziya, aydınlık * Güneş
ŞİD Kireç Sıva
ŞİDAD (Şedid C ) Sertler Şiddetliler
ŞİDDET Sertlik, katılık * Ziyadelik * Sıkılık * Tecvidde: Harf sükun ile ve nefesin hepsi habs olarak sakin bir halde okunduğu zaman savtın asla akmamasına denir Şiddet iki kısma ayrılır:Şedide-i mechure : Elif, bâ, cim, dal, tı harfleri şedide-i mehmuse : Kaf ve tâ harfleri
ŞİDDET-İ TAZYİK Tazyik ve baskının şiddeti
ŞİDED (Şiddet C ) Şiddetler
ŞİE Alâmet, işaret, nişan
ŞİFA Hastalıktan iyi olma, iyileşme Hastalıktan kurtulma (  Hastalık seni uyandırıncaya kadar sabra çalış ve hastalık vazifesini bitirdikten sonra Hâlik-ı Rahim inşaallah sana şifa verir L )
ŞİFA-İ ÂCİL Hastalıktan çabuk kurtulma
ŞİFA-İ ŞERİF (Bak: Kadî İyaz)
ŞİFA-BAHŞ f Şifa veren, iyilik veren, iyileştiren
ŞİFAH (Şefe C ) Dudaklar
ŞİFAHANE f Hastahane
ŞİFAHEN Sözle, ağızdan Konuşmak suretiyle
ŞİFAHÎ Ağızdan, şifahen, sözlü
ŞİFAHİYÂT Ağızdan söylenilen, şifahî olan, sözlü ifadeler
ŞİFAKÂR f Şifalı Şifaya sebeb olan
ŞİFANAPEZİR (Şifâ-nâpezir) f Tedavi edilmez, şifa bulmaz, tedavi olmaz
ŞİFAPEZİR f İyileşebilir, şifa bulabilir, geçebilir
ŞİFARESAN f Şifaya erişen, hastalığı iyileşen
ŞİFASAZ f şifa veren, iyi eden
ŞİFAYAB f Şifa bulma, iyileşme
ŞİFE (Bak: Şefe)
ŞİFF Ziyade, çok, fazla * Eksik, noksan (Ezdattandır)
ŞİFRE Fr Gizli ve işaretle yazı usulü * Haberleşmede kullanılan belirli bazı işaretler * Herkesin anlayamadığı, bazı kimselere mahsus anlaşma usulü
ŞİFTE f Düşkün, tutkun, meftun
ŞİFTEDİL f Gönül vermiş, meftun, tutkun
ŞİFTEGÎ f Kaçıklık, tutkunluk, meftuniyet
ŞİH(A) Yavşan denilen ot
ŞİHAB Parlak yıldız * Kıvılcım * Yıldızdan fırladığı zannedilen ve dünyanın atmosferinde bir an görünüp kaybolan gök taşı
ŞİHAT (Bak: Şeyhuhet)
ŞİHBAN (Şihâb C ) Kıvılcımlar
ŞİHDARE Fahiş ve israfçı ve dedikoducu kimse * Kısa boylu ve şişman kimse
ŞİHE f At kişnemesi
ŞİÎ Şia fırkasından olan
ŞİİR Güzel tertibli manzume Tahayyül ve tasavvurları ve bâzı hakikatları hoşa gidecek şekilde ifâde eden ölçülü söz * Man: Muhayyelâttan terekküb eden kıyas
ŞİKA (Şekve C ) Şikâyetler, sızıltılar
ŞİKAB İki dağ arası * İki kaya arası
ŞİKÂF f (Şikâften: "Yarmak" mastarından) Yarık, yırtık, çatlak * Kelime sonuna gelerek "yırtıcı, yırtan" mânâsına kullanılır Meselâ: Ciğer-şikâf $ : Ciğer parçalayan
ŞİKAK Nifak, ikilik, ittifaksızlık
ŞİKAL Devenin palanını bağlıyan ip * Devenin ayağının bağlandığı ip, köstek * El ve ayak zinciri * Üç ayağı beyaz olan at
ŞİKAR f Av, avlanan hayvan Avlama * Düşmandan ele geçirilen mal Ganimet
ŞİKAR Mc: Değerli, kıymetli
ŞİKARİSTAN f Av yeri, avı çok olan yer
ŞİKAYAT (Şikâyet C ) Şikâyetler
ŞİKAYET Sızlanma, sızıltı * Haksız olan, haksız iş yapan bir kimseyi üst makama bildirmek
ŞİKEM f Karın
ŞİKEMBE f İşkembe
ŞİKEMBENDE f Midesine düşkün Çok yiyen
ŞİKEMDERD Karın ağrısı
ŞİKEMPERVER f Yemek tiryakisi, boğazına düşkün
ŞİKEN f (Şikesten mastarından) Kıvrım, büküm * Koparan, parçalayan mânâsında birleşik kelimeler yapılır Meselâ: Haysiyet-şiken $ : f Haysiyet kıran
ŞİKEN-İ KÂKÜL Kıvırcık saç
ŞİKENC f Kıvrım, büklüm
ŞİKENCE f İşkence Azap Eziyet
ŞİKENED Kırıyor, kesiyor
ŞİKEST f Kırma, kırılma * Kıran * Yenilme, mağlubiyet
ŞİKESTE f Kırılış, yeniliş, mağlub olmuş Kırık Tâlik yazının bir çeşidi
ŞİKESTEBÂL f Kanadı kırık, kırık kanatlı * Mc: Kederli, üzgün
ŞİKESTEDİL f Gönlü kırık, mahzun, kederli, hüzünlü
ŞİKESTEGÎ f Kırıklık
ŞİKESTEPÂ f Ayağı kırık
ŞİKESTEZEBÂN f Peltek
ŞİKİBA (Şikibende) Sabırlı
ŞİKK (Bak: Şıkk)
ŞİKKE (C : Şikek) Balta cinsinden olan silâhların sapı * Girecek deliğe sıkışıp tutmak için sokulan çivi
ŞİKL Güçlük * Naz
ŞİLAK Cima etmek * Vurmak * Kulağı uzunlamasına yarmak
ŞİLV Vücut azâlarından biri
ŞİMAL Sol, sol taraf Sağın ve cenubun zıddı Kuzey
ŞİMAL-İ GARBÎ Kuzeybatı
ŞİMAL-İ ŞARKÎ Kuzeydoğu
ŞİMALEN Soldan, sol taraftan, şimalden, kuzey taraftan
ŞİMALÎ şimale ait, sola ve kuzeye ait
ŞİMAS Davarın ürkek olması
ŞİME (C : Şiyem) Huy, tabiat
ŞİMENDİFER Fr Demir yolu katarı, tren * Demir yolu
ŞİMRAC (C : Şemâric) Seyrek seyrek dikmek * Yalan karışık söz
ŞİMRAH (C : Şemârih) Hurma veya üzüm salkımı * Dağ tepesi
ŞİMŞAD f Şimşir ağacı
ŞİMŞİR (Bak: Şemşir)
ŞİN (Bak: Şeyn)
ŞİN Çok nikâhlı kimse * Huruf-u mu'cemeden bir harf
|