|
Prof. Dr. Sinsi
|
İnklap Tarihi Ders Notları,İnklap Tarihi Konularının Notları,İnklap Tarihi Ödev Notu
İnklap Tarihi Ders Notları,İnklap Tarihi Konularının Notları,İnklap Tarihi Ödev Notu
İnklap Tarihi Ders Notları,İnklap Tarihi Konularının Notları,İnklap Tarihi Ödev Notu
I Meşrutiyet'in İlanı(23 Aralık1876):Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi aydınların oluşturduğu gruba Genç Osmanlılar veya Jön Türkler denirdiBu grup yanlarına Mithat Paşa'yıda alarak Meşrutiyeti ilan etmesi koşuluyla IIAbdülhamit'i tahta çıkardılar23 Aralık 1976 'da Kanuni Esasi hazırlanarak IMeşrutiyet
ilan edildi Kanuni Esasi Osmanlı Devletinin Avrupai tarzda ilk anayasasıdırKanuni Esasiye göre iki tane
meclis kurulduMeclisi Mebusan( Üyelerini halk halk seçecek),Meclisi Ayan(Üyelerini Padişah seçecek)
Not:IMeşrutiyetin ilanıyla Mutlakiyet dönemi sona ermiş Meşrutiyet dönemi başlamıştır
IIMeşrutiyet'in İlanı(1908):Jön Türkler 1889 yılında İttihat ve Terakki cemiyetini kurdularBu örgüt IIMeşrutiyetin ilan edilmesi içinIIAbdülhamit'e baskı yaptılarBaskılar sonundaIIAbdülhamit 24 Temmuz 1908 'de IIMeşrutiyeti ilan etti13 Nisan 1909'da Meşrutiyet yönetimine karşı olanlar büyük bir ayaklanma yap
tılar(31 Mart Olayı)Ayaklanmayı İttihatçıların oluşturduğu ve MKemal'in Kurmay Başkanlığını yaptığı
Hareket Ordusu bastırdıİttihatçılar bu ayaklanmadan IIAbdülhamit'i sorumlu tutarak tahttan indirdiler
1Uşi Antlaşmasının Önemi Nedir?
·İtalya ile Osmanlı Devleti arasında 1912'de Trablusgarp savaşından sonra imzalanmıştır
·Buna göre;Trablusgarp ve Bingazi İtalya'ya verildiOn iki ada geçici olarak Balkan savaşından sonra alınmak üzere İtalya'ya bırakıldı
·NOT:Trablusgarp (Libya) Osmanlı Devletinden ayrılan son Afrika toprağı olmuştur
2IBalkan Savaşı ve Sonuçları Nelerdir?
·1912'deBulgaristan,Yunanistan,Sırbistan ve Karadağ Türkleri Balkanlardan atmak için anlaştılar ve Osmanlı Devletine saldırdılar
·Osmanlı Devleti ordusundaki subayların ittihatçı-itilafçı diye ayrılmaları ve savaşlara yeterli hazırlanamaması nedeniyle Midye-Enez hattına kadar çekilmek zorunda kaldı
·Bu savaşın sonunda Osmanlı Devletiyle bağlantısı kalmayan Arnavutluk bağımsızlığını kazandı
·IBalkan Savaşı'nın sonunda Londra Antlaşması (1913) imzalandıMidya-Enez hattına geriledikEdirne ve Kırklareli'yi kaybettik
3IIBalkan Savaşı ve Sonuçları Nelerdir?
·IBalkan Savaşı'nda aldıkları toprakları kendi aralarında paylaşamayan Balkan ülkeleri kendi aralarında savaşa tutuştularOsmanlı Devleti bunu fırsat olarak gördü ve saldırarak Edirne ve Kırklareli'yi geri aldı
·IIBalkan Savaşının sonunda iki antlaşma imzalandı
·İstanbul Antlaşması(1913): Bulgaristan ile Osmanlı Devleti arasında imzalandıEdirne ve Kırklareli bizde kaldıMeriç nehri Bulgaristan'la sınır oldu
·Atina Antlaşması(1913): Kavala şehri ve Girit adası kesin olarak Yunanistan'a verildi
3IDünya Savaşı'nın Sebepleri Nelerdir?
·Sömürge rekabeti :Birliğini geç tamamlayan İtalya(1870) ve Almanya'nın(1871) sömürge yarışında İngiltere'ye ve Fransa'ya rakip olmaları bu devletler arasında düşmanlığa neden olmuştur
·Almanya-Fransa Çekişmesi: Kömür yataklarının bulunduğu Alsas-Loren bölgesi iki ülkeyi düşman etmiştir
·Balkanlardaki Çekişme: Rusya ile Avusturya-Macaristan arasında Balkanlarda çekişme vardıRusya Avusturya-Macaristan'ın içindeki ortadoks ve slav ırkları kendi hakimiyetine almak istemesi düşmanlığı artırdı
·Blokların Kurulması: Yukarıda sayılan sayılan nedenlerle bazı devletler birbirlerine yaklaşmışlardırAlmanya,Avusturya-Mac,
İtalya üçlü ittifak devletlerini, İngiltere,Fransa ve Rusya ise Üçlü itilaf devletlerini oluşturdular
4Osmanlı Devletinin IDünya Savaşına Girmesinin Nedenleri Nelerdir?
·Balkan ve Trablusgarp savaşlarında kaybedilen toprakları geri alma düşüncesi
·Alman hayranlığı ve Almanya'nın savaşı kesin kazanacağına inanılması
·İngiltere,Fransa ve Rusya'nın sömürgelerinde yaşayan müslüman ülkeleri bağımsızlığına kavuşturma isteği
·İngiltere,Fransa ve Rusya'nın Osmanlı Devletine karşı düşmanca tavır takınmaları
·Goben(Yavuz),Breslav(Midilli) zırhlı gemilerinin Rus limanlarını topa tutması
5Almanya'nın Osmanlı Devletini Kendi Yanında Savaşa Sokmak İstemesinin Nedenleri Nelerdir?
·Savaşı daha geniş alanlara yaymak
·Osmanlı Devletinin Jeopolitik konumundan (Dünya üzerindeki yeri) yararlanmak istemesi
·Osmanlı halifesinin dini gücünden faydalanmak ve İtilaf Devletlerinin sömürgeleri olan müslüman ülkeleri ayaklandırarak,sömürgeleri içten çökertmek
·Sömürgelere giden yolları kontrol altında tutmak istemesi
6Osmanlı Devleti'nin Kendi Topraklarında Savaştığı Cepheler Hangileridir?
·Kafkas ,Kanal ,Filistin ,Irak, Çanakkale, Suriye ,Hicaz-Yemen Cepheleridir
7 Osmanlı Devleti'nin Kendi Toprakları Dışında Savaştığı Cepheler Hangileridir?
·Makedonya,Romanya,Galiçya Cepheleridir
8Kafkasya Cephesinin Önemi Nedir?
·1 Kasım 1914 'te Rusların Doğu'dan saldırıya geçmesiyle bu cephe açılmıştır
·Enver Paşa’nın Anadolu’daki Türkler ile Orta Asya’daki Türkleri birleştirerek büyük Türk devleti kurmak istemesi
·Bakü petrollerini ele geçirmek isteyen Almanya’nın bu cephenin açılması için Osmanlı’yı kışkırtması
·22 Aralık 1914’te 150 bin kişi ile başlatılan” Sarıkamış Harekatı” hezimetle sonuçlanmış ve 90 bin askerimiz donarak şehit olmuştur Ruslar Erzurum, Muş,Bitlis ve Erzincan’ı ele geçirmişlerdirMKemal 1916’da Muş ve Bitlis’i geri almıştır
·Rusların 3 Mart 1918’de imzaladığı Brest Litowsk Antlaşmasıyla IDünya savaşından ayrılmış ve doğu cephesi kapanmıştır(Bu ant İle Berlin ant İle kaybettiğimiz Kars,Ardahan,Batum Rusya’dan Osmanlı Devletine geçmiştir)
9 Çanakkale Savaşının Önemi Nedir?
·500 Bin den fazla insan ölmüştür
·Osmanlı Devletinin galip geldiği tek cephedir
·İtilaf devletleri boğazları geçemeyip Rusya’ya yardım götüremeyince Rusya’da Bolşevik ihtilali çıkmıştır Sovyet Rusya kurulmuştur
·MKemal’in bu savaşlarda gösterdiği başarılar onun kurtuluş savaşında lider olmasını sağlamıştır
10Kanal Cephesinin Önemi Nedir?
·Almanların isteğiyle açılmıştır(Süveyş Kanalında)
·Mısır İngiltere’den geri alınacaktı Ve İngiltere’nin Uzak Doğu’daki sömürgeleriyle bağlantısı kesilecekti Fakat savaşı kazana- madık ve İngiltere Suriye’ye kadar ilerledi ve Suriye cephesinin açılmasına neden oldu
11IDünya Savaşı’nın Sonunda İmzalanan Antlaşmalar Nelerdir?
·İtilaf devletleri ile yenilen devletler arasında şu antlaşmalar olmuştur
Versay-Almanya , Sen Jermen-Avusturya , Triyanon –Macaristan, Nöyyi-Bulgaristan, Sevr-Osmanlı Devleti
NOT:Mondros ateşkes antlaşması Osmanlı Devletini IDünya savaşından çıkaran ateşkes antlaşmasıdırSevr antlaşması hazır- lanana kadar bu antlaşma yürürlüğe girmiştir
I2Dünya Savaşı’nın Genel Sonuçları Nelerdir?
·Osmanlı İmp ,Rus Çarlığı, Avusturya-Macaristan İmp ve Alman İmp yıkılarak yerlerine milli devletler kuruldu
·Litvanya, Çekoslovakya, Polonya, Yugoslavya, Macaristan ve Avusturya bağımsız birer devlet olarak ortaya çıktı
·Cemiyet-i Akvam(Milletler Cemiyeti) kuruldu
·Yenilen devletlerde rejim değişiklikleri meydana gelmiştir
·IDünya Savaşından en karlı İngiltere ve Fransa çıkmıştır
·IDünya Savaşı’nın sonunda yenilen devletlere imzalatılan ağır antlaşmalar , IIDünya Savaşı’nın çıkmasına neden olmuştur
13Mondros Ateşkes Antlaşması’nın(30 Ekim 1918) Önemi Nedir?
·Osmanlı Devleti bu antlaşmayla fiilen sona ermiştir
·Antlaşmanın 7Maddesi “İtilaf Devletleri kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa , istedikleri bölgeyi işgal edebileceklerdi “ çok ağır bir madde olup ülkenin her an işgalini mümkün hale getirmiştir
·Altı vilayette bir Ermeni Devleti kurulması için zemin hazırlanmıştır
·İşgallerin başlamasıyla bölgesel direniş örgütleri ve Kuvay-i Milliye ortaya çıkmıştır
·Azınlıklar işgalleri kolaylaştırmak için zararlı cemiyetleri kurmuşlardır
14Zararlı Cemiyetler Hangileridir?
A Azınlıkların Kurdukları Cemiyetler:
·Mavri Mira: Rumlar tarafından kuruldu İstanbul Patrikhanesi yönetir İzmir ve Doğu Trakya’yı Yunanistana katmak istemektedir
·Etnik-Eterya Cemiyeti:Rumlar tarafından Yunanistan sınırlarını genişletmek için kuruldu
·Pontus Rum Cemiyeti:Doğu Karadeniz’de eski Rum Pontus Devletini tekrar canlandırmak için Rumlar tarafından kuruldu
·Ermeni Taşnak –Hınçak Cemiyeti: Ermeniler tarafından Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak amacıyla faaliyet göstermiştir
B Milli Varlığa Düşman Cemiyetler:
·Kürt Teali Cemiyeti: Doğu illerinde bir Kürt Devleti kurmak için faaliyette bulundu(İstanbul’da kuruldu)
·Teali İslam Cemiyeti: Saltanat ve Hilafeti desteklemiş ve İstanbul’da kurulmuştur
·İngiliz Muhipleri Cemiyeti: İngiliz himayesinde yaşamayı isteyenler kurmuştur
·Sulh ve Selamet-i Osmani Fırkası: Saltanat ve Hilafeti desteklemiştir
·Wilson Prensipleri Cemiyeti: Amerika egemenliğini(Mandasını) istemiştir
15Yararlı Cemiyetler( Milli Cemiyetler) Hangileridir?
·Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Doğu Anadolu’nun Ermenilere verilmesini önlemek için kuruldu
·Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Trakya’nın Yunan işgaline uğramasını engellemek için Edirne’de kuruldu
·Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti: Doğu Karadeniz ve çevresinin Rumlara verilmesini ve Rum Pontus Devletinin kurulmasına engel olmak için kuruldu
·Kilikyalılar Cemiyeti: Adana ve çevresinin Ermanilere verilmesini önlemek için kurulmuştur
·İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: İzmir ve çevresinin Yunanlılara verilmesini önlemek için kurulmuştur
·Milli Kongre Cemiyeti: İstanbul’da kurulan bu cemiyet Türklere karşı yapılan haksızlıkları basın ve yayım yolu ile dünyaya duyurmaya çalışmışlardır
16Paris Barış Konferansının(18 Ocak 1919) Önemi Nedir?
·İtilaf Devletleri Osmanlı Devletini nasıl paylaşacaklarını kararlaştırmak için Paris’te toplandılar
·Daha önce İtalya’ya verilen Batı Anadolu Yunanistan’a verildi
·İtalya’ya: Güneybatı Akdeniz ,
·Fransa’ya: Urfa,Maraş,Antep,Suriye ve Lübnan,
·İngiltere’ye : Irak, Filistin ve Boğazlar bırakılmıştır
·Yunanlılar Paris Barış Konferansının kendilerine verdiği yetkiyle 15 Mayıs 1919 ‘da İzmir’i işgal etmiştir
17GENELGELER VE KONGRELER:
Havza Genelgesi’nin Önemi Nedir?(29 Mayıs 1919)
·MKemal Havza’ya gelince askeri ve sivil mülki amirlere gönderdiği bildirilerle, işgallerin protesto yapılmasını,mitingler düzenlenmesini , ülkemizin içinde bulunduğu durumun millete anlatılmasını , İstanbul hükümetine protesto telgraflarının çekilmesini istemiştir
NOT:MKemal 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilmesinden sonra 16 Mayıs 1919’da Bandırma vapuruyla Samsun’a doğru yola çıkmış ve 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gelmiştirMKemal Samsun’a gelirken 9Ordu Müfettişliği sıfatıyla resmi görevli olarak, Samsun ve çevresindeki Rumlarla Türkler arasındaki çatışmalara son vermek amacıyla Samsun’a gelmiştir
Amasya Genelgesi ve Önemi Nedir? (22Haziran 1919)
·MKemal ,Rauf Orbay, Refet Bele,Ali Fuat Cebesoy ve Kazım Karabekir toplantı yaparak , aldıkları kararları genelge olarak yayınlamışlardır
·Vatanın ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu belirtilmiştirMiletin geleceğini ,milletin azim ve kararı kurtaracaktır denildi
·Osmanlı hükümetinin görevini yapmadığı ve bu durumun milletimizi yok saydığı belirtilmiştir
·Milletimizin sesini dünyaya duyuracak her türlü etki ve denetimden uzak milli bir kurulun kurulması gerektiği belirtilmiştir
·Bu nedenle seçimlerin yapıldığı yerlerde seçilen kişiler seçimlerin yapılamadığı yerlerde ise halkın güvenini kazanmış 3 delege Sivas’a gelerek toplanılması gerektiği belirtilmiştir
·Doğu illeri adına Erzurum’da bir kongre toplanacak
Amasya Genelgesi’nin Önemi
·İlk defa kurtuluş savaşının mücadele safhası başlamıştır
·İlk defa kurtuluş savaşının gerekçesi , yöntemi ve amacı belirtilmiştir
·İlk defa millet egemenliğine dayanan yönetimden bahsedilmiştir
·İlk defa milli bir kurulun oluşturulmasından bahsedilmiştir
·İlk defa İstanbul hükümetinin görevini yerine getiremediğinden bahsedilmiştir
·İlk defa Erzurum ve Sivas Kongrelerinin toplanmasına karar verilmiştir
NOT:MKemal Amasya Genelgesi’nden sonra 8 Temmuz 1919’da padişaha yolladığı bir telgrafla resmi göreviyle birlikte askerlik görevinden de istifa ettiğini açıklamıştır
Erzurum Kongresi’nin Önemi Nedir?(23 Temmuz 1919)
·Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin girişimleriyle bölgedeki Ermeni tehlikesine karşı toplanmıştır
·Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür asla parçalamaz olduğu belirtildi(Misak-ı Milli’de aynen yer aldı)
·İlk defa hükümet kurulmasından bahsedilmiş ve ilk defa 9 kişilik Temsil Heyeti seçilmiştir
·İlk defa manda ve himaye reddedilmiştir
·Milli Meclisin derhal toplanması ve hükümetin meclisin denetimine girmesi kararlaştırıldı(Mebusan Meclisi)
·Kuva-yi Milliye’yi etken ve milli iradeyi hakim kılmak esastır
·Erzurum kongresi bölgesel olarak toplanmış fakat aldığı kararlar tüm yurdu ilgilendirdiği için milli bir kongredir
Sivas Kongresi’nin Önemi Nedir? ( 4-11 Eylül 1919)
·Ülke genelindeki milli cemiyetler “ Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adıyla birleştirildi
·Manda ve himaye fikri kesin olarak reddedildi
·İrade-i Milliye adıyla bir gazete çıkarıldı
·Temsil heyeti 15 kişiye çıkarılmıştır
·Her yönüyle ulusal bir kongredir
·Ali Fuat Cebesoy Batı Anadolu Kuva-i Milliye Komutanlığına atanmıştır
Amasya Görüşmelerinin Önemi Nedir? (20-22Ekim 1919)
·Osmanlı Hükümetinden Bahriye Nazırı Salih Paşa ile M Kemal arasında görüşmeler olmuştur
·Görüşmelerde alınan kararlardan sadece Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılmasıyla ilgili madde Osmanlı hükümeti tarafından kabul edilmiştir
· İstanbul Hükümeti , Temsil Heyetiyle görüşmek üzere bir temsilcisini Amasya’ya göndermekle Temsil Heyetini hukuki olarak tanımıştır
18 Misak-ı Milli’nin İlanı (28 Ocak 1920)
·Amasya Görüşmeleri’nde alınan kararla yurdun her tarafında seçimler yapılarak Mebuslar Meclisinin açılmasına zemin hazırlanmıştırMeclisin İstanbul’da açılmasına karar verilince MKemal İstanbul’a gitmemiştirFakat onun düşüncelerini temsil eden Felah-ı vatan adıyla bir grup kurulmuşturBu grup hazırladığı Misak-ı Milli’yi son Osmanlı Mebusan Meclisine kabul ettirmiştir(28 Ocak 1920)
·Alınan Kararlar: Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında Türk askerlerinin elinde bulunan topraklar bir bütündür, parçalanamaz
Arap topraklarının, Batı Trakya’nın ve Kars,Ardahan ve Batum’un geleceği halk oylamasıyla belirlenecekOsmanlı’nın merkezi ve Marmara Denizi’nin güvenliği sağlanırsa boğazlar dünya ticaretine açılacakİçimizdeki azınlıklara komşu ülkelerdeki müslüman halka tanınan haklardan fazlası tanınamazTam bağımsızlığımızı ve ekonomik gelişmemizi engelleyen sınırlamalar ve kapitülasyonlar kesinlik-
Le kabul edilemez
·Misak-ı Milli ile Türk vatanının sınırları çizilmiştir
·Misak-ı Milli’nin ilanı İstanbul’un işgaline neden olmuştur
·İstanbul 16 Mart 1920’de itilaf devletleri tarafından resmen işgal edilmiştirMebusan Meclisi dağıtılmıştırBazı milletvekilleri Malta adasına sürgüne gönderilmiştirBazıları Ankara’ya kaçmıştır
19 TBMM’nin Açılması (23 Nisan 1920)
·MKemal 19 Mart 1920’de bir genelge yayınlayarak Ankara’da olağan üstü yetkilere sahip bir meclisin açılması gerektiğini ve bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, her sancaktan 5 kişinin seçilmesini ve bu seçilenlerin 15 gün içinde Ankara’ya gelmelerini istediAyrıca İtilaf Devletleri tarafından dağıtılan Osmanlı Mebuslar Meclisi üyelerini de kaçabilirlerse gelmelerini istedi
·Nihayet bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra 23 Nisan 1920’de TBMM açıldı
20 İlk TBMM’nin Özellikleri
·Güçler birliği ilkesi benimsenmiştir(yasama ,yürütme ,yargı güçlerinin mecliste toplanması)Böylece çabuk ve uygulanabilir kararların alınması sağlanmıştır(Çünkü osırada ülkemiz işgal altında)
·Egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu ve meclisin üstünde bir gücün olmadığı belirtilmiştir
·Meclisin başkanı aynı zamanda hükümetinde başkanıdır
·Padişah ve halifenin yeri meclisin alacağı kararla belli olacaktır
21İlk Anayasa ( Teşkilat-ı Esasiye - 20 Ocak 1921)
·Kurtuluş savaşının devam ettiği günlerde kabul edilmiştir
·Bu anayasa ile Türk tarihinde ilk kez egemenlik ulusa verilmiştir
·Güçler birliği prensibi benimsenmiştir(Yasama, yargı, yürütme meclis tarafından yapılıyor)
·Yeni Türk Devletinin hukuki ve siyasal belgesi olmuştur
·Anayasaya göre meclis başkanı hükümetin de başkanı olmakla “Meclis Hükümeti Sistemi” benimsenmiştir
NOT:Cumhuriyetin ilanıyla “Meclis Hükümeti Sistemi” terkedilerek “Kabine Sistemi” ne geçilmiştir
22 İlk TBMM’ne Karşı Çıkan Ayaklanmalar
·Ayaklanmaların çıkmasında; Bazı çıkar sahiplerinin halkı kışkırtması, azınlıkların devlet kurmak istemesi, İstanbul hükümetinin MKemal aleyhinde bildiriyi Anadolu’da halka dağıtması,düzenli ordu kurulması sırasında bazı Kuva-yi Milliyecilerin orduya katılmak istemesi, MKemal’in idam cezasına çarptırılmış olması TBMM’ne karşı ayaklanmaların çıkmasında etkili olmuştur
1İstanbul Hükümeti ve İngilizler Tarafından Desteklenen Ayaklanmalar: Anzavur , Kuva-yi İnzibatiye, Bolu-Düzce-Hendek
ve Adapazarı , Yozgat Yenihan, Konya , Afyon , Milli Aşireti ayaklanmalarıdır
2Azınlıkları Çıkardığı Ayaklanmalar:Rum Pontus ,Ermeni ayaklanmalarıdır
3Kuva-yi Milliye Taraftarlarının Çıkardığı Ayaklanmalar: Çerkez Ethem , Demirci Mehmet Efe ayaklanmalarıdır
23TBMM’nin Ayaklanmalara Karşı Aldığı Tedbirler
·29 Nisan 1920’de Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı
·11 Eylül 1920’de İstiklal Mahkemeleri kurularak isyancılar sert bir şekilde cezalandırıldı
·İstanbul hükümetinin olumsuz propogandalarına karşı halkı doğru bilgilendirmek için Anadolu Ajansı kuruldu
·Damat Ferit hükümetinin Anadolu hareketi aleyhine yeptırdığı fetvala karşı Ankara müftüsü Rıfat Börekçi fetva yayınlayarak Anadolu’daki mücadelenin haklılığı tüm yurda ilan edilmiştir
24Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920)
·IDünya savaşı bittiğinde itilaf devletleri diğer devletlerle barış antlaşmalarını hemen imzalamalarına rağmen Osmanlı Devleti’ni nasıl paylaşacaklarına karar veremedikleri için kesin barışı geciktirdilerVe 10 Ağustos 1920’de Osmanlı Devleti adına Dar-ı Şura-yı Saltanat (Mebuslar Meclisi dağıtıldığı için) Sevr Antlaşması’nı imzalamıştırBu antlaşmaya göre;
·İstanbul Osmanlıya verilecek ancak şartlara uyulmazsa işgal edilecekBoğazlar savaş ve barışta açık olacak ve Boğazlar Komisyonu tarafından yönetilecekDoğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti , Suriye ile Irak arasında bir Kürt Devleti kurulacakTrakya ve Batı Anadolu Yunanistan’a , Irak ve Arabistan İngiltereye, Konya, Antalya ve Muğla tarafları İtalya’ya ,Adana-Malatya-Sivas ve Suriye arası Fransa’ya verilecekAzınlıklara sınırsız haklar verilecek Kapütilasyonların her türlüsü devam edilecek ve bütün ülkeler faydalanacak
·Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti yok sayılmıştır
·İtilaf Devletleri Osmanlı Devletini paylaşmışlardır
·İtilaf Devletleri Son Osmanlı Mebuslar Meclisini dağıttıkları için bu antlaşma meclis tarafından onaylanmadığından hiçbir hukuki geçerliliği yoktur
·Uygulanamayan bir antlaşma olması nedeniyle 1878 Ayastefanos Antlaşmasına benzerlik gösterir
25Düzenli Ordu Ne Zaman Kurulmuştur?
·MKemal’in önerileri doğrultusunda TBMM Hükümeti düzenli ordu kurma kararına vardı
·Kuva-yi Milliye birliklerinin tek çatı altında toplanması kararlaştırılmıştır
·Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe etkilerinin azalmasından çekindikleri için düzenli orduya katılmayarak isyan ettiler
·8 Ekim 1920’de ülkenin her tarafından gelen Kuva-yi Milliye birliklerinin katılımıyla düzenli ordu kurulmuştur
·Batı cephesi komutanlığına İsmet Paşa(İnönü) getirildi
Kurtuluş Savaşında Cepheler
Doğu Cephesi: Doğu cephesinde Ermenilerle savaşılmıştırErmeniler Sevr antlaşmasına dayanarak Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak istiyorlardı ve Türklere saldırıyorlardı TBMM 15Kolordu komutanı Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu cephesi komutanlığına atadı Yapılan savaşlarla Doğu Anadolu Ermenilerden kurtuldu Ermenilerle Gümrü Antlaşması(3Aralık 1920) imzalandı
26Gümrü Antlaşması’nın (3 Aralık1920) Önemi Nedir?
·TBMM’nin uluslar arası alanda kazandığı ilk siyasi ve askeri başarıdır
·İlk kez Gümrü antlaşmasıyla belirlenen doğu sınırımız , Moskova ve Kars antlaşmalarıyla son şeklini almıştır
·Ermeniler barış imzalamakla ilk kez Sevr antlaşmasının geçersizliği onaylamış oldular
·Ermeni sorunu çözüme kavuşturuldu
27Güney Cephesi’nin Önemi Nedir?
·Güney Cephesi’nde düşmana karşı Kuva-yi Milliye birlikleriyle karşı konulmuştur Düzenli ordu savaşmamıştır
·Güney Cephesi’ndeki savaşlar Sakarya Savaşı’ndan sonra 20 Ekim 1921’de Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması ile sona erdi
·Böylece Hatay hariç Suriye sınırı belirlenmiştir
28 I İnönü Savaşı’nın (6-10 Ocak 1921) Önemi Nedir?
·Düzenli ordunun Batı Cephesi’nde Yunanlılara karşı kazandığı ilk zaferdir
·İsmet Paşa Albaylıktan generalliğe terfi etti
·Çerkez Ethem isyanı bu zaferden sonra bastırıldı
·20 Ocak 1921’de ilk anayasa ( Teşkilat-ı Esasiye) ilan edildi
·12 Mart 1921’de İstiklal Marşı’mız kabul edildi
·Londra Konferansı yapıldı(21 Şubat 1921)
·Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalandı(16 Mart 1921)
29Londra Konferansı’nın Önemi Nedir? (21 Şubat-12 Mart 1921)
·İtilaf Devletleri Sevr Antlaşmasını yumuşatarak TBMM kabul ettirmek için konferansı toplamışlardır
·İstanbul hükümeti adına Tevfik Paşa, TBMM adına Bekir Sami Bey konferansa katılmıştır
·İtilaf Devletleri TBMM’ni konferansa çağırmakla , TBMM’nin varlığını ilk kez hukuki olarak tanımıştır
30Moskova Antlaşması’nın Önemi Nedir? ( 16 Mart 1921)
·Rusya Misak-ı Milliyi ve Türk Devletini tanıyan ilk Avrupa ülkesi olmuştur
·Kars, Ardahan Türkiye’de kaldıBatum ise Gürcistan’a verilmiştirBatum’un elimizden çıkmasıyla Misak-ı Milli’den ilk taviz verilmiştir
31 IIİnönü Savaşı’nın Önemi Nedir? (23 Mart-1 Nisan 1921)
·Batı Cephesi’nde Yunanlılara karşı kazanılan ikinci zaferdir
·İtalya bu zaferden sonra Antalya ve Muğla’dan çekilmeye başladılar
·Fransızlar anlaşmak için Ankara’ya temsilci gönderdiler
32 Kütahya-Eskişehir Savaşlarının Önemi Nedir? ( 10-24 Temmuz 1921)
·Ordumuz İtilaf Devletleri’nden yardım alan Yunanlılar karşısında başarısız olarak Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar gerilemiştir
·Böylece 1683 IIViyana kuşatmasından itibaren devam eden geri çekilme Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar devam etmiştir
·Bu yenilgiden sonra 5 Ağustos 1921’de MKemal’e başkomutanlık verildiAyrıca meclisin 3 aylığına tüm yetkileri MKemal’e verildi
·MKemal ilk olarak Tekalif-i Milliye Emirlerini 8 Ağustos 1921’de ilan ederek Sakarya Savaşı için halktan yardım toplamıştır
33Sakarya Meydan Savaşı’nın Önemi Nedir?(23 Ağustos-13 Eylül 1921)
·1683 Viyana bozgunundan itibaren devam eden gerileme sona erdi
·TBMM büyük bir zafer kazandıYunan ordusunun taarruz gücü kırıldıYunanlılar savunmaya geçti
·TBMM MKemal’e Mareşallik ve Gazilik ünvanı verdi(19 Eylül 1921)
·Kafkas Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması imzalandı(13 Ekim 1921)
·Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalandı(20 Ekim 1921)
·İtilaf Devletleri barış teklifinde bulundular
34Kars Antlaşması’nın Önemi Nedir? ( 13 Ekim 1921)
·Ermenistan, Azerbeycan ve Gürcistan ile yapılmıştır
·Kars Antlaşması ile doğu sınırlarımız kesinlik kazanmıştır
35Ankara Antlaşması’nın Önemi Nedir? (20 Ekim 1921)
·Hatay dışında Suriye sınırı çizildi
·Fransa yeni Türk Devleti’ni resmen tanıdı
·Fransızlar Misak-ı Milliyi tanıyan ilk İtilaf Devleti oldular
36Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nin Önemi Nedir?(26Ağus-18 Eylül 1922)
·Milli mücadelenin silahlı mücadelesi başarıya ulaştı
·Yunan işgali sona erdi Yunanlılar Ege Denizi’ne döküldü
·Afyon,Uşak,Kütahya, Manisa, Balıkesir,Aydın,İzmir ve Bursa Yunan işgalinden kurtuldu
·Malazgirt Savaşı Anadolu’nun kapılarını Türklere açmış, Miryakefalon Türk yurdu olduğunu belgelemiş, Başkomutanlık Meydan Muharebesi ise Anadolu’nun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağını ispatlamıştır
37Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın Önemi Nedir? (11 Ekim 1922)
·Toplantıya İngiltere,Fransa ve İtalya katılmış, Yunanlılar bir gemide sonucu beklediler Türkiye adına İsmet paşa katıldı
·Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı mücadele sona erdi
·Yunanlılar 15 gün içerisinde Doğu Trakya’yı Meriç Irmağı’nın sol kıyısına kadar ,terk edecek
·İstanbul ve Boğazlar TBMM ‘ne bırakıldı Böylece savaşmadan İstanbul , Boğazları ve Doğu Trakya’yı kurtarmış olduk
·Kurtuluş Savaşı’nın silahlı safhası bitmiş, diplomatik safhası başlamıştır
·Osmanlı Devleti’nin merkezi İstanbul TBMM’ne bırakılmakla, Osmanlı Devleti hukuken sona erdi
38Lozan Barış Antlaşması ( 24 Temmuz 1924)
·Konferansa, İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya,Yugoslavya katılmıştırBoğazlarla ilgili madde görüşülürken Bulgaristan ve Rusya’da katılmıştırABD ise gözlemci olarak katılmıştır TBMM’ni İsmet Paşa temsil etmiştir
·Yunanistan’la olan sınırımız Mudanya Ateşkes’te belirtildiği gibi olacak
·Ege adalarından, on iki ada İtalya’ya , Gökçeada ve Bozcaada ( Çanakkale Boğazının korunması için) Türkiye’ye , diğer adalar Yunanistan’a verildi
·Savaş tazminatı olarak, Yunanistan Karaağaç’ı Türkiye’ye bıraktı
·Kapitülasyonlar kaldırıldı
·Boğazlardan baıış zamanı askeri olmayan gemiler geçebilecekSavaş zamanı Türkiye savaşta yer alırsa , boğazlar üzerinde istediğini yapma hakkına sahiptirAncak Türkiye’nin başkanlığını yaptığı bir “Boğazlar Komisyonu” boğazlardan geçişi kontrol edecek
·Suriye sınırı, 16 Mart 1921’ Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşmasıyla belirtildiği gibi olacak
·Irak sınırı ve Musul sorunu ,İngiltere ve Türkiye arasında görüşüldükten sonra halledilecek
·Osmanlı dış borçlarının, Osmanlı’dan ayrılan devletlere paylaştırılarak ödenmesine karar verildi
·Yabancı okulların, Türkiye’nin koyacağı kurallar çerçevesinde faaliyete devam etmesi kararlaştırıldı
·Ortodoks Patrikhanesi, İstanbul’da kalacak ancak siyasi faaliyette bulunmayacak
39Lozan’dan Kalan Problemler ve Lozan Antlaşması’nın Türk Tarihi Açısından Önemi
·İtilaf Devletleri bu antlaşmayla Misak-ı Milliyi ve Yeni Türk Devletinin bağımsızlığını tanımıştır
·Boğazlar Komisyonu’nun kalması milli egemenliğimizi sınırlamıştır Boğazlar sorunu kalmıştır
·Musul alınamamış ve Irak sınırı kesinlik kazanmamıştır Musul sorunu kalmıştır
|