09-10-2012
|
#3
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Mısır Mumyalama Ve Tanrılar,Mısırda Mumya Ve Tanrı,Mısır Mumya Ve Tanrıların İsmleri
Isis :
10 000 adı olan bereket tanrıcası Reankarnasyonla mısır halkı tarafından Kleopatranın içinde yaşadına inanılıyordu
Kleopatra`nın Sarayı MÖ 300 yılında kurulan iskenderiye şehrinde bulunan Kleo`nun sarayı kleopatranın ölümünden 400 yıl sonra meydana gelen büyük depremlerle sular altına gömülmüştüTarihe damgasını vuran bu saray yaklaşık 2 sene evvel iskenderiye körfezinde tekrar büyük araştırmalar sonucu yer yüzüne cıkarıldıBulunan ilk parcalar sarayın girişinde bulunan büyük surlar olduDaha sonra sudan cıkan 2 sfenx burdaki kalıntıların Kleo`nun sarayı oldugunu kanıtladı bu gercekten büyük bir arkeolojik buluştu
Sudan cıkan büyük yunan tanrısı Hermes`in heykeli ve kenti simgesi olan kıvrık yılan heykeli ilk bulunan bir kaç parcadan biriydiHiç bir zaman Kleonun tam bir resmı veya heykeli bulunamadı Bulunan resim ve heykellerde hep baska türlü resmedilmiştiAma bu kalıntılar içinden cıkan bir parada ilk defa Kleo`nun yüzü cok temiz ve güzel bir şekilde yapılmıştı Sarayın yeri Strabon un çizdigi haritalrdan yola cıkılarak aramalara başlandı
Kleopatra MıSıR`ın son hükümdari oldu ve yaşamını Tarihte büyük izler bırakarak sona erdirdi
Akhenaton
--------------------------------------------------------------------------------
Mısır firavunları çoğunlukla zorba, baskici, savasçi ve acimasiz kisilerdir Bu firavunlarin ortak özellikleri Mısır'in çok tanrıli dinini benimsemeleri ve bu din sayesinde kendilerini tanrılastirmalaridir Ancak Mısır tarihinde bir tek firavun vardir ki, digerlerinden çok farklidir Bu firavun tek bir yaraticiya inanilmasi gerektigini savunmus ve bu yüzden özellikle çok tanrıli dinin kaymagini yiyen Amon Rahipleri ve bunlara destek veren bazi askerler tarafindan büyük baskiya maruz kalmis, sonunda da öldürülmüstür Bu firavun MÖ 14 yüzyilda basa geçmis olan IV Amenofis'tir IV Amenofis MÖ 1375'te tahta çiktiginda yüzyillarin getirdigi bir tutuculuk ve gelenekçilik ile karsilasti Bu döneme dek toplum yapisi ve halkin kraliyet sarayi ile olan iliskileri degismeden gelmisti Toplum dis olaylara ve dinsel yeniliklere kesin olarak kapilarini kapali tutuyordu Tutuculuk, yukarıda da açikladigimiz gibi, Mısır'in dogal cografi kosullarindan kaynaklanmaktaydi
Firavunlarin halka benimsettirdigi resmi din, eski ve geleneksel olan her seye katiksiz bir bagliligi zorunlu kiliyordu Oysa IV Amenofis, resmi dini benimsemiyordu Tarihçi Ernst Gombrich söyle yaziyor:
Eski gelenegin kutsadigi bir çok aliskanligi kaldirip, halkinin, bunca garip bir biçimde betimlenmis sayisiz tanrısina saygi göstermek istemedi Onun için tek bir yüce tanrı vardi, o da Aton'du Aton'a tapti ve onu günes biçiminde imgelestirtti Öteki tanrılarin rahiplerinin etkisinden korunmak için, sarayini bugünkü El-Amarna'ya tasidi
Babasinin ölümünden sonra genç yastaki IV Amenofis, büyük bir baskiya maruz kaldi Bu baskinin sebebi, geleneksel çok tanrıli Mısır dinini degistirerek tek tanrı inancina dayali bir din getirmis olmasi, ve her alanda köklü degisikliklere girismesiydi Ancak Teb önde gelenleri bu dini teblig etmesine müsade etmediler IV Amenofis ve ahalisi Teb sehrinden uzaklasarak Tell El-Amarna'ya yerlestiler Burada "Akh-et-aton" adinda yeni ve modern bir sehir insa ettiler IV Amenofis de "Amon'un Hosnutlugu" anlamina gelen adini Akh-en-aton yani "Aton'a Boyun Egen" olarak degistirdi Amon, çok tanrıli Mısır dininde en büyük toteme verilen isimdi Aton ise, Amenofis'e göre "göklerin ve yerin yaraticisi" idi, ki bu sifatla Allah'i kast etmis olmasi kuvvetle muhtemeldir
Bu gelismelerden hosnut olmayan Amon Rahipleri, ülkenin içinde bulundugu bir ekonomik krizden de faydalanarak Akhenaton'un gücünü elinden almak istediler Düzenlenen bir komplo ile Akhenaton zehirlenerek öldürüldü Ondan sonra gelen firavunlar da hep rahiplerin etkisi altinda kaldilar
Akhenaton'dan sonra basa asker kökenli firavunlar geçti Bunlar eski geleneksel çok tanrıli dini yeniden yayginlastirdilar ve eskiye dönüs için önemli bir çaba harcadilar Yaklasik bir yüzyil sonra da Mısır tarihinin en uzun süre hükümdarlik yapacak firavunu II Ramses basa geçti Ramses, bir çok tarihçiye göre Israilogullari'na eziyet eden ve Hz Musa ile mücadele eden firavundu
Hatcepsut
--------------------------------------------------------------------------------
Tatmosis’in krallığı döneminde tüm piramitler yağmalandı Mısır bir başıboşluk dönemindeydi Tatmosis gömüleceği güvenli bir yer buldu, orası Krallar Vadisi’ydi Krallar Vadisi’ne ilk gömülen kraldır ve burayı gizlice yaptırmıştı Tatmosis cesur bir kumandandı Hiçbir firavunun gidemediği yerlere kadar gitmiştir 5 çocuğu oldu ancak sadece Hatçepsut yaşayabildi Kral seçmek zor bir işti, erkek çocuğu ise yoktu İkinci derece eşlerin de çocukları kral olabiliyordu Hatçepsut Kralın ikinci eşinden olan (yarısoylu) 2Tatmosis ile evlendi Evlendiklerinde Hatçepsut 12, Tatmosis ise 20 yaşındaydı Tatmosis 40 yaşında öldü Zayıf biriydi ve savaşlara bile gitmedi Bu dönem olaysızlık dönemiydi
Nefruri diye bir kızları oldu Hatçepsut 32 yaşındayken eşi öldü ve imar iskan programını başlattı Bir yapı inşa ettirdi, hiçbir kraliçe böyle bir mezar inşa etmemişti Sonra burası tapınak oldu Bu kadın harika işler başarıyordu Babasının enerjisi onda ortaya çıkmaya başlamıştı
Hatçepsut’un heykelleri diğer kralların heykellerinden farklıydı Yanakları dolgun olarak gösterilmiştirHatçepsut babası için iki dikilitaş yaptırdı 95’er metre ve 350şer ton ağırlığında iki dikilitaş yedi ayda tamamlandı 270 kmlik yolda kızaklarla sürüklendi Karnak’ta ayağa dikilmesi gerekiyordu ama nasıl?
Mısır ABD’ye dikilitaş yaptı ama çok zor götürdüler Teknolojileri (demiryolu hatıı ve buharlı makineler) olmasına rağmen dikiltaşı hareket ettirmek dört ay sürdü Bu da muazzam işleri muazzam insanların yapabileceğini akla getiriyor
Hatçepsut, Senmut’ı kızının öğretmeni olarak atadı Ona bazı şanslar ve olanaklar tanıdı Mısır’ın seçkinleri arasında Senmut’ın kendi tapınağı da vardı ancak bu tapınak gizlenmişti
Mısır Hatçepsut sayesinde refaha kavuştu 2Tatmosis’in başka bir eşinden olan oğlu (Hatçepsut’ın üvey oğlu) 3 Tatmosis artık büyümüştü O da kral olmak isteyecekti Hatçepsut, iktidarını sürdürmek için firavun sıfatının aldı Bu sıfatı alan tek kadındır Takma sakal bile takıyordu
Saraydan birisi Hatçepsut için şunu yazmıştır:
“Hatçepsut iki cinsin çıkarlarını birleştirdi Herkes onun önünde eğilmeli”
Hatçepsut soylu kadınların öncüsü demekti
3Tatmosis Hatçepsut’un kral olmasından pek de rahatsız değildi O eğleniyordu ve ordunun başındaydı İkisi de bu durumdan hoşnuttu
Hatçepsut Pant’a bir ticaret seferi yaptı 15 büyük gemi Kızıl Denizde 380 km yol almıştır Tapınağının duvarlarında bu sefer harfi harfina kayıtlıdır Afrika’daki kabile yaşamı ilk defa görülmüş veya dile getirilmiştir Hatçepsut’un Mısır’ı bu işin üstesinden geldi ve başarı kazandı Ancak zendin bir ülke böylesine uzun ve zor bir seferi yapabilirdi
Senmut’un mezarında Hatçepsut’ın taş sandığı bulunmuştur Böyle bir sandık ancak soylu birinin mezarında bulunurdu Sıradan bir insan soylu bir sandık ile gömülmüştü Bu sandık Hatçepsut’ın karliçelik döneminde yapılmıştı Kral sıfatını alınca kendisine yenisini yaptırdı
Senmut ve Hatçepsut’ın sevgili olduğu kesin olarak görülüyor Bu da neden Senmut’un hiç evlenmediğini açıklıyor Bu durum Mısır’da garip karşılanan bir durumdu
Deir El Bahri Tapınağını yapan işçiler dinlendikleri zamanlarda duvarlara Hatçepsut ve Senmut’un aşk yaptığını çizmiş vebirçok resimde beraberken birbirlerine sevgi gösterirken görülüyorlar Mısır bilimcilerin çoğu sevgili olduklarını iddia eder Kimi araştırmacılar bu işin Senmut’ın yaptığını söylüyor ancak bu kanı kabul görmedi
Sahel Adası, Mısır’ın ilan tahtası gibi bir yer olmuştur Haznedar Ti, Hatçepsut’ı bir taşın üstüne resmetmiş Haznedar Ti, Nubialılarla savaşta Hatçepsut’ın da bulunduğunu yazmış Onun orduyla beraberken çok aktif ve idealist bir kadın olduğunu anlatmış
Amonhotep de Hatçepsut’a nasıl sesleneceğini bilememiş, hem kadın hem de kral olduğu için kafası karışmış ve ona tutkusunu belirtmiştir
Hatçepsut’ın tapınağının yanına Senmut’ın yeni bir tapınağı yapılmıştı Bu normal bir durum değildi Senmut hep yanaklarında kırışıklarıyla resmedilmiştir Senmut tapınağına gömülmek istemişti Duvarlarda ölüm kitabından sözler var Tavanda astronomiyle ilgili çizimler var ve bu Mısır’da bir ilk olmuştur
Senmut öldükten birkaç yıl sonra Hatçepsut da ölmüştür Vadidedki en uzun ve derin mezar Hatçepsut’inkidir Hatçepsut’ın mezarına ulaşmak için çalışmalar yapılmıştır fakat çalışmalar gitgide zorlaşmıştır ve mezar odasının girişi de kapalıdır Howard Carter odaya ulaşmıştır ancak bu çok zor olmuştur Duvar kaliteli değildi, kireçtaşıydı Htachepsut’ın mezarında Senmut’ı aradılar ancak bulamadılar İki mumya vardı birisi Hatçepsut ve diğeri de babasıydı Kırmızı quartzdan iki sandık bulundu
3 Tatmosis sonunda firavun oldu Çok başarılı bir savaş adamıydı 17 seferin başında da hep o vardı Muhteşem anıtlar yaptırdı ama inşaatla hiç ilgilenmiyordu Bu açıdan Hatçepsut’la çok iyi anlaştılar Onlar ortak yöneticiler olarak resmedilmiş ta ki Hatçepsut’ın Kırmızı Tapınağı parçalanana kadar Hatçepsut’ın tüm tapınaklardaki adları silindi ve çevresindeki erkeklerin adları yazıldı Bir kadının kral olabileceğini kabullenmediler Tarih yeniden yazıldı Burada Hatçepsut hiç varolmadı Tarih gerçeği bulmanın sadece bir yoludur
Mumyalar bulundu Bunlara Ramses 1, 2, 3, Hatçepsut ve Senmut’ınki de dahildi Senmut’ın resminde gösterilen kırışıklar gözönünde bulundurulunca bir mumya Senmut ile bağdaşıyordu Bu nedenle bu mumyanın Senmut’ın mumyası olma olasılığı büyüktür Ejiptologlar bu mumyaya “yanakları kırışık, bilinmez adam” adını vermişlerdir
Hatçepsut’ın 22 yıllık Hanedanı çok başarılı geçmiştir Kendisinin yetiştirdiği erkekler tarafından hasıraltı edilmişti
3Tatmosis 20 yıllık krallığında neden Hatçepsut’ın izlerini silmeye çalıştı?
Çünkü o bir kadındı ve tek nedeni de buydu Ancak bu gerçek görmezlikten gelinemez En güzel tapınak Hatçepsut’ın tapınağıdır
Ramses
--------------------------------------------------------------------------------
En büyük savaşı başlatan firavundur Ramses savaşmayı biliyordu ancak İsrail Tanrısıyla yaptığı savaşta yenildi
Babası Seti çok başarılı bir adamdı ve tapınaklar yaptırtmıştı Bu tapınaklardan birinde politik bir ifade kullanıldıgı görülmüştür: 'Hükumdarlığımdan çok şey bekleyin'
Ramses 22 yaşında Ebu Simbel Tapınğnı yaptırtmaya başlamıştıç Bu tapınak Dagın içi oyularak yapılmıştır Ramses yaşayan her varlıgın kendinden korkmasını istiyordu
Ebu Simbel ve Ramses'in 4 dev boy heykeli 20 yılda yapıldı Çok az bir teknolojiyle ve bu kadar az zamanda nasıl yapıldı hala bilinmiyor
Nubia'dan Mısır'a geçenler Amon, Ra, Thoth ve Ramses'in bu heykellerinden korkuyordu
Ramses eşi Nefertari'ye de tapınak yaptırdı ve 'Güneşin parladıgı kadın' yazıdırttı
Teb'de tapınaklar inşa etti Memfis'teki yönetimi ve başkenti Delta bolgesine taşıdı Bu bölge sulaktı ve askeri harekata geçmek için uygun bir yerdi Daha sonra Pi-Ramses adında yeni bir şehir yarattı 25 yaşında en buyuk profesyonel orduyu oluşturdu 25000 piyadeden oluşuyordu
Kadeş Savaşı
Ramses savaşa hazırlandı Ra birligi yokedildi ve Ramses'in kampı savunmasız kaldı Hitit casusları konuşturuldu ancak bir işe yaramadı Ramses tuzaga dusurulmuştu Sadece Amon birligiyle harekete geçebilecekti
Herşeye rağmen Ramses kontrolu elşne almayı başardı ' Ben yalnızım ama Amon beni koruyacak' dedi ve harekete geçti Hititlilere 6 kere hücum etti Yenilmek aklına bile gelmemişti Hititliler kaçtı ve yenilgiyi zafere dönüştürmüş oldu
Ölen Hitit askerlerinin sağ elleri kesildi ve üstüste kondu Bu sadece birinci rounddu
Ertesi sabah Ramses kişisel bir zafer kazandı Hititler barış önerdi Ramses barışı kabul etmedi ancak sadece ateşkesi kabul etti Ramses'in Mısır'a dönüşü muhteşemdi ve savaşın her anını tapınak duvarlarına kazıttı
Hititlerle ramses arasındaki bu anlaşma tarihteki bilinen ilk barış anlaşması olarak kabul edilir Ramses'in Kadeş'i bırakma sebebi çıkış sırasındaki yenilgiyi kaldıramaması olarak gosterilebilir
Ancak Kadeş savaşı daha önce oldugu bilinmektedir bu nedenle bu olasılık ortadan kalkar
İsrail Savaşı
Deltada yaşayan İsrailliler artmıştı ve firavunla bazı çatışmalar ortaya çıktı Musa Firavun'dan halkın gitmesi için izin istedi ancak Firavun izin vermeyince Musa asasını yere attı ve asa yılana dönüştü Firavun bundan etkilenmemişti çünkü firavunun kendi adamları da bunu yapabiliyordu Yere düşe yılan kafasını kaldırdı Musa " Nil'deki balıklar ölecek ve Nil'in suyu igrenç olacak Mısırlılar Nil'in suyunu içemeyecek" dedi ancak firavun yine de İsraillilere izin vermedi
10 lanet gerçekleşecekti Bu lanetlerin 10su ise Mısır'da doğan herkesib ilk çoçukları ölecekti Bu da gerçekleşmişti
Bunun üzerine Firavun önce gitmelerine izin verdi sonra da vazgeçti
Musa bir mucize gerçekleştirdi ve Nil'in suları ikiye ayrıldı ve İsrailliler kaçtıOnları izleyen Mısırlılar ise boguldu Firavun sonunda yenilmiştir( Bu tarihte gercek olarak kabul edilmiştir ancaok Mısır tarihinde yazılı olanlar bunlar degildir)
Bu olayın gerçekligi konusunda şüpheler mevcuttur Eger bunlar gercekse neden herşeyi yazmayı adet edinen Mısırlıların kayıtlarında yoktur? Acaba tek neden Mısırlıların yenilgilerini kaydetmemeleri miydi?
Ramses bir gece bir rüya görür ve rüya yorumu yapabilenYusuf (joseph) çağırılır Rüyada 7 şişman inek 7 zayıf ineği yemiştirYusuf'un yorumu 7 bereketli yılın ardından 7 kıtlık yılının gelecegidir
Kıtlık donemi ge4rcekten de gelir ve Mısır buna daha önceden hazırlandıgı için hiç etkilenmeden atlatır
Mısır'ın bir bolgesinde belli bir kayalık kutlesi vardır ve burdaki kayaların üstünde İsrail çıkışı kayıtlıdır ve çıkış burdan ögrenilebiliyorBurada aynı zaman da savaş zaferleri kayıtlı ve İsraillilerin göçebe bir toplum oldugu belirtiliyor
Ramses 67 yıllık hükümdarlıgının sonunda 92 yaşında öldü ve 100 çocugu oldu ( bu çocuklarının hepsi öz cocukları degildir)
Tüm tapınaklara oğullarının kabartmaları yapılmıştır
Krallar vadisinde her mezar numaralandırılmış vaziyettedir 5 numaralı mezar Ramses'in oğulları için yaptırılmış mezardır ve en geniş mezar oldugu bilinmektedir
Çıkışa denk gelen firavunun Ramses ( adsız firavun) oldugu tarihte kesin olarak kabul edilmiştir
Ramses tüm eşleri arasında en önem verdigi Nefertari idi Ramses ve Nefertari Nil'e açıldılar ancak Nefertari öldü ve Ramses ona Mısır'ın en güzel tapınağını yaptırdı Ramses Nefertari'nin ölümünden sonra çok değişti Artık ordularının başında savaşamıyordu Artık eski gucu kalmamıştı
Ramses tum hayatı boyunca mezar ve anıtlara çok önem vermiştir ve yaptırdıgı her anıtın üstüne adını kazıtmıştır hatta kendisinden önce olanların üstüne dahi adını kazıtmıştırRamses döneminde ölüler tapınağı yapılmıştı ve bunun yapılması için tüm halkın çalıştıgı soyleniyor
Dunyanın en buyuk sutunlu salonu olan Karnak Tapınagını da Ramses yaptırmıştır ve toplam 134 sütun vardır
Ebu Simbel Tapınagının önüne ise 20şer metre yuksekliginde 4 tane oturan Ramses heykeli yaptırdı Ayaklarının dibine de kızkardeşi ve 3 kızının kucuk heykelleri yerleştirilmiştir
TUTH-ANKH-AMON
--------------------------------------------------------------------------------
Tuthankamon'un Lord Carnarvon'un cabalari sonucu ortaya cikarilan mezarindan cikan en degerli parca olan ustu degerli taslarla bezenmis maskesi
Akhenaton ve Nefertiti'nin 6 kızı ve bir oğlu olmuştu 6 kızı da bilinmeyen sebeplerden ölmüştü ve Akhenaton lanetlenmiş kral olarak goruldu Amarna şehrindeki 17 yıllık dönem boyunca Aton tek tanrı olmuştu Athenaton'un oğlu Tuth-ankh-aten yarı(üvey) kızkardeşi Ankhesenamon ile evlendi Tutankhaten adını degiştirdi ve tuthankamon yaptı
Tutankhamon firavun olmasından bir sure sonra Ey vezir oldu Saraya giriş çıkış ve kararlar Ey'den çıkıyordu
Tutankhamon 20 yaşında gizemli bir şekilde öldü Ölümünün ardından birisi Tutankhamon'un izlerini çalışmıştır
Cenaze günü 12 adam Tutankamon'un çekerken Ey bu kişilerin arasında degildi Ey'in üzerinde panter derisi ve başında da firavun tacı vardı Ey Tutankhamon'u alt edip firavun olmayı başarmıştı
Ankesenamon bunun üzerine düşmanı olan Hitit Kralına bir mektup yazmış ve bu mektupta resmen yalvarmıştır Krala onun çok fazla oglunun oldugunu söylemiş ve oğullarından birini göndermesini istemişti Bir hizmetçiyle evlenemeyecegini söylemişti Kral bunun bir numara olduğunu düşünerek reddetmişti Ankesenamon tekrar mektup yazmış ve neden böyle düşündügünü sormuş Eeğer doğru olmasaydı kendini küçük düşürmeyecegini ve ona yalvarmayacagını yazmış ve tekrara bir hizmetçiyle evlenemeyeceğini söylemiş ( bu mektuplar şuanda beyşehirde muzede bulunuyor)
Saraydan birinin onu evlenmeye zorladıgı kesindi Sonunda kral oğlunu yollamış ancak Mısır sınırlarına ulaşamadan öldürülüyor
Ey sonunda Ankesenamon'la evlendi Ankesenamon'un kurtulmaya calıştıgı hizmetçi Ey'di ve sonunda Ey firavun olmuştu
Günümüzde bulunanların arasında bir yüzük vardı ve bu yüzüğün üstünde 2 kartuş vardı Bir kartuşta Ey'in diger kartuşta ise Ankesenamon'un adı yazılıydı Yani bu yüzük evlendiklerine dair bir başka kanıt oldu
Ey firavun olduktan 3 yıl sonra öldü Mezarında eski eşi Tey'in de adı geçiyordu ancak isim silinmişti
Tutankhamon'un mezarına bakıldığında çiftin birbirine çok bağlı olduğu fikri ediniliyor Duvarlardaki figurlerde birbirine dokunurken veya yardım ederken resmedilmiş Örnegin bir resimde Tutankhamon avlanırken Ankesenamon ona okunu uzatıyor Kolkola dururken resmedilmişler Bulunanların arasında Tutankhamon'un Ankesenamon için yaptırdığı altından bir tabla var Üstünde hiçbir işleme olmayan bir lamba var Lamba çok sade ancak yanınca üzerinde Tutankhamon ve Ankesenamon'un resmi oluşuyor
Ankesenamon'un 2 düşük yaptığı mezarındaki 2 mumyadan anlaşılıyor Birisi 5 (mumyalanmış) ve digeri ise 8 aylık (yarı mumyalanmış) olmak üzere ikisi de kızmış
Tutankhamon'un mezarına Nefkeperur gibi zengin ve sağlıklı olsun yazılmış
Aped festivalinde Karnak tapınağında Tutankhamon'un resmi görevler yapmış olduğu da duvarlardaki kayıtlardan görülüyor
Tutankhamon 20 yaşındayken ölmüştür Mezarı acıldıgında çok zengin bir görüntüyle karşılaşıyoruz Mısırlılar'ın ısı kullanmadan altını şekle konusunda uzmanlaştıları burda bulunanlardan da gayet iyi anlaşılmaktadır Tabutu 120 kg ve 05 cm kalınlıgında altından yapılmıştır Altın maskesi de bulunmuştur
Mısırlılar altının güneşten geldiğine inanıyordu (dünyanın oluşumu) Altın Ra'nın simgesiydi Firavunlar kendilerini altınla kaplıyorlardı
Burada Ankesenamon'un öldürülmüş olabileceğine dair kanıtlar vardır
Tutankhamon'un taş mezarı açıldıktan sonra X-ışınlarıyla incelenmişti Kafasının arkasından darbe aldığı görülüyor ancak yüzüstü yatar pozisyonda iken alınmış bir darbe olduğu saptanmıştı
Neden öldüren kişi bulunmaya çalışılmamıştı ve yargılanmamıştı? Çünkü bu işi vezirin yönetmesi gerekiyordu ve vezir bu işi yürütmüyordu Vezir'i de kimse yargılayamıyordu
Bugün onca yaptığından sonra kimse vezir Ey'i tanımıyor Mezarı soyulmuş ve biriktirdiği tüm mirası çalınmış ve duvardaki yazılar da silinmiş
Tutankhamon krallar vadisinde günümüze kadar gömülü kalan tek firavundur
|
|
|
|