Network Nedir? Network Nasıl Çalışır?

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-09-2012

Network nedir?
Network nedir? Network Nasıl Çalışır?
Network birbirine kablolarla bağlanmış server, printer, pc, modem gibi bircok haberleşme ekipmanının en ekonomik ve verimli yoldan kullanılmasıdır

Network insanların bireyselce değil, ortak çalışmalarını sağlar

Network, veri, yazılım ve ekipman paylaşımıdır

Küçük bir ağ iki bilgisayardan oluşabileceği gibi, büyük bir ağ binlerce bilgisayar, fax-modem, cd-rom sürücü, printer ve bunun gibi ekipmanlardan oluşabilir

Neden Network’e gereksinim duyulur?

Network zaman ve para kazancı sağlar

Başarı için işletmenin sadece ofis içinde değil, tüm dünya ile haberleşmesi gerekir

Paylaşım söz konusu olduğundan donanım tüm personel tarafından kullanılabilir, herbir birey için extra printer, modem, disk ünitesi gerekmez

Internet erişimi de bir ağ üzerinde paylaştırılabilir

Network Nasıl Çalışır?

Ethernet en genel networking sistemidir

Ethernet standardlarıyla birlikte gelmiştir

Ethernet ağından gönderilen tüm mesajlar diğer bir ekipmanın alabileceği standart kodlardan oluşur

İlk olarak XEROX tarafından bulunmuş ve daha sonra DEC, Intel ve XEROX tarafından formulize edilip belirli metodları kullanıp saniyede 10 Mbit veri transfer edebilen bir sistem olarak ortaya çıkmıştır

Network Topolojileri

Üç çeşit network yapısı vardır

Bunlar “star”, “bus” ve “ring” topolojileridir

Star ve Bus mimari en çok kullanılanlarıdır

Star Yapı

Adından anlaşılabileceği gibi yıldız mimarisindedir

Yani yıldızın merkezinde bir hub veya switch, bunlara bağlı olan tüm noktaları birbirine bağlar (UTP kablo ile)

Kablonun bir ucu network adaptör kartına bağlı iken, diğeri hub veya switch’e takılır

Star Networkün Avantajları

Ekonomik kablolama

Hızlı kurulum

Kolay genişletilebilirlik

Switch veya bridge ile genişletilmesi network performansını arttırır

Bağlantıda meydana gelebilecek kopukluk , tüm ağı etkilemez

Huba yapılan bağlantılar hub üzerindeki bağlantıların durumunu gösteren ışıklar sayesinde durumları anlaşılır ve arıza tesbiti kolaylaşır

Dezavantajları

Hub ile hub arasındaki bağlantıyı sağlayan kablonun uzunluğu 100m yi geçemez

Bus Yapı

Bus yapı, omurga yapı olarakta adlandırılır

Ağ üzerindeki tüm node’lar tek bir hat üzerindedir

Veri bu node’lardan geçerek istenilen node’a ulaşır

Ağ bağlantısı tek bir koaksiyel kablo ile yapılır

Bu kablonun uçlarına BNC denilen konnektörler bağlanır

Bus Yapının Avantajları

Guvenilir kablo kullanır (koaksiel kablo)

Basit network genişlemesi sağlar

Hub veya benzeri merkezi ağ ekipmanı gerektirmez

Bus Yapı Dezavantajları

Standardları 30 node’tan fazlasına izin vermiyor

Ağın toplam uzunluğu 185 mt

’yi geçemez

Herhangi bir node’un bağlantısının kesilmesi tüm ağı etkiler

Arıza tesbiti zor

Server: Server, dosya depolamak ve bu dosyalara ağ üzerinden erişmek için kullanılan basit bir sistem olabileceği gibi, birçok hard-disk içeren, yedekleme üniteleri ve cd-rom sürücüleri olan kompleks sistemler olabilir

Printer, fax makinaları, modemler, internet erişimi, vs

gibi kaynakların ağ üzerinde paylaşılmasına yardımcı olur

Server’a bağlanan bilgisayarlara istemci (client) denir

Sunucular genelde, veritabanı dosyalarını, birçok yazılım istemcisinin erişimine sunar

Hub: Hub’ın görevi kendisine ulaşan sinyalleri alıp yine kendisine bağlı olan ağ ekipmanlarına dağıtmaktır

Hub bu işlem sırasında bir tekrarlayıcı görevi görür ve sinyali güçlendirir

Mbps: Saniyede 10 milyon bit (Millions of bits per second)

Switch: Switch’ler daha kompleks ve daha verimli hublardır

Portları arasında direk kanal oluşturma yeteneği vardır

Network performansını arttırır

Node: Bir network ekipmanı (hub veya switch gibi) ile haberleşebilen, server, printer, fax makinası, vb

Workgroup: Küçük haberleşebilen bir grup oluşturabilmek için, tek bir switch veya hub’a bağlı node’lara denir

10BASE-T Kablo: Her iki ucunda RJ-45 konnektörü bulunan, Kategori 3 kablolamayı destekleyen 10 Mbps ethernet standardının kablosu

Server Tabanlı ve Peer-to-Peer Networkler

Server Tabanlı Networkler

Server tabanlı ağlarda “server” ağın yöneticisidir

Tüm node’lar server’a bağlıdır

(Star yapıda hub aracılığıyla)

Bu ağlarda sunucu ortak kullanıma açılan yazılım, printer, fax modem, internet erişimi gibi kaynakları, istemcilerin erişimine sunar

Sunucu bir hakem gibi davranır ve node’lar bilgi istediğinde önce server’la konuşur ve server istenilen bilginin yerini tesbit ederek, kullanıcın erişim haklarına göre veriye ulaşımını sağlar

Peer-to-Peer Networkler

Bu ağ yapısında server kullanılmaz, herbir istemci kendi hard diskine sahiptir

Her node birbiri ile konuşabilir ve istediği bilgi veya servisi alabilir

İstemciler diğer istemcilerin kullanımına açmak istedikleri veri veya servisi paylaştırırlar

Kablolama

Ağ kablolaması, node’lar arasındaki fiziksel hattır

Ethernet standardlarında üç tip kablolama bulunur: Korumasız dolanmış çift tel (UTP), thin (ince) Ethernet (koaksiyel), ve kalin Ethernet

Network planlamasında kablolama en önemli unsurlardan biridir

Seçilen kablolama yöntemi uzun süre ihtiyaca cevap verebilmeli ve ileri teknolojileride desteklemelidir

Dolanmış Çift Tel: Network haberleşme sistemleri ve yüksek dereceli telefon hatlarında kullanılan kablodur

İki çeşidi vardir: Korumalı (STP) ve korumasız (UTP)

10BaseT/100BaseTX standardlarında kullanılır

RJ-45 konnektörlerle sonlandırılır

Thin Ethernet Koaksiyel: Network koaksiyel, 10Base 2 olarakta adlandırılır

BNC konnektörleri kullanırlar

Thick (Kalın) Ethernet: Standart Ethernet olarakta adlandırılır

10 Mbps bandgenişlikli ağlarda kullanılır

Ağır, sert ve kurulumu güç ve pahalı bir kablolama yöntemidir

BNC konnektör kullanırlar

Fast Ethernet: 100 Mbps veri taşıyabilen sistemdir

100 BaseTX olarakta bilinir

10Base-T Ethernet’le benzerlik gösterir, fakat 10 kat daha hızlıdır

Korumasız sarılmış çift tel (UTP)

Kategori 3 (10Base-T, 10 Mbps ağlar için) ve Kategori 5 (100Base-TX 100 Mbps Fast Ethernet Ağlar için) kablolama ile kullanılabilir

İnce, esnek ve RJ-45 konnektörleri ile kurulumu ve kullanımı basittir

En önemli iki avantajı ve ekonomik olması ve star yapı ağlarda kurulum kolaylığıdır

Diğer bir avantajı arıza tesbitinin kolaylığı ve hub ile bir node arasındaki bağlantının gitmesi durumunda sadece o node’un ağ özelliklerinden yararlanaması, bu durumun tüm ağı etkilememesidir

Eğer bu bağlantı kopukluğu iki hub arasında olursa, hub’lar birbirinden bağımsız olarak çalışmaya devam edebilir

Fakat bu 2 workgroup arasında iletişim kesilmiş olur

Ağınızı genişletmek istediğinizde, “crossover” kablolama ile hub veya switch’inizi diğer hub veya switch’lere bağlamak mümkün olduğundan ağın büyümesi oldukça kolay olacaktır

Kablo Kalite Standartları

Network standartları 10 Mbps ve 100 Mbps Ethernet ağları için kablo tiplerini belirler

Kategori derecesi kalite veya veri taşıma yeteneğini gösterir

Kategori derecesinin yükselmesi verinin güvenilirliğini arttırır

Evlerimizde telefon kablosu olarak kullandığımız kablo Kategori 1 kablodur ve RJ-11 konnektör kullanır

Bazı ticari kurumlar telefon hatlarında Kategori 3 kablolama kullanır

Ağ bağlantılarında Kategori 1 kablo kullanılamaz, sadece Kategori 3 ve 5 kullanılır

Kategori 3 UTP

Kategori 3, 10 Mbps bandgenişliğindeki ağlarda kullanılır

100 Mbps ağlarda kullanılamaz

Kategori 5 UTP

Kategori 5, 100Mbps band genişliğinde veri transferi yapabilen ağlarda kullanılır

10 Mbps ağlarda da sorunsuz çalışır fakat Kategori 3’ten biraz pahalıdır

İlerde 100 Mbps’e geçmek isteyen ağlar şimdiden Kategori 5 kablolama kullanabilir

Koaksiyel Kablolama

Koaksiyel kablo, kablo TV veya bildigimiz anten kablosuna benzer fakat daha yüksek kalitede veri transferine izin verir

Ağlarda kullanılan iki çeşit koaksiyel kablo vardir

Bunlar 10BASE 2 ve 10BASE 5

10BASE 5’dir

Kalın koaksiyel günümüzde çok kullanılmaktadır

10BASE 2

BNC konnektör kullanır

Küçük ve orta büyüklükteki ağlarda kullanılır

Güvenilir fakat oldukça pahalıdır

BUS yapı ağlarda kullanılır

Konnektör ve Portlar

RJ-45 Konnektörler

10 BASET ve 100BASETX kablolar RJ-45 konnektörleri ile sonlandırılır (Şekil-2)

Hub veya Switch üzerindeki porta takılarak güvenilir bir bağlantı sağlar

BNC Koaksiyel Konnektörler

BNC kablo bağlantısı bilgisayarınız ile ağ arasındaki durumu LED’ler yardımıyla izleminize olanak vermez

Kablonun açık uçları 50 Ohm luk direnç ile sonlandırılır

RJ-45 Düz Portlar

Bunlar Hub ve Switch’lerde bulunan standart portlardır

Hub (veya switch) ile node arasında bağlantı bu portlardan sağlanır

RJ-45 Crossover Portları

Ağ bağlantılarında merkezi bağlantı noktasından buna bağlı olan ekipmanlar arasında düz kablo kullanılır

Fakat ağ genişlemesi durumunda iki hub’ı birbirine bağlayacağımız durumlarda crossover bağlantı kullanmamız gerekir

Bazı hub veya switch’lerde “crossover” bağlantı gerektirmeyecek extra port bulunur

BNC Portları

10 BASE2, koaksiyel kablo bağlantıları için kullanılır

09-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Network Nedir? Network Nasıl Çalışır? Network nedir? Network nedir? Network Nasıl Çalışır? Network birbirine kablolarla bağlanmış server, printer, pc, modem gibi bircok haberleşme ekipmanının en ekonomik ve verimli yoldan kullanılmasıdır Network insanların bireyselce değil, ortak çalışmalarını sağlarNetwork, veri, yazılım ve ekipman paylaşımıdır Küçük bir ağ iki bilgisayardan oluşabileceği gibi, büyük bir ağ binlerce bilgisayar, fax-modem, cd-rom sürücü, printer ve bunun gibi ekipmanlardan oluşabilir Neden Network’e gereksinim duyulur? Network zaman ve para kazancı sağlar Başarı için işletmenin sadece ofis içinde değil, tüm dünya ile haberleşmesi gerekir Paylaşım söz konusu olduğundan donanım tüm personel tarafından kullanılabilir, herbir birey için extra printer, modem, disk ünitesi gerekmez Internet erişimi de bir ağ üzerinde paylaştırılabilir Network Nasıl Çalışır? Ethernet en genel networking sistemidir Ethernet standardlarıyla birlikte gelmiştir Ethernet ağından gönderilen tüm mesajlar diğer bir ekipmanın alabileceği standart kodlardan oluşur İlk olarak XEROX tarafından bulunmuş ve daha sonra DEC, Intel ve XEROX tarafından formulize edilip belirli metodları kullanıp saniyede 10 Mbit veri transfer edebilen bir sistem olarak ortaya çıkmıştır Network Topolojileri Üç çeşit network yapısı vardır Bunlar “star”, “bus” ve “ring” topolojileridir Star ve Bus mimari en çok kullanılanlarıdır Star Yapı Adından anlaşılabileceği gibi yıldız mimarisindedir Yani yıldızın merkezinde bir hub veya switch, bunlara bağlı olan tüm noktaları birbirine bağlar (UTP kablo ile) Kablonun bir ucu network adaptör kartına bağlı iken, diğeri hub veya switch’e takılır Star Networkün Avantajları Ekonomik kablolama Hızlı kurulum Kolay genişletilebilirlik Switch veya bridge ile genişletilmesi network performansını arttırır Bağlantıda meydana gelebilecek kopukluk , tüm ağı etkilemez Huba yapılan bağlantılar hub üzerindeki bağlantıların durumunu gösteren ışıklar sayesinde durumları anlaşılır ve arıza tesbiti kolaylaşır Dezavantajları Hub ile hub arasındaki bağlantıyı sağlayan kablonun uzunluğu 100m yi geçemez Bus Yapı Bus yapı, omurga yapı olarakta adlandırılır Ağ üzerindeki tüm node’lar tek bir hat üzerindedir Veri bu node’lardan geçerek istenilen node’a ulaşır Ağ bağlantısı tek bir koaksiyel kablo ile yapılır Bu kablonun uçlarına BNC denilen konnektörler bağlanır Bus Yapının Avantajları Guvenilir kablo kullanır (koaksiel kablo) Basit network genişlemesi sağlar Hub veya benzeri merkezi ağ ekipmanı gerektirmez Bus Yapı Dezavantajları Standardları 30 node’tan fazlasına izin vermiyor Ağın toplam uzunluğu 185 mt’yi geçemez Herhangi bir node’un bağlantısının kesilmesi tüm ağı etkiler Arıza tesbiti zor Server: Server, dosya depolamak ve bu dosyalara ağ üzerinden erişmek için kullanılan basit bir sistem olabileceği gibi, birçok hard-disk içeren, yedekleme üniteleri ve cd-rom sürücüleri olan kompleks sistemler olabilir Printer, fax makinaları, modemler, internet erişimi, vs gibi kaynakların ağ üzerinde paylaşılmasına yardımcı olur Server’a bağlanan bilgisayarlara istemci (client) denir Sunucular genelde, veritabanı dosyalarını, birçok yazılım istemcisinin erişimine sunar Hub: Hub’ın görevi kendisine ulaşan sinyalleri alıp yine kendisine bağlı olan ağ ekipmanlarına dağıtmaktır Hub bu işlem sırasında bir tekrarlayıcı görevi görür ve sinyali güçlendirir Mbps: Saniyede 10 milyon bit (Millions of bits per second) Switch: Switch’ler daha kompleks ve daha verimli hublardır Portları arasında direk kanal oluşturma yeteneği vardır Network performansını arttırır Node: Bir network ekipmanı (hub veya switch gibi) ile haberleşebilen, server, printer, fax makinası, vb Workgroup: Küçük haberleşebilen bir grup oluşturabilmek için, tek bir switch veya hub’a bağlı node’lara denir 10BASE-T Kablo: Her iki ucunda RJ-45 konnektörü bulunan, Kategori 3 kablolamayı destekleyen 10 Mbps ethernet standardının kablosu Server Tabanlı ve Peer-to-Peer Networkler Server Tabanlı Networkler Server tabanlı ağlarda “server” ağın yöneticisidir Tüm node’lar server’a bağlıdır (Star yapıda hub aracılığıyla) Bu ağlarda sunucu ortak kullanıma açılan yazılım, printer, fax modem, internet erişimi gibi kaynakları, istemcilerin erişimine sunar Sunucu bir hakem gibi davranır ve node’lar bilgi istediğinde önce server’la konuşur ve server istenilen bilginin yerini tesbit ederek, kullanıcın erişim haklarına göre veriye ulaşımını sağlar Peer-to-Peer Networkler Bu ağ yapısında server kullanılmaz, herbir istemci kendi hard diskine sahiptir Her node birbiri ile konuşabilir ve istediği bilgi veya servisi alabilir İstemciler diğer istemcilerin kullanımına açmak istedikleri veri veya servisi paylaştırırlar Kablolama Ağ kablolaması, node’lar arasındaki fiziksel hattır Ethernet standardlarında üç tip kablolama bulunur: Korumasız dolanmış çift tel (UTP), thin (ince) Ethernet (koaksiyel), ve kalin Ethernet Network planlamasında kablolama en önemli unsurlardan biridir Seçilen kablolama yöntemi uzun süre ihtiyaca cevap verebilmeli ve ileri teknolojileride desteklemelidir Dolanmış Çift Tel: Network haberleşme sistemleri ve yüksek dereceli telefon hatlarında kullanılan kablodur İki çeşidi vardir: Korumalı (STP) ve korumasız (UTP) 10BaseT/100BaseTX standardlarında kullanılır RJ-45 konnektörlerle sonlandırılır Thin Ethernet Koaksiyel: Network koaksiyel, 10Base 2 olarakta adlandırılır BNC konnektörleri kullanırlar Thick (Kalın) Ethernet: Standart Ethernet olarakta adlandırılır 10 Mbps bandgenişlikli ağlarda kullanılır Ağır, sert ve kurulumu güç ve pahalı bir kablolama yöntemidir BNC konnektör kullanırlar Fast Ethernet: 100 Mbps veri taşıyabilen sistemdir 100 BaseTX olarakta bilinir 10Base-T Ethernet’le benzerlik gösterir, fakat 10 kat daha hızlıdır Korumasız sarılmış çift tel (UTP) Kategori 3 (10Base-T, 10 Mbps ağlar için) ve Kategori 5 (100Base-TX 100 Mbps Fast Ethernet Ağlar için) kablolama ile kullanılabilir İnce, esnek ve RJ-45 konnektörleri ile kurulumu ve kullanımı basittir En önemli iki avantajı ve ekonomik olması ve star yapı ağlarda kurulum kolaylığıdır Diğer bir avantajı arıza tesbitinin kolaylığı ve hub ile bir node arasındaki bağlantının gitmesi durumunda sadece o node’un ağ özelliklerinden yararlanaması, bu durumun tüm ağı etkilememesidir Eğer bu bağlantı kopukluğu iki hub arasında olursa, hub’lar birbirinden bağımsız olarak çalışmaya devam edebilir Fakat bu 2 workgroup arasında iletişim kesilmiş olur Ağınızı genişletmek istediğinizde, “crossover” kablolama ile hub veya switch’inizi diğer hub veya switch’lere bağlamak mümkün olduğundan ağın büyümesi oldukça kolay olacaktır Kablo Kalite Standartları Network standartları 10 Mbps ve 100 Mbps Ethernet ağları için kablo tiplerini belirler Kategori derecesi kalite veya veri taşıma yeteneğini gösterir Kategori derecesinin yükselmesi verinin güvenilirliğini arttırır Evlerimizde telefon kablosu olarak kullandığımız kablo Kategori 1 kablodur ve RJ-11 konnektör kullanır Bazı ticari kurumlar telefon hatlarında Kategori 3 kablolama kullanır Ağ bağlantılarında Kategori 1 kablo kullanılamaz, sadece Kategori 3 ve 5 kullanılır Kategori 3 UTP Kategori 3, 10 Mbps bandgenişliğindeki ağlarda kullanılır 100 Mbps ağlarda kullanılamaz Kategori 5 UTP Kategori 5, 100Mbps band genişliğinde veri transferi yapabilen ağlarda kullanılır 10 Mbps ağlarda da sorunsuz çalışır fakat Kategori 3’ten biraz pahalıdır İlerde 100 Mbps’e geçmek isteyen ağlar şimdiden Kategori 5 kablolama kullanabilir Koaksiyel Kablolama Koaksiyel kablo, kablo TV veya bildigimiz anten kablosuna benzer fakat daha yüksek kalitede veri transferine izin verir Ağlarda kullanılan iki çeşit koaksiyel kablo vardir Bunlar 10BASE 2 ve 10BASE 5 10BASE 5’dir Kalın koaksiyel günümüzde çok kullanılmaktadır 10BASE 2 BNC konnektör kullanır Küçük ve orta büyüklükteki ağlarda kullanılır Güvenilir fakat oldukça pahalıdır BUS yapı ağlarda kullanılır Konnektör ve Portlar RJ-45 Konnektörler 10 BASET ve 100BASETX kablolar RJ-45 konnektörleri ile sonlandırılır (Şekil-2) Hub veya Switch üzerindeki porta takılarak güvenilir bir bağlantı sağlar BNC Koaksiyel Konnektörler BNC kablo bağlantısı bilgisayarınız ile ağ arasındaki durumu LED’ler yardımıyla izleminize olanak vermez Kablonun açık uçları 50 Ohm luk direnç ile sonlandırılır RJ-45 Düz Portlar Bunlar Hub ve Switch’lerde bulunan standart portlardır Hub (veya switch) ile node arasında bağlantı bu portlardan sağlanır RJ-45 Crossover Portları Ağ bağlantılarında merkezi bağlantı noktasından buna bağlı olan ekipmanlar arasında düz kablo kullanılır Fakat ağ genişlemesi durumunda iki hub’ı birbirine bağlayacağımız durumlarda crossover bağlantı kullanmamız gerekir Bazı hub veya switch’lerde “crossover” bağlantı gerektirmeyecek extra port bulunur BNC Portları 10 BASE2, koaksiyel kablo bağlantıları için kullanılır