09-09-2012
|
#2
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İş Ve Sosyal Güvenlik Hukuku 8-9-10-11-12 -13. Üniteler Genel Özeti Ders Notları
11 ünite
* toplu iş sözleşmesinin işçi tarafı mutlaka bir işçi sendikası olmalıdır İşveren tarafı ise, bir işveren sendikası olabileceği gibi sendika üyesi olmayan bir işverende olabilir
* toplu iş sözleşmesi yazılı olarak yapılması zorunludur ve süresi 1 yıldan az 3 yıldan fazla olamaz
* sözleşme imzalandıktan sonra sürenin uzatılması kısaltılması ve süre bitmeden sonlandırılması söz konusu olamaz
* iş sözleşmesinin yapılması, muhtevası ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenleyen hükümlere toplu iş sözleşmesinin normatif hükümleri denir
Bu hükümler toplu iş sözleşmesinin zorunlu unsurlarıdır
* iş sözleşmesinin borç doğuran hükümleri ise
- tarafların karşılıklı hak ve borçları
- sözleşmenin uygulanması ve denetimi
- uyuşmazlıkların çözümünde başvurulabilecek yolları düzenleyen hükümler
* aynı dönem için birden fazla iş sözleşmesi yapılamaz
* birden fazla işyerini kapsayan toplu iş sözleşmesine gurup toplu iş sözleşmesi denilir
* işletme toplu iş sözleşmesinde amaç : aynı işyerine ait aynı iş kolundaki iş yerlerinde farklı çalışma koşulları olmasını önlemek
* bir iş kolunda çalışan işçilerin % 10 unun saptanmasında çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı tarafından her yılın ocak ve temmuz aylarında yayımlanan istatistikler esas alınır
Yayımlanan istatistiklere 15 gün içinde itiraz edilmez ise kesinleşir
İtirazları Ankara iş mahkemesi 15 gün içinde karara bağlar
* bakanlık kendisinde bulunan kayıtlara göre başvuruda bulunan sendikanın kurulu bulunduğu iş kolunda üye sayısı bakımından % 10 barajını aşıp aşmadığını inceler
* yetki itirazı , iş yerinin bağlı bulunduğu bölge müdürlüğünün bulunduğu yerdeki iş davalarına bakmakla görevli mahkemeye yapılır
* tespit yazısını alan işveren sendikası veya üye olmayan iş veren veya yetki belgesini alan işçi sendikası karşı tarafa 15 gün içinde çağrı yapmazsa yetki belgesinin ya da tespit yazısının hükmü kalmaz
* çağrının karşı tarafa tebliğinden itibaren 6 iş günü içinde taraflar toplu görüşmenin yer, gün ve saatini aralarında anlaşarak belirlerler ve görevli makama bildirirler Analaşamazlarsa taraflardan biri 3 iş günü içinde görevli makama başvurarak durumu bildirir
* çağrı tarihinden itibaren 30 gün içinde çağrı yapan taraf toplantıya gelmezse ve toplantıya başlanmazsa çağrı yapan tarafın yetkisi düşer
* toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasının üyesi olmayan işçiler
- dayanışma aidatı ödeyerek veya
- teşmil kararnamesinden yararlanarak yada
- taraf işçi sendikasının onayı ile
Toplu iş sözleşmesinden yararlanabilirler
* teşmil kararı taraflardan birinin veya çalışma ve sosy Güv Bakanlığının başvurusu üzerine bakanlar kurulu tarafından alınır bakanlar kurulu teşmil kararını vermeden önce yüksek hakem kurulunun görüşünü alır
* 3 tür toplu iş sözleşmesi vardr
- işyeri toplu iş sözleşmesi
- işyerleri toplu iş sözleşmesi
- toplu iş sözleşmesi
12 ünite
* iş uyuşmazlıklarının çözüm yeri iş davalarına bakmakla görevlendirilen mahkemelerdir
* hak uyuşmazlığı : taraflardan birinin diğerinin hakkını ihlal etmesi İşverenin işçiye ücret ödememesi ; işçinin ise işverenin makinesına zarar vermesi hak uyuşmazlığına örnektr
* menfaat uyuşmazlığı : mevcut çalışma koşullarında ekonomik ve sosyal bkımdan değişiklik yapılmasına ilişkindr Ücretlerin arttırılması , çalışma sürelerinin azaltılması menfaat uyuşmazlıklarına örnektir
* iş uyuşmazlığı
Uyuşmazlığın tarafları bakımından uyuşmazlığın niteliği bakımındn
- bireysel iş uyuşmazlığı - hak uyuşmazlığı
- toplu iş uyuşmazlığı - menfaat uyuşmazlığı
* toplu iş uyuşmazlıklarının barışçı çözüm yolları
- uzlaştırma
- arabuluculuk
- tahkim
-- gönüllü tahkim
-- zorunlu tahkim
* uzlaştırma : 3 bir kişi yada kuruluş devreye girerek uyuşmazlık konularını gidermeye çalışır
* arabuluculuk : sadece taraflar arasındaki görüş farklılıklarını gidermeye çalışır
* tahkim : toplu iş uyuşmazlıklarının hakem yoluyla çözümlenmesidir
* toplu iş uyuşmazlıkları yargıda yada özel hakemde çözümlenmektedir
* arabulucunun görev süresi 15 gündürtarafların anlaşması ile bu süre en çok 6 iş günü daha uzatılabilir
* kanuni hakem (zorunlu tahkim) müessesesi ile uyuşmazlığın çözümünde , çözümün kanuni hakeme bırakılması kanun hükmünden doğmaktadır
*
13 ünite
* Gırevin unsurları
- işçilerin işi bırakmaları
- işçilerin aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun kararına uyarak işi bırakması
* siyasi amaçlı grev , genel grev ve dayanışma grevi kanun dışı grevdir Ayrıca işyeri işgali, işi yavaşlatma , verimi düşürme gibi eylemlere de kanun dışı grevin unsurları uygulanır
* siyasi amaçlı lokavt , genel lokavt, dayanışma lokavtı ve saldırı lokavtı kanun dışı lokavttır
* işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverenin lokavt kararı alması ancak işçi sendikasının kararından sonra mümkün olabilir
* grev ve lokavtın bildirilen gün başlaması gerekir yoksa grev hakkı ve lokavt düşer
* grevin engellendiği durumlar
- grev oylaması
- grev ertelemesi
- grevin mahkeme kararıyla durdurulması
* grev oylaması ; işçilerin ¼ ünün 6 işgünü içinde yazılı olarak grev oylaması talebi üzerine yapılır Bu taleb o yerin en büyük mülki amirine yapılır
* karar verilmiş veya başlanmış olan kanuni bir grev veya lokavt genel sağlığı veya milli güvenliği bozucu nitelikte ise bakanlar kurulu bu uyuşmazlıkta grev ve lokavtı bir krarname ile 60 gün erteleyebilir erteleme süresi kararamenin yayımı tarihi ile başlar
* grev ve lokavtın haksız yere ertelenmesini önleyebilmek amacıyla ; erteleme kararlarına karşı , yürütmenin durdurulması talebi ile danıştaya başvurulur Taraflar danıştaya iptal davası açmak suretiyle yürütmenin durdurulmasını isteyebilir
* ertelenme süresi içinde anlaşma sağlanmasa süre sonunda uyuşmazlık yüksek hakem kuruluna intikal eder ve kanuni hakem müessesesi ile çözülür
* grev ve lokavtın kötüye kullanılması durumunda tisglk’ nın öngördüğü prosedüre uygun olarak yapılır
* grev ve lokavtın sona ermesi ; işçi sendikasının üyelerinin ¾ ünün üyelikten ayrıldığının tespiti ile olur
|
|
|
|