Karbonhidratlar - Karbonhidratlara Genel Bakış

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-09-2012

Karbonhidratlar - Karbonhidratlara Genel Bakış
Karbonhidratlar - Karbonhidratlara Genel Bakış
Giriş

Canlı sistemlerin temel maddelerinden birisi karbonhidratlardır

Çoğunluğu suda çözünen ve şekerler olarak adlandırılan karbonhidratlar, yediğimiz besinin önemli bir kısmını oluşturur

İnsan *****izmasının çalışmasını sağlayan enerjinin büyük bir kısmını sağlar

Bunlar bitki hücre duvarının ve ağaç gövdelerinin yapısal bileşenleridir

Karbonhidrat kelimesi karbonun hidratlarından türetilmiştir

Bir karbonhidratı, polihidroksi aldehit veya polihidroksi keton olarak tanımlamak daha iyidir

Karbonhidratların sınıflandırılmasındaki temel, latincede şekerin karşılığı olan saccharum dan gelen sakkarit kelimesidir

Bir monosakkarit, daha küçük karbonhidratlara parçalanamayan basit bir hidrokarbondur

Örneğin Glikoz (C6H12O6) bir monosakkarittir

Bir disakkarit, hidrolizde aynı veya farklı iki monosakkarit verir

Örneğin, sofra şekeri olan sukroz, hidrolizinde bir molekül glikoz ve bir molekül fruktoz veren disakkarittir

C12H22O11 + H2O à C6H12O6 + C6H12O6

Bir oligosakkarit hidroliz edildiğinde 3-10 monosakkarit birimine parçalanır

Polisakkaritler 10 dan fazla monosakkarite hidrolizlenirler

Seluloz ve nişastanın her ikisi de hidroliz edildiklerinde binlerce glikoz molekülüne parçalanırlar

Bazı karbonhidrat bileşikleri aşağıda verilmiştir

02

Şekerlerin İndirgenme ve Yükseltgenmesi

Tollens reaktifini, Fehling ve Benedit çözeltilerini indirgeyen şekerlere indirgen şekerler denir

Aldoz veya ketoz, tüm mono sakkaritler indirgen şekerler olarak bilinirler

Örneğin: Glikoz kuvvetli indirgen özelliğe sahip bir madde olup ilk basamakta glukonik aside yükseltgenir

Sakkaroz (sukroz) indirgen özelliği olmayan bir şekerdir

Çünkü aldehit yapısı yoktur

02

01

Fehling Çözeltisinin İndirgenmesi

Bir deney tübüne eşit hacim Fehling A (5 ml) ve Fehling B (5 ml) konarak karıştırılır

2 ml glukoz çözeltisi ilave edilerek karışım çalkalanır ve ısıtılır

Yeşilimsi bir çökelek oluşur ve bu çökelek derhal açık kırmızı renge döner

Burada glikoz bir aldehit grubu taşıdığı için Cu+2 yi Cu+1 e indirger

Kendisi glukonik aside yükseltgenir

Ortamdaki sodyum hidroksit ile de sodyum glukonat oluşturur

02

Tollens Çözeltisinin İndirgenmesi

Bir deney tüpüne % 2

5 lik AgNO3 çözeltisinden 5 ml konur

Bunun üzerine çökelek (Ag2O) oluşuncaya kadar seyreltik amonyak çözeltisi ilave edilirken aynı zamanda da çalkalanır

Daha sonra oluşan çökelek çözünene kadar seyreltik amonyak çözeltisi ilave etmeye devam edilir

Karışıma 2 ml glukoz çözeltisi ilave edilir

Tüp iyice çalkalandıktan sonra bir su banyosunda ısıtılır

Isıtma devam ederken tüpün çeperlerinde gümüş aynası oluşur

Glikozun aldehit kısmı glukonik aside yükseltgenir ve gümüş oksitte metalik gümüşe indirgenir

09-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Karbonhidratlar - Karbonhidratlara Genel Bakış Karbonhidratlar - Karbonhidratlara Genel Bakış Karbonhidratlar - Karbonhidratlara Genel Bakış Giriş Canlı sistemlerin temel maddelerinden birisi karbonhidratlardır Çoğunluğu suda çözünen ve şekerler olarak adlandırılan karbonhidratlar, yediğimiz besinin önemli bir kısmını oluşturur İnsan *****izmasının çalışmasını sağlayan enerjinin büyük bir kısmını sağlar Bunlar bitki hücre duvarının ve ağaç gövdelerinin yapısal bileşenleridir Karbonhidrat kelimesi karbonun hidratlarından türetilmiştir Bir karbonhidratı, polihidroksi aldehit veya polihidroksi keton olarak tanımlamak daha iyidir Karbonhidratların sınıflandırılmasındaki temel, latincede şekerin karşılığı olan saccharum dan gelen sakkarit kelimesidir Bir monosakkarit, daha küçük karbonhidratlara parçalanamayan basit bir hidrokarbondur Örneğin Glikoz (C6H12O6) bir monosakkarittir Bir disakkarit, hidrolizde aynı veya farklı iki monosakkarit verir Örneğin, sofra şekeri olan sukroz, hidrolizinde bir molekül glikoz ve bir molekül fruktoz veren disakkarittir C12H22O11 + H2O à C6H12O6 + C6H12O6 Bir oligosakkarit hidroliz edildiğinde 3-10 monosakkarit birimine parçalanır Polisakkaritler 10 dan fazla monosakkarite hidrolizlenirler Seluloz ve nişastanın her ikisi de hidroliz edildiklerinde binlerce glikoz molekülüne parçalanırlar Bazı karbonhidrat bileşikleri aşağıda verilmiştir 02 Şekerlerin İndirgenme ve Yükseltgenmesi Tollens reaktifini, Fehling ve Benedit çözeltilerini indirgeyen şekerlere indirgen şekerler denir Aldoz veya ketoz, tüm mono sakkaritler indirgen şekerler olarak bilinirler Örneğin: Glikoz kuvvetli indirgen özelliğe sahip bir madde olup ilk basamakta glukonik aside yükseltgenir Sakkaroz (sukroz) indirgen özelliği olmayan bir şekerdir Çünkü aldehit yapısı yoktur 0201 Fehling Çözeltisinin İndirgenmesi Bir deney tübüne eşit hacim Fehling A (5 ml) ve Fehling B (5 ml) konarak karıştırılır 2 ml glukoz çözeltisi ilave edilerek karışım çalkalanır ve ısıtılır Yeşilimsi bir çökelek oluşur ve bu çökelek derhal açık kırmızı renge döner Burada glikoz bir aldehit grubu taşıdığı için Cu+2 yi Cu+1 e indirger Kendisi glukonik aside yükseltgenir Ortamdaki sodyum hidroksit ile de sodyum glukonat oluşturur 0202 Tollens Çözeltisinin İndirgenmesi Bir deney tüpüne % 25 lik AgNO3 çözeltisinden 5 ml konur Bunun üzerine çökelek (Ag2O) oluşuncaya kadar seyreltik amonyak çözeltisi ilave edilirken aynı zamanda da çalkalanır Daha sonra oluşan çökelek çözünene kadar seyreltik amonyak çözeltisi ilave etmeye devam edilir Karışıma 2 ml glukoz çözeltisi ilave edilir Tüp iyice çalkalandıktan sonra bir su banyosunda ısıtılır Isıtma devam ederken tüpün çeperlerinde gümüş aynası oluşur Glikozun aldehit kısmı glukonik aside yükseltgenir ve gümüş oksitte metalik gümüşe indirgenir