Organik Kimya Nedir? Atom Yapısı Ve Orbitaller

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-09-2012

Organik Kimya Nedir? Atom Yapısı ve Orbitaller
Organik Kimya Nedir? Atom Yapısı ve Orbitaller
Organik kimya, kimyanın bir alt başlığı olup karbon-karbon bağı içeren bileşiklerin kimyasını inceler

Moleküller organik bileşiklerin temel yapısını oluşturur

Moleküller birbirlerine kovalent bağlarla bağlıdır

Erime ve kaynama noktaları düşüktür, kolay buharlaşırlar

Organik kimyayı anlayabilmek için öncelikle atomun yapısını ve kimyasal bağlanmasını çok iyi bilmek gerekir

01 Atom Yapısı ve Orbitaller

Atom, merkezinde (+) yüklü çekirdek ve etrafında elektronlardan meydana gelmiştir

Atomlar elektrikçe yüksüzdür ve temel tanecikleri protonlar, nötronlar ve elektronlardan oluşmuştur

Bir elementin atom numarası (Z), proton sayısı (p) na eşittir

Yüksüz atomalarda, proton sayısı (p) elektron sayısına (e) eşittir

Kütle numarası (A) ise proton ve nötron sayılarının topl*****n eşittir

A= p + n

A
Z X şeklinde gösterilir

Elektronları çekirdek etrafında bir bulut şeklinde göstermek mümkündür

Bulutların yoğun olduğu yerlerde elektronların bulunma olasılığı fazladır ve bulutlar orbital olarak adlandırılır

Orbitaller s,p,d,f harfleriyle isimlendirilir

Baş kuantum sayısı (n) orbitalin temel enerji düzeyini, n2 ise orbital sayısını verir

Her orbitalde en fazla 2 elektron bulunur

n =1 ise sadece s orbitali
n = 2 ise s ve p orbitali
n = 3 ise s, p, d orbitali
n = 4 ve yukarısında ise s, p, d, ve f orbitali bulunmaktadır

0101 Orbitaller

010101 s orbitali

S orbitali küresel simetrik bir yapı gösterir

En fazla 2 elektron alır

Baş kuantum sayısı büyüdükçe s orbitalinin enerjisi artar

010102 p orbitalleri

İkinci veya daha üst temel enerjidüzeylerinde bulunur

Px, Py ve Pz olarak 3 orbitali vardir ve toplam 6 elektrona sahiptir

010103 d orbitali

Üçüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur

5 orbitali ve toplam 10 elektronu vardır

010104 f orbitali

Dördüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur7 orbitali ve toplam 14 elektronu vardır

Elektronlar orbitallere doldurulurken yukarıdaki sıra takip edilir

·Önce cekirdeğe en yakın olan en düşük enerjili olan 1s orbitalinden başlanır (Aufbau kuralı)
·Bir orbitalde en fazla iki elektron olabilir

Bu elektronların spinleri (dönme yönleri) farklı olmalıdır (Pauli kuralı)
·Hund kuralına göre eşit enerjili orbitallerin (px, py, pz) herbiri bir elektron almadıkça ikinci elektronu almazlar

Değerlik Elektron Sayısı: Atomların en son kabuğundaki toplam elektron sayısıdır

Bu elektronlar çekirdeğe daha uzak olduğu için koparılmaları daha kolaydır

Aşağıdaki N (azot) atomunun değerlik elektronu 5 tir (2s22p3)

Örneğin atom numarası 7 olan N un elektron dağılımı şu şekilde olur

7N 1s2 2s22p3

Şekildede görüldüğü gibi p orbitallerinin elektronları tek tek yerleştirilir

20Ca atomunun ise elektron dağılımı

1s2 2s22p63s23p64s2 şeklindedir

09-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Organik Kimya Nedir? Atom Yapısı Ve Orbitaller Organik Kimya Nedir? Atom Yapısı ve Orbitaller Organik Kimya Nedir? Atom Yapısı ve Orbitaller Organik kimya, kimyanın bir alt başlığı olup karbon-karbon bağı içeren bileşiklerin kimyasını inceler Moleküller organik bileşiklerin temel yapısını oluşturur Moleküller birbirlerine kovalent bağlarla bağlıdır Erime ve kaynama noktaları düşüktür, kolay buharlaşırlar Organik kimyayı anlayabilmek için öncelikle atomun yapısını ve kimyasal bağlanmasını çok iyi bilmek gerekir 01 Atom Yapısı ve Orbitaller Atom, merkezinde (+) yüklü çekirdek ve etrafında elektronlardan meydana gelmiştir Atomlar elektrikçe yüksüzdür ve temel tanecikleri protonlar, nötronlar ve elektronlardan oluşmuştur Bir elementin atom numarası (Z), proton sayısı (p) na eşittir Yüksüz atomalarda, proton sayısı (p) elektron sayısına (e) eşittir Kütle numarası (A) ise proton ve nötron sayılarının topl***n eşittir A= p + n A Z X şeklinde gösterilir Elektronları çekirdek etrafında bir bulut şeklinde göstermek mümkündür Bulutların yoğun olduğu yerlerde elektronların bulunma olasılığı fazladır ve bulutlar orbital olarak adlandırılır Orbitaller s,p,d,f harfleriyle isimlendirilir Baş kuantum sayısı (n) orbitalin temel enerji düzeyini, n2 ise orbital sayısını verir Her orbitalde en fazla 2 elektron bulunur n =1 ise sadece s orbitali n = 2 ise s ve p orbitali n = 3 ise s, p, d orbitali n = 4 ve yukarısında ise s, p, d, ve f orbitali bulunmaktadır 0101 Orbitaller 010101 s orbitali S orbitali küresel simetrik bir yapı gösterir En fazla 2 elektron alır Baş kuantum sayısı büyüdükçe s orbitalinin enerjisi artar 010102 p orbitalleri İkinci veya daha üst temel enerjidüzeylerinde bulunur Px, Py ve Pz olarak 3 orbitali vardir ve toplam 6 elektrona sahiptir 010103 d orbitali Üçüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur 5 orbitali ve toplam 10 elektronu vardır 010104 f orbitali Dördüncü ve daha üst temel enerji düzeylerinde bulunur7 orbitali ve toplam 14 elektronu vardır Elektronlar orbitallere doldurulurken yukarıdaki sıra takip edilir ·Önce cekirdeğe en yakın olan en düşük enerjili olan 1s orbitalinden başlanır (Aufbau kuralı) ·Bir orbitalde en fazla iki elektron olabilir Bu elektronların spinleri (dönme yönleri) farklı olmalıdır (Pauli kuralı) ·Hund kuralına göre eşit enerjili orbitallerin (px, py, pz) herbiri bir elektron almadıkça ikinci elektronu almazlar Değerlik Elektron Sayısı:** Atomların en son kabuğundaki toplam elektron sayısıdır Bu elektronlar çekirdeğe daha uzak olduğu için koparılmaları daha kolaydır Aşağıdaki N (azot) atomunun değerlik elektronu 5 tir (2s22p3) Örneğin atom numarası 7 olan N un elektron dağılımı şu şekilde olur 7N 1s2 2s22p3 Şekildede görüldüğü gibi p orbitallerinin elektronları tek tek yerleştirilir 20Ca atomunun ise elektron dağılımı 1s2 2s22p63s23p64s2 şeklindedir