Elektro Manyetik İşın Elektro Manyetik İşın Nedir? Elektro Manyetik İşın Hakkında Bil

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-09-2012

Elektro Manyetik Işın Elektro Manyetik Işın Nedir? Elektro Manyetik Işın Hakkında Bilgi
Elektro Manyetik Işın Elektro Manyetik Işın Nedir? Elektro Manyetik Işın Hakkında Bil ELEKTRO MANYETİK IŞIN
Atomlardan çeşitli şekillerde ortaya çıkan enerji türleri ve bunların yayılma şekilleri elektromagnetik radyasyon olarak adlandırılır

İçinde X ve ? ışınlarının ve görülebilir ışığın da bulunduğu radyasyonlar, dalga boyları ve frekanslarına göre bir elektromanyetik radyasyon spekturumu oluştururlar

Bu spektrumun bir ucunda dalga boyları en büyük, enerjileri ve frekansları ise en küçük olan radyo dalgaları bulunur

Diğer ucunda ise dalga boyları çok küçük, fakat enerji ve frekansları büyük olan X ve ? ışınları bulunur

Bir elementin en küçük birimi nasıl atomsa, elektromanyetik radyasyonların da en küçük birimi fotondur

Fotonların kütleleri yoktur ve boşlukta ışık hızında enerji paketleri şeklinde yayılırlar

Quantum olarak da adlandırılırlar

Görülebilir ışık için geçerli olan bütün fizik kuralları tüm elektromanyetik radyasyonlar için de geçerlidir

Elektromanyetik radyasyonların ortak özellikleri şunlardır;

Boşlukta düz bir çizgi boyunca yayılırlar

Hızları ışık hızına (yaklaşık 300

000 km/sn) eşittir

Geçtikleri ortama; frekanslarıyla doğru orantılı, dalga boylarıyla ters orantılı olmak üzere enerji aktarırlar
Enerjileri; maddeyi geçerken, absorbsiyon ve saçılma nedeniyle azalır, boşlukta ise uzaklığın karesiyle ters orantılı olrak azalır

Elektromanyetik radyasyonlar, sinüsoidal yayılım yaparlar

Sinüsoidal yayılımı anlayabilmek için, dalga modelini incelemek gerekir

Elektromanyetik dalgaların elektriksel ve manyetik güçleri birbirine dik ve eş zamanlı olarak salınım yaparlar

Sinüsoidal yayılımdaki hız, frekans ve dalga boyu parametreleri fotonun yayılımını açıklamaktadır

Dalga yüksekliğinin (amplitüd) burada diğer parametrelerle bir ilişkisi yoktur

Hız; dalga boyu (?) ile frekansın (f) çarpımına eşittir

Elekromanyetik radyasyonların hızları, ışık hızına eşittir

Bu nedenle formül "c" (ışık hızı) ile gösterilmektedir

Nokta ışık Kaynağından yayılan elektromanyetik radyasyonların enerjileri, uzaklığın karesi ile azalır

Işığın yayılım alanına dikey birim alandan birim sürede geçen enerji miktarına intensite adı verilir

Bu formüle göre ışık kaynağına 2x uzaklıkta ışığın intesitesi, x uzaklığına göre 4 kat azalır

Foton ışık hızı ile hareket ederler ve enerjileri frekensları ile doğru orantılıdır

Enerjileri;

denklemiyle gösterilebilir

Burada E; fotonun enerjisi, h; Planck sabiti (4,13x10-18 keVsn), f; frekası gösterir

Bu denklem daha önce verilen c = ? x f denklemiyle birleştirilirse,

denklemi elde olunur

Tanısal amaçlı X ışını fotonlarının enerjileri 100keV, dalga boyları 10-2 nm

frekansları 1019 Hz civarındadır

Elektromanyetik radyasyonların madde ile etkileşimini dalga boyları belirler

Dalga boyları metreleri bulan radyo dalgaları, radyo anteyleriyle alınabilir

Mikrodalgaların dalga boyları santimetrelerle belirtilir

Görülebilir ışığın dalga boyu, görme hücrelerini (rod ve cone) etkileyecek boyuttadır

Ultraviyole ışık, X ışını ise atom ve subatomik parçacıklarla etkileşir

Eklektromanyetik spekturumun algılayabileceğimiz bölümü olan görülebilir ışık, spektrumun çok dar bir bölümünü oluşturur

Görülebilir ışığın, bir uçta kısa uzun dalga boyu olan kırmızı radyasyona uzanan bir renk spektrumu vardır

Elektromanyetik spektrumda görülebilir ışığa yakın yerleşen morötesi ve kızılötesi radyasyonlar insan gözüyle görülmezler fakat fotografik emülsiyon ve benzeri diğer yöntemlerle saptanabilirler

Görülebilir ışığın madde ile etkileşimi x ışınından farklıdır

Görülebilir ışık fotonu maddeye çarptığında madde uyarılır ve foton, maddenin moleküler yapısına göre değişen diğer bir ışık fotonu şeklinde yansıtılır

Bir madde, günışığında eğer kırmızı görülüyorsa, bu madde gün ışığındaki kırmızı dışında tüm görülebilir ışık fotonlarını absorbe eder, yalınca uzun dalga boylu olan kırmızı ışığı tekrar yayar

Görülebilir ışığın ve dolayısyla elektromanyetik radyasyonların birçok özellikleri, yukarıda da belirtildiği gibi dalga modeliyle açıklanabilmiştir

Yapay dalgalarla yapılan deneylerde elektromanyetik radyasyonların; yansıma (refleksiyon), emilim (absorbsiyon) ve maddeyi geçebilme (transmisyon) gibi özellikleri gösterilebilmektedir

Görülebilir ışığı geçiren maddeler saydam (transparent), yarı geçirgen maddeler translusent, geçirmeyen maddeler ise opak olarak adlandırılır

Radyoloji pratiğinde kullanılan tanısal amaçlı x-ışınını fazla geçiren vücut yapıları (akciğerler, yağ dokusu gibi) radyolusent, az geçiren vücut yapıları (kemik, kalsifikasyon gibi) ise radyoopaktır

09-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Elektro Manyetik İşın Elektro Manyetik İşın Nedir? Elektro Manyetik İşın Hakkında Bil Elektro Manyetik Işın Elektro Manyetik Işın Nedir? Elektro Manyetik Işın Hakkında Bilgi Elektro Manyetik Işın Elektro Manyetik Işın Nedir? Elektro Manyetik Işın Hakkında Bil ELEKTRO MANYETİK IŞIN Atomlardan çeşitli şekillerde ortaya çıkan enerji türleri ve bunların yayılma şekilleri elektromagnetik radyasyon olarak adlandırılır İçinde X ve ? ışınlarının ve görülebilir ışığın da bulunduğu radyasyonlar, dalga boyları ve frekanslarına göre bir elektromanyetik radyasyon spekturumu oluştururlar Bu spektrumun bir ucunda dalga boyları en büyük, enerjileri ve frekansları ise en küçük olan radyo dalgaları bulunur Diğer ucunda ise dalga boyları çok küçük, fakat enerji ve frekansları büyük olan X ve ? ışınları bulunur Bir elementin en küçük birimi nasıl atomsa, elektromanyetik radyasyonların da en küçük birimi fotondur Fotonların kütleleri yoktur ve boşlukta ışık hızında enerji paketleri şeklinde yayılırlar Quantum olarak da adlandırılırlar Görülebilir ışık için geçerli olan bütün fizik kuralları tüm elektromanyetik radyasyonlar için de geçerlidir Elektromanyetik radyasyonların ortak özellikleri şunlardır; Boşlukta düz bir çizgi boyunca yayılırlar Hızları ışık hızına (yaklaşık 300000 km/sn) eşittir Geçtikleri ortama; frekanslarıyla doğru orantılı, dalga boylarıyla ters orantılı olmak üzere enerji aktarırlar Enerjileri; maddeyi geçerken, absorbsiyon ve saçılma nedeniyle azalır, boşlukta ise uzaklığın karesiyle ters orantılı olrak azalır Elektromanyetik radyasyonlar, sinüsoidal yayılım yaparlar Sinüsoidal yayılımı anlayabilmek için, dalga modelini incelemek gerekir Elektromanyetik dalgaların elektriksel ve manyetik güçleri birbirine dik ve eş zamanlı olarak salınım yaparlar Sinüsoidal yayılımdaki hız, frekans ve dalga boyu parametreleri fotonun yayılımını açıklamaktadır Dalga yüksekliğinin (amplitüd) burada diğer parametrelerle bir ilişkisi yoktur Hız; dalga boyu (?) ile frekansın (f) çarpımına eşittir Elekromanyetik radyasyonların hızları, ışık hızına eşittir Bu nedenle formül "c" (ışık hızı) ile gösterilmektedir Nokta ışık Kaynağından yayılan elektromanyetik radyasyonların enerjileri, uzaklığın karesi ile azalır Işığın yayılım alanına dikey birim alandan birim sürede geçen enerji miktarına intensite adı verilir Bu formüle göre ışık kaynağına 2x uzaklıkta ışığın intesitesi, x uzaklığına göre 4 kat azalır Foton ışık hızı ile hareket ederler ve enerjileri frekensları ile doğru orantılıdır Enerjileri; denklemiyle gösterilebilir Burada E; fotonun enerjisi, h; Planck sabiti (4,13x10-18 keVsn), f; frekası gösterir Bu denklem daha önce verilen c = ? x f denklemiyle birleştirilirse, denklemi elde olunur Tanısal amaçlı X ışını fotonlarının enerjileri 100keV, dalga boyları 10-2 nm frekansları 1019 Hz civarındadır Elektromanyetik radyasyonların madde ile etkileşimini dalga boyları belirler Dalga boyları metreleri bulan radyo dalgaları, radyo anteyleriyle alınabilir Mikrodalgaların dalga boyları santimetrelerle belirtilir Görülebilir ışığın dalga boyu, görme hücrelerini (rod ve cone) etkileyecek boyuttadır Ultraviyole ışık, X ışını ise atom ve subatomik parçacıklarla etkileşir Eklektromanyetik spekturumun algılayabileceğimiz bölümü olan görülebilir ışık, spektrumun çok dar bir bölümünü oluşturur Görülebilir ışığın, bir uçta kısa uzun dalga boyu olan kırmızı radyasyona uzanan bir renk spektrumu vardır Elektromanyetik spektrumda görülebilir ışığa yakın yerleşen morötesi ve kızılötesi radyasyonlar insan gözüyle görülmezler fakat fotografik emülsiyon ve benzeri diğer yöntemlerle saptanabilirler Görülebilir ışığın madde ile etkileşimi x ışınından farklıdır Görülebilir ışık fotonu maddeye çarptığında madde uyarılır ve foton, maddenin moleküler yapısına göre değişen diğer bir ışık fotonu şeklinde yansıtılır Bir madde, günışığında eğer kırmızı görülüyorsa, bu madde gün ışığındaki kırmızı dışında tüm görülebilir ışık fotonlarını absorbe eder, yalınca uzun dalga boylu olan kırmızı ışığı tekrar yayar Görülebilir ışığın ve dolayısyla elektromanyetik radyasyonların birçok özellikleri, yukarıda da belirtildiği gibi dalga modeliyle açıklanabilmiştir Yapay dalgalarla yapılan deneylerde elektromanyetik radyasyonların; yansıma (refleksiyon), emilim (absorbsiyon) ve maddeyi geçebilme (transmisyon) gibi özellikleri gösterilebilmektedir Görülebilir ışığı geçiren maddeler saydam (transparent), yarı geçirgen maddeler translusent, geçirmeyen maddeler ise opak olarak adlandırılır Radyoloji pratiğinde kullanılan tanısal amaçlı x-ışınını fazla geçiren vücut yapıları (akciğerler, yağ dokusu gibi) radyolusent, az geçiren vücut yapıları (kemik, kalsifikasyon gibi) ise radyoopaktır