Hareket Ve Kuvvet Nedir? Hareket Ve Kuvvet Hakkında Bilgi

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-09-2012

Kuvvetin Harekete Etkileri

Konum ve Yer Değiştirme
Bir cismin konumu, başlangıç olarak seçilen sabit bir noktaya göre alınır

Bu başlangıç noktasından cismin şu anda bulunduğu yere çizilen vektöre ise konum vektörü denir

Cismin ilk bulunduğu noktadan bilinen başka bir noktaya ulaşmak için aldığı yola yer değiştirme denir

Cismin son bulunduğu noktadan ilk bulunduğu nokta çıkarılarak yer değiştirme miktarı bulunur

Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi yer değiştirme, kat edilen mesafeden farklıdır

a noktasından hareket eden bir nesne b noktasına ulaşmak için doğrusal bir hareket yapmasa da yer değiştirmesi bir vektör oluşturacak biçimde doğrusaldır

Burada yer değiştirmenin kat edilen mesafeden bağımsız olduğu görülmektedir

Kat edilen mesafe 500 metre , yer değiştirme ise 200 metre olabilir

Sürat

Sürat =Alınan yol / Geçen zaman (Sürat = x/t)

Formülünden hareket edersek, bir nesnenin bir noktadan bir başka noktaya hareket etmesi sonucundaki yer değiştirmesinin, bu esnada geçen zamana bölümü sürati verir

Örnek: Yavuz 500 metreyi 250 saniyede gittiğine göre Ali'nin sürati nedir?
Çözüm: Eldeki verilerden yararlanarak sürati bulmak için, Yavuz'un aldığı yolun geçen süreye bölünmesi gerekir

Yani;
Sürat = 500 (m)/250 (s) ise Sürat = 2 m/s'dir

Buradan çıkarılabilecek sonuç ise, Yavuz'un saniyede 2 metre yürüyerek 250 saniye yol gitmiştir

Yukarıdaki örnekte kısa mesafeler için kullanılan metre/saniye birimi kullanılmıştır

Ama daha uzun mesafeler ve zaman için kilometre/saat birimi kullanılmaktadır

Süratle hız kavramları günlük hayatta birbiri yerine kullanılmasına rağmen fizikte birbirlerinden farklı kavramlardır

Süratte gidiş yönü veya yer değiştirme noktaları belli değildir

Hız ise bu bilgileri kapsayan bir kavramdır

Sürat skaler bir büyüklük iken hız vektörel bir büyüklüğü ifade eder

Ortalama Hız

Hızın bir vektör olduğu bilindiğinden, ortalama hız, bir nesnenin başlangıç noktasından bitiş noktasına kadar yer değiştirmesinin zamana bölümü ile bulunur

Cisimler yer değiştirirken belirli bir süre geçer

Bu nedenle birim zamanda yapılan yer değiştirmeye hız denir

Formül olarak ifade edecek olursak;

Hız = Yer değiştirme / Geçen süre

Hız bir vektörel büyüklük olduğundan bir yönü vardır

Hızın SI'deki birimlerini tablo halinde gösterecek olursak;

Sabit Hızlı Hareket

Bir doğru boyunca, eşit zaman aralıklarında eşit miktarda yer değiştiren cisim sabit hızlıdır

Böyle bir cismin hareketine sabit hızlı hareket veya düzgün doğrusal hareket denir

Örnek; Bir cisim doğrusal bir yolun 2/3'ünü saatte 20 m/s'lik hızla 20 saniyede giderken yolun diğer kısmını da 20 saniyede gidiyor

Yolun ikinci kısmında cismin hızı nedir? Cismin hız zaman grafiğini çiziniz

İlk olarak cismin ilk 20 saniyedeki aldığı yolu bulmak gerekir

Dx = V

Dt ise 20

20 = 400 metredir

Yolun 2/3'si 400 metre olduğuna göre 1/3'ü 200 metredir

Cisim bu yolu da 20 m/s'de aldığına göre hızı;
V = Dx/Dt ise 200/20 = 10 m/s olur

Bu verilere göre hız zaman grafiğini şu şekilde gösterebiliriz:
Yukarıdaki şekilde cisim 0-20 saniye aralığında 20 m/s hızla, 21-40 saniye alalığında ise 10 m/s hızla sabit şekilde hareket ettiğinden hız zaman grafiği bu şekilde oluşmuştur

09-09-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Hareket Ve Kuvvet Nedir? Hareket Ve Kuvvet Hakkında Bilgi Kuvvetin Harekete Etkileri Konum ve Yer Değiştirme Bir cismin konumu, başlangıç olarak seçilen sabit bir noktaya göre alınır Bu başlangıç noktasından cismin şu anda bulunduğu yere çizilen vektöre ise konum vektörü denir Cismin ilk bulunduğu noktadan bilinen başka bir noktaya ulaşmak için aldığı yola yer değiştirme denir Cismin son bulunduğu noktadan ilk bulunduğu nokta çıkarılarak yer değiştirme miktarı bulunur Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi yer değiştirme, kat edilen mesafeden farklıdır a noktasından hareket eden bir nesne b noktasına ulaşmak için doğrusal bir hareket yapmasa da yer değiştirmesi bir vektör oluşturacak biçimde doğrusaldır Burada yer değiştirmenin kat edilen mesafeden bağımsız olduğu görülmektedir Kat edilen mesafe 500 metre , yer değiştirme ise 200 metre olabilir Sürat Sürat =Alınan yol / Geçen zaman (Sürat = x/t) Formülünden hareket edersek, bir nesnenin bir noktadan bir başka noktaya hareket etmesi sonucundaki yer değiştirmesinin, bu esnada geçen zamana bölümü sürati verir Örnek: Yavuz 500 metreyi 250 saniyede gittiğine göre Ali'nin sürati nedir? Çözüm: Eldeki verilerden yararlanarak sürati bulmak için, Yavuz'un aldığı yolun geçen süreye bölünmesi gerekir Yani; Sürat = 500 (m)/250 (s) ise Sürat = 2 m/s'dir Buradan çıkarılabilecek sonuç ise, Yavuz'un saniyede 2 metre yürüyerek 250 saniye yol gitmiştir Yukarıdaki örnekte kısa mesafeler için kullanılan metre/saniye birimi kullanılmıştır Ama daha uzun mesafeler ve zaman için kilometre/saat birimi kullanılmaktadır Süratle hız kavramları günlük hayatta birbiri yerine kullanılmasına rağmen fizikte birbirlerinden farklı kavramlardır Süratte gidiş yönü veya yer değiştirme noktaları belli değildir Hız ise bu bilgileri kapsayan bir kavramdır Sürat skaler bir büyüklük iken hız vektörel bir büyüklüğü ifade eder Ortalama Hız Hızın bir vektör olduğu bilindiğinden, ortalama hız, bir nesnenin başlangıç noktasından bitiş noktasına kadar yer değiştirmesinin zamana bölümü ile bulunur Cisimler yer değiştirirken belirli bir süre geçer Bu nedenle birim zamanda yapılan yer değiştirmeye hız denir Formül olarak ifade edecek olursak; Hız = Yer değiştirme / Geçen süre Hız bir vektörel büyüklük olduğundan bir yönü vardır Hızın SI'deki birimlerini tablo halinde gösterecek olursak; Sabit Hızlı Hareket Bir doğru boyunca, eşit zaman aralıklarında eşit miktarda yer değiştiren cisim sabit hızlıdır Böyle bir cismin hareketine sabit hızlı hareket veya düzgün doğrusal hareket denir Örnek; Bir cisim doğrusal bir yolun 2/3'ünü saatte 20 m/s'lik hızla 20 saniyede giderken yolun diğer kısmını da 20 saniyede gidiyor Yolun ikinci kısmında cismin hızı nedir? Cismin hız zaman grafiğini çiziniz İlk olarak cismin ilk 20 saniyedeki aldığı yolu bulmak gerekir Dx = VDt ise 2020 = 400 metredir Yolun 2/3'si 400 metre olduğuna göre 1/3'ü 200 metredir Cisim bu yolu da 20 m/s'de aldığına göre hızı; V = Dx/Dt ise 200/20 = 10 m/s olur Bu verilere göre hız zaman grafiğini şu şekilde gösterebiliriz: Yukarıdaki şekilde cisim 0-20 saniye aralığında 20 m/s hızla, 21-40 saniye alalığında ise 10 m/s hızla sabit şekilde hareket ettiğinden hız zaman grafiği bu şekilde oluşmuştur