İşık Kirliliğinin Kaynakları Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-08-2012

Işık Kirliliğinin Kaynakları Nelerdir?
Işık Kirliliğinin Kaynakları Nelerdir?

Işık Kirliliğinin Kaynakları:

Yol, cadde ve sokak aydınlatmaları

Park, bahçe ve spor alanlarının aydınlatmaları

Turistik tesislerin, binaların dış cephe aydınlatmaları

Reklam panoları

Güvenlik amacıyla aydınlatma

Evlerden, binalardan taşan ışıklar

Kullanılan armatürlerin ve lambaların yanlış seçimi ve yanlış yönlendirilmesi, bu aydınlatmalarda
ışık tecavüzü, göz kamaşması, dikine ışık ve aşırı miktarda ışık oluşmasına neden olur

Bu durum, konuya yeterince önem verilmemesi ve bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır

Işık kirliliği boşa giden para demektir

Işığın üretim maliyeti yüksektir

Kamaşma, ışık tecavüzü, dikine ve aşırı ışık boşa giden enerji demektir

Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği nin yaptığı bir araştırmaya göre, bu şekildeki dış aydınlatmalarda ışığın %30 kadarı boşa gitmektedir

Bu yanlış uygulamaların maliyetinin ABD de yılda 2 milyar dolar olduğu hesaplanmıştır

İngiltere de ise yanlış ışıklandırma yılda 53 milyon sterlin tutarında enerji kaybına neden olmaktadır

Türkiye de bu yönde bir araştırma yapılmamış olsa da
ilk değerlendirmeler en az %30 enerji kaybı olduğu yönündedir

Işık kirliliğine karşı önlem almak yaklaşık bir elektrik santralı kurmak anlamına gelmektedir

Işık kirliliği doğal hayatı da etkiler:

Kötü aydınlatmadan zarar görenler yalnız devlet bütçesi ya da gece gökyüzünü izlemek isteyenler değildir

Örneğin göçmen kuşlar için ışık kirliliği yeni bir tehlikedir: Kuşlar sadece insanlar için değil, dünyadaki tüm canlı yaşam için çok yararlıdır

Her yıl milyarlarca haşereyi, sineği tüketirler, milyarlarca bitki tohumunu yayarlar

Özellikle küçük sineklerle beslenen göçmen kuşlar gece seyahat ederler

Kimi türler milyonlarca kilometre yol kat ederler

Kısmen takım yıldızlardan yön bulurlarken gökdelenler, deniz fenerleri gibi yüksek yapılardan yayılan ışıklar onlar için çekici olur

Bunun sonucu, kuşlar ya yorulup düşünceye kadar ışık etrafında fır dönerler ya da doğrudan
binaya çarparlar

Bu şekilde bir gecede binlerce kuşun öldüğü bilinmektedir

Kimi deniz hayvanlarının yuvalama alışkanlıkları ışık kirliliği ya da yapay aydınlatma yüzünden tehlikededir

Deniz kaplumbağalarının binlerce yumurtasından çıkan yavrulardan yalnızca
birkaçı denize ulaşabilmektedir

Denize ulaşmak için deniz ile kara arasındaki aydınlık farkını kullanan kaplumbağalar yapay ışıklandırmalarla karaya yönelince hayatlarından olmaktadırlar

Avustralya da yapılan bir araştırmaya göre mercanlar, üzerlerine düşen aşırı ışık yüzünden kendilerine renklerini veren mikroskobik bitkileri reddetmekte, beyazlaşmakta ve strese girmektedirler!

09-08-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İşık Kirliliğinin Kaynakları Nelerdir? Işık Kirliliğinin Kaynakları Nelerdir? Işık Kirliliğinin Kaynakları Nelerdir? Işık Kirliliğinin Kaynakları: Yol, cadde ve sokak aydınlatmaları Park, bahçe ve spor alanlarının aydınlatmaları Turistik tesislerin, binaların dış cephe aydınlatmaları Reklam panoları Güvenlik amacıyla aydınlatma Evlerden, binalardan taşan ışıklar Kullanılan armatürlerin ve lambaların yanlış seçimi ve yanlış yönlendirilmesi, bu aydınlatmalarda ışık tecavüzü, göz kamaşması, dikine ışık ve aşırı miktarda ışık oluşmasına neden olur Bu durum, konuya yeterince önem verilmemesi ve bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır Işık kirliliği boşa giden para demektir Işığın üretim maliyeti yüksektir Kamaşma, ışık tecavüzü, dikine ve aşırı ışık boşa giden enerji demektir Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği nin yaptığı bir araştırmaya göre, bu şekildeki dış aydınlatmalarda ışığın %30 kadarı boşa gitmektedir Bu yanlış uygulamaların maliyetinin ABD de yılda 2 milyar dolar olduğu hesaplanmıştır İngiltere de ise yanlış ışıklandırma yılda 53 milyon sterlin tutarında enerji kaybına neden olmaktadır Türkiye de bu yönde bir araştırma yapılmamış olsa da ilk değerlendirmeler en az %30 enerji kaybı olduğu yönündedir Işık kirliliğine karşı önlem almak yaklaşık bir elektrik santralı kurmak anlamına gelmektedir Işık kirliliği doğal hayatı da etkiler: Kötü aydınlatmadan zarar görenler yalnız devlet bütçesi ya da gece gökyüzünü izlemek isteyenler değildir Örneğin göçmen kuşlar için ışık kirliliği yeni bir tehlikedir: Kuşlar sadece insanlar için değil, dünyadaki tüm canlı yaşam için çok yararlıdır Her yıl milyarlarca haşereyi, sineği tüketirler, milyarlarca bitki tohumunu yayarlar Özellikle küçük sineklerle beslenen göçmen kuşlar gece seyahat ederler Kimi türler milyonlarca kilometre yol kat ederler Kısmen takım yıldızlardan yön bulurlarken gökdelenler, deniz fenerleri gibi yüksek yapılardan yayılan ışıklar onlar için çekici olur Bunun sonucu, kuşlar ya yorulup düşünceye kadar ışık etrafında fır dönerler ya da doğrudan binaya çarparlar Bu şekilde bir gecede binlerce kuşun öldüğü bilinmektedir Kimi deniz hayvanlarının yuvalama alışkanlıkları ışık kirliliği ya da yapay aydınlatma yüzünden tehlikededir Deniz kaplumbağalarının binlerce yumurtasından çıkan yavrulardan yalnızca birkaçı denize ulaşabilmektedir Denize ulaşmak için deniz ile kara arasındaki aydınlık farkını kullanan kaplumbağalar yapay ışıklandırmalarla karaya yönelince hayatlarından olmaktadırlar Avustralya da yapılan bir araştırmaya göre mercanlar, üzerlerine düşen aşırı ışık yüzünden kendilerine renklerini veren mikroskobik bitkileri reddetmekte, beyazlaşmakta ve strese girmektedirler!