09-08-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Kan Tahlili Yorumlama - Kan Tahlili Yorumlaması - Kan Tahlili Yorumu, Yorumları
TİROİT HASTALIKLARININ TEŞHİSİ
* Kanda TSH ve tiroit hormonlarının (T3 ve T4) düzeylerinin ölçülmesi: Tiroidin çalışması hakkında önemli bilgiler verir Başlangıçta öykü ve muayenede çalışma bozukluğu belirlenememişse tek başına TSH'nın ölçülmesi yeterli olabilir Duyarlı bir sonuç elde edilebilmesi için TSH' ya sensitif ya da ultrasensitif yöntemle bakılması tercih edilir Üstünde önemle durulması gereken nokta: Bu tetkiklerin normal olması tiroidin çalışmasının normal olduğunu gösterir Hastada guatr, tiroit kanseri gibi diğer hastalıkların olmadığını belirlemez Bunlar için diğer tetkiklere gereksinim olabilir
* Bağışıklık sistemini kontrol eden testler: Bunlar antitiroglobulin antikor ( ATA ), anti TPO antikor ( AMA ) ve Anti TSH-R ( TRAb ) gibi isimler almaktadır Graves hastalığı, Hashimoto hastalığı ve bazı tip tiroiditlerin tanısında yardımcı olurlar
* Tiroglobulin tayini: Bu test özellikle tiroit kanseri nedeniyle ameliyat olmuş hastaların izlenmesinde önemli ip uçları vermektedir Ancak bu testin tam olarak değer kazanabilmesi için bireyde gözle görülebilir tiroit dokusunun kalmamış olması gerekmektedir
* Medüller kanserlerin tanı ve tedavisinde kanda tirokalsitonin: adı verilen bir hormonun ölçülmesi faydalı bilgiler verir
* Yine medüller kanser olan ailelerde diğer bireylerin taranması için ret genindeki mutasyonları gösterecek genetik çalışmalar yapılabilir
HEMOGLOBIN VE HEMATOKRIT
Normal Değerler :
Hemoglobin: 14-18 g/dL (erkek); 12-16 g/dL (kadın)
Hemotokrit: % 42-52 (erkek); %36-46 (kadın)
Açıklama : Hemoglobin ve hematokrit sıklıkla beraber istenen ve kanın oksijen taşıma kapasitesini ölçmek için kullanılan testlerdir Hemoglobin kırmızı kürelerde bulunan ve temel olarak oksijenin taşınmasından sorumlu maddedir Hematokrit ise kırmızı kürelerin kan içerisindeki yüzdesini gösterir Genellikle hematokrit değeri hemoglobin değerinin üç katıdır Hemoglobin ve hematokrit bebeklerde, gebe kadınlarda, bakım evlerinde yaşayan yaşlılarda, adet gören kadınlarda mutlaka kontrol edilmelidir Bu testlerin en önemli yanı aneminin tespit edilebilmesini sağlamasıdır
Artığı Durumlar : Polisitemilerde, doğuştan var olan kalp hastalıklarında, aşırı su kaybında yüksektir Orak hücre anemisi gibi kırmızı küre şekil bozukluklarında hemotokrit hatalı olarak yüksek çıkar, bunlarda hemoglobin miktarına bakılmalıdır
Azaldığı Durumlar : Anemilerde
TRANSAMINAZLAR
Normal Değerler :
Aspartat (AST, SGOT) : 0-35 U/L
Alanin (ALT, SGPT) : 0-35 U/L
Açıklama : Transaminazlar karaciğer hücrelerinde bulunan enzimlerdir Karaciğer hasarında hücre dışına sızarlar
Artığı Durumlar : Kan seviyelerinin yükselmesi, karaciğer hasarına bağlı olarak bu iki enzimin hücre dışına sızması anlamını taşımaktadır Genellikle bu enzimlerin kan seviyeleri karaciğer hasarının şiddetini yansıtır ALT karaciğere daha özgül iken, AST kalp ve iskelet kası harabiyetinde de yükselmektedir Bu nedenle AST aynı zamanda myokard enfarktüsünün izlenmesinde de kullanılmaktadır Karaciğerin hastalıklarında alkole bağlı karaciğer hasarı hariç ALT, AST den daha yüksektir
Azaldığı Durumlar : ALT ve AST değerlerinin normalden düşük olması nadiren görülen bir durumdur Eğer bilinen bir karaciğer hastalığı yoksa genellikle önem taşımaz
URE
Normal Değerler : 5 - 25 mg/dL
Açıklama : Protein metabolizmasının bir ürünüdür ve böbrekler yoluyla idrarla atılır Sıklıkla kan üre azotu (BUN) olarak ölçülür Böbrek fonksiyonlarını değerlendirmede önemli bir ölçüttür Ancak böbrek fonksiyonları dışında vücuttaki azot yükü, günlük sıvı alımı ve idrar akım hızından da etkilendiğinden tek başına karar verdirici değildir
Artığı Durumlar : Böbrek fonksiyon bozukluğu dışında kalp yetmezliği, tuz ve su alımındaki dengesizlikler (kusma, ishal, sık idrara çıkma, terleme), bağırsaklarda kanama, stres, yanıklar, diyetle fazla protein alımı ve akut myokard enfarktüsü gibi nedenlerle de kan değerleri yükselebilmektedir
Azaldığı Durumlar : Karaciğer yetmezliği, kaşeksi (aşırı kilo kaybı), nefroz (bir böbrek hastalığı)
URIK ASIT
Normal Değerler :
Erkek : 2 5-8 0 mg/dL
Kadın : 1 5-6 0 mg/dL
Açıklama : Ürik asit, vücudun genetik yapı taşları olan DNA ve RNA nın yapısında bulunan purin adındaki maddelerin metabolizmasının son ürünüdür
Artığı Durumlar : Diyetle fazla protein alımı, vücutta üretim artışı (malin hastalıklar, doku harabiyeti, açlık) ya da böbrek fonksiyon bozukluğu gibi bir nedenle vücuttan uzaklaştırılamaması durumlarında kanda ürik asit düzeyi yükselir Yüksek düzeydeki ürik asidin kristaller halinde çeşitli dokularda biriktiği düşünülmektedir Bu dokular özellikle eklem sıvıları ve böbreklerdir Eklem sıvılarında ürik asit kristallerinin birikimiyle oluşan ağrılı hastalığa GUT hastalığı denilir Böbreklerde oluşan birikim ise böbrek yetmezliği ve idrar yollarında taş hastalığına yol açar
Azaldığı Durumlar : Diğer analiz sonuçları normal ise düşük genelde önemli değildir
HEPATİT B KAN TESTLERİ
Hepatit B’nin herhangi bir kan testi var midir?
Hangi 3 test hepatit B kan panelini olusturur?
Hepatit B’nin yuzey antijeni (HBsAg) nedir?
Hepatit B’nin yuzey antikoru (HBsAb) nedir?
Hepatit B kor antikoru (HBcAb) nedir?
Hepatit B’nin herhangi bir kan testi var midir?
“Hepatit B kan paneli” diye bilinen hepatit B’nin basit bir kan testi vardir, doktorunuz yada saglik kurulusu tarafindan duzenlenebilir Bu kan ornegi doktorunuzun burosundanda alinabilinir
3 tane yaygin test bu kan panelini olusturur Bazen doktorunuz sizden, ilk gorusmenizden 6 ay sonra, tekrardan hepatit B durumunuzun kontrolunu isteyebilir Eger hepatit B ile yeni enfekte oldugunuzu dusunuyorsaniz, kaninizda virusun tesbit edilebilmesi icin 4 ila 6 haftaya ihtiyac vardir
Hepatit B kan sonucunuzun anlasilmasi zor olabilir, bu sebepten teshis yada taninizin daha aciklayici olmasini isteyebilirsiniz – “Hepatit B ile enfekte oldunuz mu?, Hepatit B enfeksiyonundan iyilestiniz mi?, ve Kronik hepatit B’li misiniz?”
Ayrica, eger yazili olarak kan test sonuclarinizin kopyesini isterseniz, hangi sonuclarinizin negatif yada pozitif olduklarini anlarsiniz
Hangi 3 test hepatit B kan panelini olusturur?
Hepatit B kan paneli icin sadece bir kan ornegi yeterli olup, 3 ayri kan testi icin yapilir:
HBsAg (hepatit B yuzey antijeni)
HBsAb veya Anti-HBs (hepatit B yuzey antikoru)
HBcAb veya anti-HBc (hepatit B kor antikoru)
Hepatit B’nin yuzey antijeni (HBsAg) nedir?
HBsAg’nin “pozitif” olmasi kisinin hepatit B ile enfekte oldugunu gosterir ki akut yada kronik enfeksiyon olabilir Enfekte olmus kisiler virusu diger kisilere kan yoluyla bulastirabilirler
Hepatit B’nin yuzey antikoru (HBsAb veya Anti-HBs) nedir?
HBsAb’nin “pozitif” olmasida kisinin hepatit B asisina karsi basarili sekilde cevap vermis olmasidir yada akut hepatit B enfeksiyonundan iyilesmesidir Bu sonuc kisinin artik, hepatit B enfeksiyonlarina karsi bagisiklik kazanmis oldugunu ve hastaligi bulastiramayacagini gosterir
Hepatit B kor antikoru (HBcAb veya anti-HBc) nedir?
HBcAb, virusun bir parcasi olan antikordur ve koruyucu degildir HBcAb’nin “pozitif” yada reaktif olmasi, onceki veya yeni enfeksiyonun oldugunun gostergesidir Bu test sonucunun yorumu diger iki testin sonuclarinada baglidir Eger koruyucu yuzey antikoruyle birlikte gorunmusse, onceki enfeksiyonun yada iyilesmenin habercisidir Kronik olarak enfekte olmus kisilerde genellikle virusle birlikte HBsAg pozitif olarak gorunur
|
|
|