Temel Bağlanti Elemanlari (Network)

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-08-2012

TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI(network)
TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI (Network)
I BAĞLANTI ELEMANLARI

Bir ağın temel bağlantı elemanları kablolar, ağ bağlantı adaptörleri (network kartları) ve dağıtıcılar (hub) gibi birimlerden oluşur

Bu elemanlar sayesinde network üzerindeki bilgisayarlar birbiriyle bağlantı kurarlar

A NETWORK ADAPTÖRLERİ

Network adaptörleri (ağ bağdaştırıcısı ya da network kartı diye de söylenir) bilgisayarla ağ kablosu arasında fiziksel bağlantıyı sağlayan donanım birimleridir

Ağ adaptörü bilgisayara takılır

Ardından kablo bağlantısı yapılır

Bunun yanı sıra ağ adaptörünün doğru çalışması için onun işletim sistemi tarafından tanınması da gerekir

Bu işlem işletim sisteminin kuruluşunda otomatik olarak yapılabileceği gibi daha sonra da yapılabilir

Bu işlem genellikle Device Manager programı aracılığıyla yapılır

İşletim sisteminin bu ağ adaptörünün sürücüsünü (driver) kurması gerekir

Şekil 4-1: Ağ bağdaştırıcısı

Ağ adresinin bir paketi hedefe ulaştırmasında kendi adresini kullanır

Bu adrese MAC adresi denir

Ethernet ağlarında bu bilgi 48-bitlik MAC (Media Access Control) adresidir

Her ağ adaptörü tek bir MAC adresine sahiptir

Şekil 4

2: Ağ bağdaştırıcısının MAC adresi

İPUCU: Bilgisayarın network kartının MAC adresini görmek için Windows 9x ortamında Winipcfg

exe, Windows NT/2000 ortamında ise ipconfig

exe programlarını Run mönüsünden çalıştırmanız yeterlidir

Ağ Adaptörün Görevleri
Bir ağ adaptörü şu görevleri yerine getirir:

-Bilgisayardaki verileri alır ve kabloya iletir

-Aynı şekilde, kablodaki verileri alır ve bilgisayara iletir

-Kablodan alınan verinin bilgisayar için olup olmadığını belirler

-Bilgisayarla kablo arasında veri akışını kontrol eder

B KABLOLAMA

Bilgisayarlar kablo aracılığıyla birbirine bağlanırlar

Değişik kablolama teknikleri ve kablo türleri vardır

-Koaksiyel (Coaxial)
-Twisted-Pair
-UTP (Unshielded Twisted-Pair / Koruyucusuz Dolanmış-Çift)
-STP (Shielded Twisted-Pair / Koruyuculu Dolanmış-Çift)
-Fiber-Optik

Koaksiyel Kablolar
Koaksiyel (eş eksenli) kablolar yaygın olarak kullanılan ağ kablolarıdır

Bu kabloların yaygın olarak kullanılmasının başlıca nedenleri uygun fiyatı, hafifliği, esnekliği ve kolay kullanılmasıdır

Bir koaksiyel kablo bir iletken metal telin önce plastik bir koruyucu ile, ardından bir metal örgü ve dış bir kaplamadan oluşur

Bu koruma katları iletilen verinin dış etkenlerden korunmasını amaçlar

Koaksiyel kablonun içindeki tel iletken verileri oluşturan elektronik sinyallerin taşınmasını sağlar

İç tel genellikle bakırdır

Koaksiyel kablonun iki tipi vardır:

-Thin (thinnet)
-Thick (thicknet)

Thinnet (ince) koaksiyel kablo

25 inç genişliğindedir

Yaygın olarak kullanılır

Verileri sağlıklı olarak 185 metre uzağa iletebilirler

Thinnet koaksiyel kablolar RG-58 standardı olarak değişik biçimde üretilmektedir

Koaksiyel kablo tipleri:

Kablo Açıklama
RG-58 /U Tekli bakır tel
RG-58 A/U İpli tel
RG-58 C/U RG-58 A/U'nun askeri amaçlısı
RG-59 Broadband iletim için (kablolu televizyon)
RG-6 Broadband iletim için
RG-62 ArcNet networkleri için

Thicknet ise daha kalın bir koaksiyel kablodur

Thicknet kablolar 0

5 inç kalınlığındadır

Bu nedenler thicknet kablolar daha uzun mesafe veri iletiminde kullanılırlar

500 m mesafe için kullanılan thicknet koaksiyel kablolar tipik olarak thinnet networkler için bir backbone oluşturmada kullanılır

Mesafe Koaksiyel kablo
185 m Thinnet
500 m Thicknet

Bir thinnet koaksiyel kabloyu thicknet kabloya bağlamak için ise transceiver denilen ara birim kullanılır

Transceiver'ın network adaptörüne bağlanması için AUI ya da DIX adı verilen çıkış kullanılır

AUI (Attachment Unit Interface) anlamındadır

DIX (Digital Intel Xerox) anlamına gelir

Koaksiyel kabloların network adaptörüne bağlanması için, ayrıca iki kablonun birbirine eklenmesi için değişik birimler kullanılır

Bu birimler şunlardır:

-BNC kablo konnektörü
-BNC T konnektör
-BNC Barrel konnektörü
-BNC Sonlandırıcı

BNC kablo konnektörü kablonun ucunda yer alır

T konnektör ise koaksiyel kabloyu network adaptörüne bağlamak için kullanılır

Barrel konnektör ise iki koaksiye kablonun birbirine bağlanmasını sağlar

Sonlandırıcılar ise kablonun sonunda yer alırlar

Bus yerleşim biçiminde kurulan network'lerde kullanılan koaksiyel kablonun iki ucunda sonlandırıcı kullanılır

Bu sonlandırıcılar kablonun sonuna gelen sinyali yok ederler

Twisted-Pair Kablolar
LAN'larda ve sınırlı veri iletiminde kullanılan bir diğer kablolama türü de twisted-pair kablolardır

Twisted-Pair (Dolanmış-çift) kablo iki telden oluşan bir kablodur

Twisted-pair kablolar iki türdür:

-UTP (Unshielded Twisted-Pair)
-STP (Shielded Twisted-Pair)

10BaseT network'lerde ve diğer LAN ortamlarında yaygın olarak UTP kablolar kullanılır

Maksimum UTP kablo uzunluğu 100 m dir

UTP kablo iki izoleli bakır kablodan oluşur

UTP kablolar ayrıca telefon sistemlerinde de kullanılır

UTP kabloların beş standardı vardır:

Kategori Açıklama
Kategori 1 Ses iletiminde kullanılır
Kategori 2 4 Mbps veri iletiminde kullanılır
Kategori 3 10 Mbps veri iletiminde kullanılır
Kategori 4 16 Mbps veri iletiminde kullanılır
Kategori 5 100 Mbps veri iletiminde kullanılır

Fiber-Optik Kablolar
Fiber-optik kablolar verileri ışık olarak ileten yüksek teknoloji iletim ortamlarıdır

Fiber-optik kablolar hızlı ve yüksek kapasiteli veri iletimi için uygundur

Özellikler 100 Mbps hızında veri iletimi için kullanılır

Verilerin güvenliği açısından daha iyidir

Çünkü ışık olarak temsil edilen veriler başka bir ortama alınamazlar

Ethernet Kablolama Sistemi
Ethernet network'lerinde dört çeşit kablolama sistemi kullanılır:

-Thick coaxial
-Thin coaxial
-Unshielded Twisted Pair
-Fiber-optic

Tablo: Etnernet networlerinde kullanılan kablo türleri ve topoloji

Özellik Kablo tipi Kablo tipi Kablo tipi
Yerleşim Bus Bus Star
Kablo tipi Thick coaxial Thin coaxial Unhielded Twisted Pair
Sinyal tekniği Baseband Baseband Baseband
Maksimum segment 500 185 100
Maksimum network 2500 1000 2500 (Thick coaxial backbone)
Her segment'te bağl

100 30
Ara boşluğu 2

5 m 0

5 m
Konnektör tipi DB-15 BNC-T RJ-45
Network'teki istasyon 1024 1024 1024
Epmedans 50 ohms 50 ohms 75-150 ohms

Kablosuz İletişim
Kablosuz iletişim kablonun bir iletim medyası olarak kullanılmadığı bir network türüdür

Network'ler kısmen kablolu ve kablosuz olabilir

Kablosuz network'ler bazı durumlarda çok kullanışlıdır:

-Girişler vb işlek alanlarda

-İzole edilmiş alanlarda

-Çok sık değiştirilen mekanlarda

-Tarihi binalar gibi kablo delikleri açılamayacak olan yapılarda

-Güvenlik gerektiğinde

Kablosuz network'ler üç kategoriye ayrılırlar:

-LAN'lar için

-LAN genişletmeleri için

-Mobil bilgisayar kullanımı için

Bu kategoriler arasındaki fark iletişim yöntemleridir

LAN'lardaki kablosuz iletişim genellikle bilgisayarlara takılan bir transceiver birimi ile sağlanır

Bu aygıtlar sinyalleri yayınlar ve alırlar

Kablosuz iletişimde dört teknik kullanılır:

-İnfrared
-Laser
-Dar-bant radyo (tek frekens)
-Geniş-spektrum radyo

İnfrared kablosuz network'lerde verileri taşımak için infrared ışık kullanılır

Bu yöntemde sinyal gönderme hızı yüksektir

Genellikle 10 Mbps

Laser teknolojisi de infrared kullanımına benzer

Dar-bant radyo ise veriler bir radyo istasyonundan yayınlanıyormuş gibi yayınlanır

Aynı frekanstan gönderen ve alıcı verileri birbirine iletir

Geniş-spektrum radyo yayını ise geniş bir frekans aralığı kullanır

Bu yöntem özellikle dar-bant sorunlarını çözmek için geliştirilmiştir

Gönderimde güvenlik için kodlama yapılır

Tipik hız 250 Kbps dir

09-08-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Temel Bağlanti Elemanlari (Network) TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI(network) TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI (Network) I BAĞLANTI ELEMANLARI Bir ağın temel bağlantı elemanları kablolar, ağ bağlantı adaptörleri (network kartları) ve dağıtıcılar (hub) gibi birimlerden oluşur Bu elemanlar sayesinde network üzerindeki bilgisayarlar birbiriyle bağlantı kurarlar A NETWORK ADAPTÖRLERİ Network adaptörleri (ağ bağdaştırıcısı ya da network kartı diye de söylenir) bilgisayarla ağ kablosu arasında fiziksel bağlantıyı sağlayan donanım birimleridir Ağ adaptörü bilgisayara takılır Ardından kablo bağlantısı yapılır Bunun yanı sıra ağ adaptörünün doğru çalışması için onun işletim sistemi tarafından tanınması da gerekir Bu işlem işletim sisteminin kuruluşunda otomatik olarak yapılabileceği gibi daha sonra da yapılabilir Bu işlem genellikle Device Manager programı aracılığıyla yapılır İşletim sisteminin bu ağ adaptörünün sürücüsünü (driver) kurması gerekir Şekil 4-1: Ağ bağdaştırıcısı Ağ adresinin bir paketi hedefe ulaştırmasında kendi adresini kullanır Bu adrese MAC adresi denir Ethernet ağlarında bu bilgi 48-bitlik MAC (Media Access Control) adresidir Her ağ adaptörü tek bir MAC adresine sahiptir Şekil 42: Ağ bağdaştırıcısının MAC adresi İPUCU: Bilgisayarın network kartının MAC adresini görmek için Windows 9x ortamında Winipcfgexe, Windows NT/2000 ortamında ise ipconfigexe programlarını Run mönüsünden çalıştırmanız yeterlidir Ağ Adaptörün Görevleri Bir ağ adaptörü şu görevleri yerine getirir: -Bilgisayardaki verileri alır ve kabloya iletir -Aynı şekilde, kablodaki verileri alır ve bilgisayara iletir -Kablodan alınan verinin bilgisayar için olup olmadığını belirler -Bilgisayarla kablo arasında veri akışını kontrol eder B KABLOLAMA Bilgisayarlar kablo aracılığıyla birbirine bağlanırlar Değişik kablolama teknikleri ve kablo türleri vardır -Koaksiyel (Coaxial) -Twisted-Pair -UTP (Unshielded Twisted-Pair / Koruyucusuz Dolanmış-Çift) -STP (Shielded Twisted-Pair / Koruyuculu Dolanmış-Çift) -Fiber-Optik Koaksiyel Kablolar Koaksiyel (eş eksenli) kablolar yaygın olarak kullanılan ağ kablolarıdır Bu kabloların yaygın olarak kullanılmasının başlıca nedenleri uygun fiyatı, hafifliği, esnekliği ve kolay kullanılmasıdır Bir koaksiyel kablo bir iletken metal telin önce plastik bir koruyucu ile, ardından bir metal örgü ve dış bir kaplamadan oluşur Bu koruma katları iletilen verinin dış etkenlerden korunmasını amaçlar Koaksiyel kablonun içindeki tel iletken verileri oluşturan elektronik sinyallerin taşınmasını sağlar İç tel genellikle bakırdır Koaksiyel kablonun iki tipi vardır: -Thin (thinnet) -Thick (thicknet) Thinnet (ince) koaksiyel kablo 25 inç genişliğindedir Yaygın olarak kullanılır Verileri sağlıklı olarak 185 metre uzağa iletebilirler Thinnet koaksiyel kablolar RG-58 standardı olarak değişik biçimde üretilmektedir Koaksiyel kablo tipleri: Kablo Açıklama RG-58 /U Tekli bakır tel RG-58 A/U İpli tel RG-58 C/U RG-58 A/U'nun askeri amaçlısı RG-59 Broadband iletim için (kablolu televizyon) RG-6 Broadband iletim için RG-62 ArcNet networkleri için Thicknet ise daha kalın bir koaksiyel kablodur Thicknet kablolar 05 inç kalınlığındadır Bu nedenler thicknet kablolar daha uzun mesafe veri iletiminde kullanılırlar 500 m mesafe için kullanılan thicknet koaksiyel kablolar tipik olarak thinnet networkler için bir backbone oluşturmada kullanılır Mesafe Koaksiyel kablo 185 m Thinnet 500 m Thicknet Bir thinnet koaksiyel kabloyu thicknet kabloya bağlamak için ise transceiver denilen ara birim kullanılır Transceiver'ın network adaptörüne bağlanması için AUI ya da DIX adı verilen çıkış kullanılır AUI (Attachment Unit Interface) anlamındadır DIX (Digital Intel Xerox) anlamına gelir Koaksiyel kabloların network adaptörüne bağlanması için, ayrıca iki kablonun birbirine eklenmesi için değişik birimler kullanılır Bu birimler şunlardır: -BNC kablo konnektörü -BNC T konnektör -BNC Barrel konnektörü -BNC Sonlandırıcı BNC kablo konnektörü kablonun ucunda yer alır T konnektör ise koaksiyel kabloyu network adaptörüne bağlamak için kullanılır Barrel konnektör ise iki koaksiye kablonun birbirine bağlanmasını sağlar Sonlandırıcılar ise kablonun sonunda yer alırlar Bus yerleşim biçiminde kurulan network'lerde kullanılan koaksiyel kablonun iki ucunda sonlandırıcı kullanılır Bu sonlandırıcılar kablonun sonuna gelen sinyali yok ederler Twisted-Pair Kablolar LAN'larda ve sınırlı veri iletiminde kullanılan bir diğer kablolama türü de twisted-pair kablolardır Twisted-Pair (Dolanmış-çift) kablo iki telden oluşan bir kablodur Twisted-pair kablolar iki türdür: -UTP (Unshielded Twisted-Pair) -STP (Shielded Twisted-Pair) 10BaseT network'lerde ve diğer LAN ortamlarında yaygın olarak UTP kablolar kullanılır Maksimum UTP kablo uzunluğu 100 m dir UTP kablo iki izoleli bakır kablodan oluşur UTP kablolar ayrıca telefon sistemlerinde de kullanılır UTP kabloların beş standardı vardır: Kategori Açıklama Kategori 1 Ses iletiminde kullanılır Kategori 2 4 Mbps veri iletiminde kullanılır Kategori 3 10 Mbps veri iletiminde kullanılır Kategori 4 16 Mbps veri iletiminde kullanılır Kategori 5 100 Mbps veri iletiminde kullanılır Fiber-Optik Kablolar Fiber-optik kablolar verileri ışık olarak ileten yüksek teknoloji iletim ortamlarıdır Fiber-optik kablolar hızlı ve yüksek kapasiteli veri iletimi için uygundur Özellikler 100 Mbps hızında veri iletimi için kullanılır Verilerin güvenliği açısından daha iyidir Çünkü ışık olarak temsil edilen veriler başka bir ortama alınamazlar Ethernet Kablolama Sistemi Ethernet network'lerinde dört çeşit kablolama sistemi kullanılır: -Thick coaxial -Thin coaxial -Unshielded Twisted Pair -Fiber-optic Tablo: Etnernet networlerinde kullanılan kablo türleri ve topoloji Özellik Kablo tipi Kablo tipi Kablo tipi Yerleşim Bus Bus Star Kablo tipi Thick coaxial Thin coaxial Unhielded Twisted Pair Sinyal tekniği Baseband Baseband Baseband Maksimum segment 500 185 100 Maksimum network 2500 1000 2500 (Thick coaxial backbone) Her segment'te bağl 100 30 Ara boşluğu 25 m 05 m Konnektör tipi DB-15 BNC-T RJ-45 Network'teki istasyon 1024 1024 1024 Epmedans 50 ohms 50 ohms 75-150 ohms Kablosuz İletişim Kablosuz iletişim kablonun bir iletim medyası olarak kullanılmadığı bir network türüdür Network'ler kısmen kablolu ve kablosuz olabilir Kablosuz network'ler bazı durumlarda çok kullanışlıdır: -Girişler vb işlek alanlarda -İzole edilmiş alanlarda -Çok sık değiştirilen mekanlarda -Tarihi binalar gibi kablo delikleri açılamayacak olan yapılarda -Güvenlik gerektiğinde Kablosuz network'ler üç kategoriye ayrılırlar: -LAN'lar için -LAN genişletmeleri için -Mobil bilgisayar kullanımı için Bu kategoriler arasındaki fark iletişim yöntemleridir LAN'lardaki kablosuz iletişim genellikle bilgisayarlara takılan bir transceiver birimi ile sağlanır Bu aygıtlar sinyalleri yayınlar ve alırlar Kablosuz iletişimde dört teknik kullanılır: -İnfrared -Laser -Dar-bant radyo (tek frekens) -Geniş-spektrum radyo İnfrared kablosuz network'lerde verileri taşımak için infrared ışık kullanılır Bu yöntemde sinyal gönderme hızı yüksektir Genellikle 10 Mbps Laser teknolojisi de infrared kullanımına benzer Dar-bant radyo ise veriler bir radyo istasyonundan yayınlanıyormuş gibi yayınlanır Aynı frekanstan gönderen ve alıcı verileri birbirine iletir Geniş-spektrum radyo yayını ise geniş bir frekans aralığı kullanır Bu yöntem özellikle dar-bant sorunlarını çözmek için geliştirilmiştir Gönderimde güvenlik için kodlama yapılır Tipik hız 250 Kbps dir