Yalnız Mesajı Göster

Hayvansal Dokular Konu Anlatımı

Eski 09-06-2012   #2
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Hayvansal Dokular Konu Anlatımı



E-Kan Dokusu

1-Mezoderm orijinlidir

2-Hücre ve hücreler arası maddeden oluşur

3-Akışkandır Damar ve kalp sistemi gibi kapalı ortamda bulunur Vücutta kayıbı görülebilen tek dokudur

4-Hücreleri eritrositler , leukosit ve trombositlerdir Kanın % 45 ‘ini oluştururlar

5-Ara maddeye plazma denir Kanın % 55 ‘ini oluşturur

6-Akışkan olan dokuda hareket kalbin etkisiyle sağlanır

7-Tek hücreli ve mikroskobik organizmalarda bu doku bulunmaz

8-Hücreleri kısa ömürlüdür Doku devamlı yenilenir

Hücreler

Alyuvarların Özellikleri
1-1 mm kanda 5 milyon tane bulunur Değişik canlılarda farklıdır (Tavukta 3 , Kedide 9 milyon) kansızlıkta azalır Oksijen yetersizliğinde artar

2-yuvarlak yası hücrelerdir

3-Memeliler hariç Diğer omurgalılarda çekirdeklidir (Ancak çekirdek görev yapmaz)

4-Yalnız lamada eritrositler elips şeklinde ve çekirdeklidir

5-Kanda bulunan olgun eritrositlerde nukleus , ER , RNA, mitekondri , sentrozom , ribozom vb organeller bulunmaz

7-Ortalama ömürleri 120 gündür

8-Sitoplazmalarında hemoglobin ve karbonik anhidraz gibi enzimler taşır

9-Boyanmamış eritrositlerin rengi hemoglobin içeriğine bağlı olarak yeşilden ten rengine değişir

10-Eritrosit zarındaki mukopolisakaritlerin antijen özelliğinden dolayı kan grupları oluşur

11-İnsanın 5 ayından itibaren alyuvarlar kırmızı kemik iliğinde üretilir

12-Ergin alyuvarlarda mitekondri olmadığında gerekli enerji O2 ‘siz solunumla sağlanır

13-Yaşlanan alyuvarlar dalak , karaciğer ve kemik iliğindeki makrofaglar tarafından parçalanır

14-Kandaki hareketi yavaştır

NOT :

1-Hemoglobin in beta zincirindeki valin aminoasit inin yerini gulutamin in alması eritrositin yapısını bozarak orak şeklinin oluşmasına neden olur (Orak hücreli anemi)

2-Hemoglobin sentezi ile alyuvar sayısının birbirleri ile ilişkisi yoktur Demir etkisinde hemoglobin sentezi azalır ;ancak alyuvar üretimi sürer

3-Kanda oksijen miktarı azalınca karaciğer ve böbreklerden salınan eritroprotein , eritrosit yapımını uyarır

Akyuvarların Özellikleri :
1-Çekirdeklidir

2-Renksizdir

3-Amipsi hareket ederler

4-damarların dışına çıkabilirler

5-kırmızı kemik iliği ve lenfatik yapılarda oluşurlar

6-Ortalama 1mm kanda 4000-11000 arasında bulunurlar

7-Enfeksiyon , alerjik durum ve beslenmeden sonra sayıları artar

8-Kan dışında bağ doku ve diğer dokularda da görülürler

9-Kan dokusunu geçici süre kullanırlar Bağ dokusunda daha uzun süre kalırlar

10-Lenf dolaşımında bulunurlar

11-Ömürleri 1-2 saat ile 15 gün sürebilir

12-Kandaki sayısı ile enfeksiyonun şiddeti arasında doğru orantı vardır

13-Viral hastalıklarda sayısı azalır

Akyuvarlar granulosit ve agranulosit olmak üzere iki hücre grubuna ayrılır

A- Agranulositler:

a)Lenfositler:

1-En küçük akyuvarlardır

2-Nukleus büyük ve düzdür

3-Hareket az veya hiç yoktur

4-Kırmızı kemik iliğinde oluşurlar,daha sonra timüs ve sindirim sistemi lenfoid yapılarına giderek olgunlaşırlar ve tekrar kana geri dönerler

5-Vücudun hücresel ve humoral olarak savunulmasında görev alırlar

6-Gereğinde damar dışına çıkıp diğer dokulara geçerler

7-Bağ dokusuna geçip fibroblastlara dönüşebilirler

8-Merkezi sinir sistemi hariç her dokuda görülürler

9-Uzun ömürlü hücrelerdir

b)Monositler:

1-En büyük akyuvarlardır

2-Nukleus yuvarlak ,atnalı veya fasulye şeklinde olabilir

3-Sitoplazma granulsüz ve boldur

4-Çok hareketlidirler

5-Kırmızı kemik iliğinde oluşurlar

6-Bakteri , yabancı cisim ve hücre atıklarını fagositozla yok ederler

7-Gereğinde bağ dokusuna geçerek makrofajlara dönüşürler

8-Karaciğer Kupffer hücreleri ve akciğerlerdeki makrofajların orijinini oluştururlar

B- Granulositler:

a)Nötrofiller:

1-Çok hareketlidirler

2-Sitoplazmaları asidik ve bazik boyarlarla boyanmaz

3-Bakteri yel enfeksiyonlarda sayıları artar

4-Ameboid hareketlerle yabancı cisimleri fagositozla yok ederler

5-Gereğinde damar dışına çıkıp diğer dokularda fagositoz yaparlar

b)Eozinofiller:
1-Asit boyalarla pembeye boyanırlar

2-Ameboid hareket ederler

3-Kanda ve bağ dokusunda fagositoz vücud savunulmasında rol alırlar

4-Daha çok antijenlere karşı görev yaparlar

5-Alerji ,paraziter hastalıklarda ve aşırı duyarlılıkta sayıları artar

c)Bazofiller:
1-Bazik boyalarla maviye boyanırlar

2-Histamin ve heparin içerirler

3-Bağ dokusu mast hücrelerine çok benzerler

4-Yangı oluşumunda rol oynarlar

Trombositlerin özellikleri
1-Megakaryosit denen dev hücrelerin sitoplazmik parçalarıdır

2-Balık,kurbağa,sürüngen ve kuşlarda çekirdekli ve gerçek hücresel yapılardır

3-Memelilerde sitoplazmik partiküllerdirGerçek hücre değillerdir

4-Normalde ömürleri 8-10 gündür

5-Kanın pıhtılaşmasında rol alırlar

6-Omurgalılarda trombositlerin yaptığı işi omurgasızlarda akyuvarlar yapar

7-Gerçek pıhtılaşma mekanizması omurgalılarda görülür

8-Memeliler hariç diğer omurgalılarda troımbositler kan köken hücrelerinden farklılaşır

F-Kas Dokusu:
1-Mezodermden orijin alır

2-Hücreler arası madde bağ dokusundan oluşur

3-Hücreler ipliksi ve mekik şeklindedir

4-Hücre sitoplazmasında bol miktarda miyofibriller bulunur

5-Hücrelerin kontraksiyon ve ekspansiyon yetenekleri vardır

6-Hayvansal çok hücrelilerde vücud ve organ hareketini sağlar

7-Dokunun bölünme ve rejenerasyon yeteneği yoktur

8-Bol miktarda kan damarı ve sinirler içerir

9-Uyarı aldıklarında kimyasal bağ enerjisini mekanik enerjiye çevirirler

10-Uyarı alma,uyarı iletme ve uyarma yetenekleri vardır

Yüksek yapılı (Omurgalılarda) İskelet kası (Çizgili kas) dokusu,Organ kası (Düz kas) dokusu ve kalp kası dokusu olmak üzere üç tip kas dokusu vardır

a-Çizgili kaslar:
1-İstemli çalışırlar

2-Motor sinirlerle uyarılır

3-İskelet sistemi üzerinde bulunur; vücudun hareketini sağlar

4-Hücrelerin kaynaşması sonucu çok çekirdekli görünürler

5-Kasılmaları hızlı ve şiddetlidir

6-Gerektiğinde oksijensiz solunum yaparlar; yorgunluk görülür

7-Glikojen depolarlar

8-Bolca keratin –P içerirler

9-Actin ve miyozin flamentleri düzgün sıralanış ( bantlaşma) gösterir

10-Yapısındaki miyoglobulin den dolayı kırmızı renkte görülürler (Beyaz çizgili kaslarda vardır)

11-Eklem bacaklılarda hareket çizgili kaslarla sağlanır Bu nedenle hareket hızlıdır

12-Bütün hücreleri sinirlerle temas halindedir Gelen uyarı aynı anda temas ettiği bütün hücrelerde kasılma meydana getirir

-Beyaz kaslar:Tavukların göğüs kasları, Tavşanda bacak, insanda kol kasları büyük ortanda beyaz kaslardan meydana gelmiştir

Özellikleri:
1-Çok az miyoglobulin içerirler

2-Enerjilerini glikojenin oksijensiz solunumla yıkımından üretirler

3-Kasılmaları hızlı ve büyük güç üretirler

4-Çok kısa sürede yorgunluk gösterirler

5-Mitokondri oranı azdır

6-Kanlanma oranı azdır

7-Ani hareketler (Kaçma, kurtulma vb) için uygundur

-Kırmızı kaslar: İnsanda bacak kasları, uçan kuşlarda kanat kasları gibi

Özellikleri:
1-Miyoglobulin çoktur

2-Enerjilerinin çoğunu öncelikle yağ asitlerinden karşılar

3-Yavaş kasılırlar

4-Uzun süre yorulmadan çalışırlar

5-Mitokondri sayısı çoktur

6-Kanlanma oranı fazladır

7-Uzun süreli hareketler (Koşma , yürüme , uçma ) için uygundur

b-Düz kaslar:
1-İğ şeklinde hücrelerden oluşur

2-Nukleus tek ve ortadadır

3-Pembe renklidir

4-Kalp hariç organların yapısında bulunur

5-Otonom sistemin kontrolünde çalışır İstemsiz hareket ederler

6-Çalışmaları yavaş olup yorgunluk göstermezler

7-Oksijensiz solunum yapılmaz

8-Glikojen depolanmaz

9-Omurgalılarda organ hareketini sağlar Bazı omurgasızlarda (Yumuşakça,Toprak solucanı vb) vücud hareketinide sağlar O nedenle bu canlılarda hareket oldukça yavaştır

10-Bantlaşma göstermezler

11-Uterus hariç rejenerasyon (Yenilenme) yetenekleri yoktur

12-Sinirler bir grup hücreyi uyarır, uyartı diğer hücrelere bu hücrelerden yayılır O nedenle bu kaslarda uyartıya verilen cevap yavaştır ve uzun sürelidir

c-Kalp kası:
1-Bantlaşma gösterirler

2-Sadece kalbin yapısında bulunur

3-Otonom sistem tarafından kontrol edilir

4-Bir veya iki nukleuslu olup nukleuslar merkezde bulunur

5-Mitokondri sayısı oldukça fazladır

6-Nöronlar belli noktalarda sinir düğümleri yaparlar;uyartılar hücrelere buradan yayılır

7-Çalışma temposu sinirlerle ve hormonlarla kontrol edilir

8-Kas telleri yan demetlerle birbirine bağlanır (Sadece kalp kasında görülen özellik)

9-Demetlerin arasını bağ dokusu doldurmuş olup bol miktarda kan damarları içerir

10-Ritmik ve otomatik olarak çalışır

11-Rejenasyon yetenekleri yoktur

G-Sinir Dokusu
1-Ektoderm orijinlidir

2-Nöron ve glia hücrelerinden oluşmuştur

3-Fiziksel ve kimyasal uyarıları elektriksel enerjiye dönüştürür

4-Uyarı alma , uyarı iletme ve uyarma özelliği vardır

5-Organizmada iç ve dış değişmelere karşı uygun tepkilerin oluşumunu sağlar

6-Gelişkin şekil omurgalılarda olmaka beraber, süngerler hariç diğer omurgasızlarda da bulunur

7-Nörotransmiter madde (Sinirsel hormon) üreterek salgı bezleri gibi çalışır

8-Rejenerasyon yetenekleri yoktur Ancak periferik sinirlerde aksonları saran schwann hücrelerin etkisi ile aksonlarında oluşan dejenerasyon onarılabilir

9-Organizmada merkezi(Beyin ve omurilik) ve çevresel sinir sistemini oluşturur

10-Çevresel sistemde ara madde bağ dokusundan oluşurken , merkezi sistemde ara madde nöroglia tarafından oluşturulur

a-Hücreleri: (Nöronlar)
1-Kimyasal ve fiziksel olarak uyarılır

2-Uyarıyı elektriksel olarak hücre zarında taşır

3-Uyartıyı kimyasal olarak başka hücreye aktarır

4-Nörotransmiter maddeleri üretir(Akson uçlarında)

5-Uzantılarını kısmen dejenere edebilirler

6-Hücre gövdesinden kısa (Dendirt ) ve uzun (Akson) uzantıları bulunur

7-Uyarı dendirt ve hücre gövdesi ile alınır , akson uçları ile verilir

b-Ara madde (Nöroglia dokusu)
1-Glia ve schwann hücreleri tarafından oluşturulur

2-Nöronların arasını, nöron hücrelerinin uzantıları ve glia hücreleri extrasellular boşluk kalmayacak şekilde doldururlar

3-Glia hücreleri ; sinir dokusunun ,beslenmesinde , solunumunda ve desteklenmesinde rol oynar

4- Dokuda ölen sinir hücrelerinin yerini doldurur

5-Ara maddesinden izole edilen sinir hücresi ölür

NOT: Retikula Endotelial Sistem:

Bulunduğu Yapı ve organlar :

1-Bağ dokusu ---------- Histiyositler

2-Karaciğer ---------- Kupffer hücresi

3-Akciğer ---------- Makrofaglar

4-Lenf düğümleri ----- Makrofaglar

5-Dalak --------- Makrofaglar

6-Kemik iliği ---------- -Makrofaglar

7-Kemik ---------- Osteoklast

8-Merkezi sinir sis--- -Glia hücreleri

9-Eklem sıvısı -------- -Tip A hücresi

Alıntı Yaparak Cevapla