Çocuk Psikolojisi Hakkında

Cocugu Dinlemenin Yararlari

• Dinlenildigini anlayan çocuk konusmaya daha hevesli olur, sözel gelisimi daha hizlanir Konusma yetenegi artar, kelime bilgisi gelisir, kendini daha iyi ifade etme becerisi kazanir
• Herhangi bir sorunu var ise bunu davranisla göstermek yerine ( hirçinlik, aglamak, saldirganlik gibi) kelimelere dökerek rahatlar bu da hirçinlasmasini engeller
• Anlasildigini hissetmek yetiskinlerde oldugu gibi cocukta da rahatlik ve huzur yaratir Bu da onun kisisel ve sosyal gelisimine katkida bulunur, kendine güveni artar
• Cocuk ile egitici (veya ebeveyn) arasinda yakinlik dogar, cocuk onlara danismayi ögrenir, aralarindaki diyalog zenginlesir
• Söyledikleri dinlenen çocuk da ögretmenini dinlemeye baslar

Çocukta Dikkat Çekme Mekanizmasi

Çogu cocugun ustalikla kullandigi bir yöntemdir Bir grubun parçasi olamadigina inanan çocuk ilgi ve dikkat çekme amaciyla bu mekanizmayi kullanirOlumsuz olan ve dikkat çeken bir cok davranis bulunmaktadir

Mesela, grup içinde bagirarak konusma, arkadaslarina sözel ve fiziksel tehidtte bulunma, istedigi olmayinca bagirarak aglama, ebeveynin veya yuva egticilerinin sinirlenmesini saglayacak sekilde davranma gibiBurada önemli olan yetiskinin de sistem içine cekilmesidircocugun hedefi buduryetiskini de oyunu içine cekerek dikkat cekmek ve yetiskinin kendisine hizmet etmesini saglamak

Unutulmamalidir ki çocuk görmemezlikten gelinmek yerine cezalandirilmayi tercih edecektirAncak bazen çocuklar olumusz davranmak yerine yetiskinlerle isbirligine giderek kendilerinden istenildigi gibi davranirlarBu durumda, çocugun yardim etmek ve katkida bulunmak için mi yoksa ilgi ihtiyacini karsilamak icin mi isbirligi yaptigini kestirmek güçtür
Dikkat cekme yoluyla ilgiyi üzerinde toplamak ögrenilmis bir davranis ta olabilirebeveyn tutumlari sonucu cocuk olumsuz davranarak ilgiyi üzerine cekebilecegini cabuk kavrarve sürekli olumsuz davranarak ( mesela, isteklerini bagirarak veya aglayarak belirtir, grup içinde saldirganca davranir, bagirarak konusur, birseyler çalar veya kirar vb) Yetiskinin ilgisini çekerbu gibi durumlarda yetiskin uyanik olmali,

• Cocugun kendisini sinirlendirmek istedigini acikca ona ifade etmeli ( beni sinirlendirerek sana ilgi göstermemi istedigini düsünüyorum tarzi)
• Empati yaparak cocugun içnde bulundugu duygu durumunu ( öfke, nefret kirginlik gibi) anlamaya calismali
• Kendisinden örnekler vererek cocukla iletisime gecmeli( Bende senin yasindayken annemi boyle kizdiriyordum ancak sonra istedigimi elde edince de hep sucluluk hissetim Tarzibu yaklasim cocugun kendisiyle ilgili konusmasina olanak verir

Cocuklarda Depresyon

Yetiskinlerde oldugu gibi cocuklarda da, yasantilarinda herhangi bir stresor uzun sureli etki yaptiginda, cocuk davranisinda gerileme ve yavaslama
goze carpacaktir Ancak yetiskin ve cocuk depresyonlari arasinda onemli farkliliklar vardir En goze carpan farkiiliklardan biriside sudur ki; cocuklardaki tespitlerde, depresif devre tektir Oysa yetiskinle siklikla birden fazla depresif devre gecirmektedirler

Asagidaki listede bebeklik cocukluk ve adolesan donemi depresyonlarina iliskin belrtiler verilmistirBU belirtiler en az 6 ay devam ediyorsa
depresyon baslamis demektir

Bebeklik Donemi

1- konusuldugunda ya da dokunuldugunda tepki vermeme
2- aglamama' gulmeme
3- oyun oynamada isteksizlik
4- uyku ve yemek problemleri
5- sindirim sistemi problemleri
6- sese ve dokunmaya duyarlilik
7- yerinde duramama

Cocukluk Donemi

1- olumsuz dusunme ve surekli sikayet etme
2- kronik ic sikintisi
3- kolayca incinme ve aglama
4- dusuk benlik algisi
5- uyku ve yemek problemleri
6- yavas konusma ve hareketlerde yavaslik
7- kabizlik, ishal, tepkisellik
8- kronik uzuntu ve korku
9- bas agrisi, mide agrisi, kol ve bacak agrilari gib fiziksel sikayetler
10- intihar dusunceleri ve denemeleri

Adolesan Donemi

1- kalici mutsuzluk, olumsuzluk, sinirlilik
2- dusuk benlik saygisi,
3- bas donmesi, bas ve mide agrilari, sindirim sistemi sikayetleri gibi fiziksel yakinmalar
4- kontrol edilemeyen ofke patlamalari
5- asiri kendini elestirme, gereksiz sucluluk duygulari
6- intihar dusuncesi ve denemeleri
7- konsantrasyon, dogru dusunme, hatirlama ve karar verme yoklugu
8- yavslamis konusma ve hareket
9- ilgi ve gunluk aktivitelerde gerileme
10- kronik uzuntu ve korku
11- konusmalarda edebiyatta ve cizimlerde olum faktorunun yer almasi

Major depresyon tanisi icin yukarda sayilan belirtilerden en az 5 tanesinin son iki hafta ve daha uzun suredir var olmasi gerekmektedir

Distimi ise depresyonun bir baska cesidi olup, yukarda tanimlanan maddelerin en az bir sene cocukta belirgin bir sekilde var olmasini gerektirir

Cocuklarda Depresif Düsünce Bicimleri

Bilişsel psikologlar yaşantılara yüklenen anlamları önemserler Dolayısıyla olaylara verilen anlamlar yüklenen değerler depresyonu oluşturur, geliştirir veya tetikler

Bilişsel psikolog Aaron Beck, mantıksız düşünce biçimlerine dikkat çekmiştir
Bunlar :
· aaafi cıkarsama : çocugunuz sınıfın en basarısız ögrencisi oldugunu söyler
· Seçilmiş özetleme : cocugunuz okuldan nefret eder çünkü cok arkadası yoktur
· Aşırı genelleme : çocugunuz kimsenin onun sevmediğini söyler çünkü okul takımında başarılı olamamıştır
· Aşırı büyütme ve aşırı küçültme : çocugunuz kazanmış olduğu sınava değil başarısız olduğu sınava odaklanmıştır Kötümserlik söz konusudur
· Kişiselleştirme : çocugunuz basarısız oldugu işleri kendi sucu gibi algılar
· Ya hep ya hiç tarzı düşünme : olayları değerlendirirken siyah ve beyaz olarak ele alır

Ya mutludur ya mutsuz , ya basarılıdır ya basarısız ,ya sevilir ya sevilmez İçe kapanan, gunluk işlevleri yavaslayan, dikkat sorunu olan, kendini olumsuz degerlendirme eğiliminde olan cocuklarınızla kuracagınız iletisimde yukarda belirtilen dusunce bicimlerinin olup olmadıgını tespit etmelisiniz
Uzmanlar belirlenmis olumsuz düsüncelerin yerine daha olumlu dusunceler olusturulabilecegini ifade ederler

Bunun icinde aileler cocuklarına ornek olmalı yeni dusunce bicimleri olusturmada onlara yardımcı olmalıdırlar Cunku cocuklar depresyon surecine ailelerini ornek alarak ta girebilirler