Ünsüz Düşmesi Olan Kelimeler
 

Ünsüz düşmesi olan kelimeler

Türkçede ikiz (şeddeli) ünsüz bulunmaz. Bu bakımdan Arapçadan dilimize girmiş olan ve sonunda ikiz ünsüz bulunan kelimelerin yalın durumunda ünsüzlerden biri düşer (ünsüz tekleşir):

hak (< hakk), his (< hiss), ret (< redd), zan (< zann), zem (< zemm).

http://frmsinsi.net/images/forumsins...sinsi.net_.jpg

Bu tür kelimelere ünlüyle başlayan bir ek geldiği zaman düşen ünsüz ortaya çıkar:

hak / hakka, his / hissimiz, ret / reddi, zan / zannımca, zem / zemmi (bk. Birleşik kelimeler A. 3).

Öte yandan afv kelimesinde v düşmüş ve bu durum yazıya da geçmiştir:

af (< afv).

Ancak, kelime ünlüyle başlayan bir ek aldığı zaman f sesi ikizleşir:

affa uğramak (bk. Birleşik kelimeler A. 3).

Alıntı kelimelerden ft, st ünsüz çiftleriyle bitenlerin bir kısmında t sesi söyleyişte düşme eğilimi göstermekle birlikte yazılışta korunur:

çift, rast, serbest.

Farsçadan dilimize girmiş hane sözüyle yapılan birleşik kelimelerde ha hecesi korunmuştur:

birahane, muayenehane, yazıhane; darphane, dökümhane, yatakhane. Görüldüğü gibi kelime ünlüyle de ünsüzle de bitse ha hecesi korunmaktadır.

Bazı örneklerde ise söyleyişte düşme eğilimi görülür. Yazıda birliğin sağlanabilmesi için bu tür örneklerde de ha hecesinin yazılması gerekir:

dershane, eczahane, hastahane, pastahane, postahane (bk. Birleşik kelimeler A. 24).