Anatomide Geçen Durum Ve Doğrultu Terimleri Tıp Anatomi
 

Anatomide geçen durum ve doğrultu terimleri, Tıp Anatomi

Anatominin ele aldığı bütün organ ve oluşumlar; karşıda, ayakta duran, başı dik, gözleriyle öne bakan, üsttarafları yanlara sarkık, ellerin aya yüzleri öne çevrilmiş bulunan bir şahsa aittir.

Organ ve oluşumların durumlarını, doğrultularını ve birbiriyle olan ilgilerini anlatmak için Anatomi, vücuttan geçen bir takım tasarlı (imaginaire) düzlemler (plânlar) kabul eder.

Orta (median) plân; Gövdenin ortasından geçen ve vücudu sağ ve sol iki eşit ve simetrik bölüme ayıran plândır. Orta plâna göre iç organlar içinde simetrik ve asimetrik olanlar vardır; çift olan iç organlar normal olarak simetriktirler (böbrekler gibi). Bununla beraber çift organ-lardan birbirinden küçük farklar gösterenler vardır (akciğerler gibi).

Karaciğer, kalb vücudun orta plânına göre simetrik değillerdir. Orta plân üzerinde, vücudun ön ve arka yüzeyinde çekilen tasarlı çizgi, ön ve arka orta çizgilerdir (linea mediana anterior et posterior).

Orta plân kafanın sutura sagitalis'inden geçtiğinden bu ve buna paralel plânlara Sagital plân derler.

Sagital plâna enine dikey (vertico - transversal) olan plâna frontal plân derler.

Her frontal plâna, hem sagital plâna dikey olan plân, enine (transversal) plânlardır.

Vücudun önünden, arkasından, yanlarından, üstünden ve altından geçen altı tasarlı plân daha vardır.

Vücudun önünden geçen plâna, ön (anterior - ventral) plân; arka-sından geçen plâna arka (posterior - dorsal) plân; yanlardan geçene yan (lateral) plân; en üst noktadan geçene üst (superior - cranial) plân en alttan geçene alt (inferior - caudal) plân denir.

Orta (median) plâna yakın organ ve oluşumlar için, iç veya içyan (medial - intern) uzak olanlar için dış veya dışyan (extern - lateral) terimleri kullanılır.

Bunlardan iç (intern - internal), dış (extern-external), daha çok boşluklu organ ve oluşumlar için kullanılır].

Üst tarafta medial yerine, ulnar; lateral yerine radial; alt tarafta medial yerine tibial, lateral yerine fibular terimi kullanan okullar da vardır.

Deriye yakın olan yapılar için, yüzeyel (superficialis), derin olanlar için, derin (profundus) kullanılmaktadır.

Üst ve alt tarafların gövdeye bitişik olan uçlarına yakın durumda olan Anatomik yapılar için, prozimal; uzak olanlar için distal terimi kullanılmaktadır.