Uç Beyin
 

Uç Beyin

uç beyin önden arkaya doğru derin bir yarıkla iki yarım küreye ayrılmıştır. Bu yarım küreleri iki köprü bir¬birine bağlar. Bunlardan üstteki köprüye “nasırlı cisim”, alttakine ise “beyin üçgeni” denir. Bu köprüler, nöron aksonlarından yapılmıştır. Beyin yanm kürelerinde birinci ve ikinci kanncık bulunur. Bu karıncıklar bir kanalla beyin üçgeninin altında bulunan üçüncü kanncıkla bağlantı yaparlar, üçüncü kanncık da bir kanalla omurilik soğanı hizasında bulunan dördüncü karıncığa bağlanır. Omurilik kanalı dördüncü karıncıkta sona erer. Beyinde bulunan karıncıklar omurilik kanalının devamı şeklindedir .

Beyin yanm kürelerinin üstünde, beyin yanm kürelerini enine olarak ayıran derin girintiye “rolando yangı”, alt kısmında ve genişçe olan yanğa ise “süyus yangı” denir. Beyinde bulunan çeşitli merkezler bu yarıklar boyunca sıralanmıştır.

Beyin yarım kürelerinden enine bir kesit alındığında, dışta beyin kabuğu (korteks) denilen 3-4 mm kalınlığında ince bir “boz madde” görülür. Beyindeki birçok önemli merkezler kortekste bulunur. İnsan beyninde yaklaşık 12-14 milyar sinir hücresi olup, bunun 9 milyarı kortekste yer alır. Korteksin gelişimi, insanda ancak 18-20 yaşlarında tamamlanır. Balık, kurbağa, sürüngen ve kuşlarda korteks bulunmaz; bunların beyinleri düzdür.

Bu hayvanlarda korteks yerine orta beyinde boz çekirdekler ve otonom faaliyetleri düzenleyen hipotalamus bölgesi ile somatik faaliyetleri düzenleyen talamus bölgesi bulunur. Bu kısımlar, miyelinsiz nöronların gövdeleri ile dentritlerden ve ara nöronlardan meydana gelmiştir. İnsanda ve diğer memelilerde boz madde bölümünün altında, nöronların aksonlarından meydana gelen “ak madde” bulunur. Ak maddenin bazı bölümlerinde hipotalamus gibi önemli merkezleri taşıyan boz çekirdekler görülür.

Uç Beynin Görevi: İsteğimize bağlı olarak yapılan hareketlerin tamamı uç beyin tarafından yapılır. Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde, beyni çıkarılan hayvanların yaşadıkları; fakat dış etkilere karşı duyarlı olmadıkları, hafızalarını ve iradelerini kaybettikleri gözlenmiştir. Beyin yarım küreleri çıkarılmış bir güvercin ancak itilirse yürüyebilmekte, havaya atılırsa uçabilmekte, önüne yiyecek konsa dahi onu yiyememekte, ancak ağzına besin konursa onu yiyebilmekte, açlık hissetmemektedir.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi beyin yarım küreleri zeka, hafıza, duyarlılık gibi dış alemle ilişkileri düzenleyen bütün ruhsal olayların merkezidir. Düşünerek, isteyerek yaptığımız bütün işlerin merkezleri büyük beyinde bulunur.

üç beyin;

ön (frontal) lop,

şakak (temporal) lop,

yan (parietal) lop,

arka (occipital) lop,

merkezi (central) lop olmak üzere 5 alt bölüme ayrılır.