Bebek Ve Çocuklarda Göz Sağlığı
 

Bebek ve çocuklarda göz sağlığı

Bebeklerde en sık rastlanan şeylerden biri gözlerde çapaklanmadır.

Bu durumda neler yapılmalı?

Yukarıda bahsettiğim enfeksiyonlar dışında bunun nedeni gözyaşı kanalının henüz açılmamış olmasıdır. Bebeğin gözünden ancak 1 hafta - 10 gün sonra gözyaşı gelir. Bu nedenle doğar doğmaz ağlayan bebeklerden gözyaşı görülmez. Eğer gözyaşı kanalıyla ilgili bir problem varsa en iyisi yine birkaç ay beklemektir. Bu bebeklerde tek taraflı olarak gözde sulanma ve çapaklanma görülür. Doğum sonrası gelişim süreci içinde gözyaşı kanalı açılabilir. Ama bebek 6-8 aylıkken problem hala devam ediyorsa, masaj ve damlalarla biraz daha yakında

takip edilmelidir. 1 yaşından sonra ise kanalın müdahaleyle açılması gerekli olur.

Çocuk ilk göz muayenesine ne zaman götürülmelidir?

Eğer yukarıda bahsettiğimiz problemler varsa çocuk 2 aylıkken de doktora gidebilir. Mesela anne bebeğin gözünün birinin beyaz olduğunu görürse bunun nedeni doğumsal katarakttır ve hemen doktora başvurmalıdır. Aynı şey göz kaymaları için de geçerli. Bu tür şikayetler tespit edildiği anda doktora gidilmelidir. "Büyüsün o zaman ameliyat olur" diye bir durum söz konusu değildir. Yapılan en büyük hatalardan biri bu tür problemler görüldüğü halde çocuğun okul çağına gelmesinin beklenmesidir. Oysa okul çağında gecikilmiş olunabilir. Bu konuda ailelerin en büyük endişelerinden birisi anestezi. "Bu yaşta çocuk nasıl uyur?" diye düşünüyorlar. Onları anlıyorum ama anestezi riski yüksek bir risk değil. Kurallarına uygun anestezi verilerek yapılan müdahalelerde çocuğun kaybedilmesi söz konusu değildir. Her şeyin normal gittiği durumlarda rutin muayeneler ise çocuğun nispeten doktoruyla işbirliğine girebileceği bir yaşta olmalıdır. Bu da genellikle 3 yaş ve sonrasıdır. Daha önceki dönemlerde çocukla işbirliği sağlamak güçtür.

Dışardan gözlemlenerek takip edilemeyen miyop, astigmat gibi göz bozuklukları için aileler neler yapmalı?

İlk 2 sene içinde çocuğun gözünün gelişimi % 75-80 tamamlanır. Dolayısıyla bebek daha 6 aylıkken "annesi babası miyop, acaba onda da var midir?" diye doktor doktor gezdirmeye gerek yok. Çünkü bu dönemde doktorun ölçtüğü değerler sabit olmayacaktır. Dolayısıyla eğer 2 yaş öncesinde gözde normal dışı bir manzara veya kayma yoksa en azından çocuğun göz gelişiminin nihayete yaklaştığı süre beklenmelidir. Çocuğun doğuşta göz küresinin uzunluğu 17 mm'dir ve 2 yaşına geldiğinde 21 mm olur. Bu büyüme temposu içinde çocukta astigmat ya da miyop olmasının da çok fazla kıymeti yoktur. Bir ölçtüğünüz değeri 6 ay sonra bulamazsınız çünkü. Doğuştan herkes hipermetroptur ama hiçbir bebek hipermetrop gözlüğü takmıyor.

Özellikle çocukların yakından izledikleri düşünüldüğünde televizyonun göz sağlığına etkisi nedir?

Çok klasik olarak "yakından televizyon seyretmek gözü bozar" denir ama aslında televizyondan alınan şuanın göze çok büyük zararları yok. Bir çocuk televizyonu yakından seyrediyorsa bunun iki nedeni vardır. Bunlardan birincisi iyi görememesidir. İkincisi ise televizyona ne kadar yaklaşırsa ekrandakileri o kadar büyük görmesidir. Ayrıca ne kadar yakına giderse kendisini o kadar ekrandaki olayın içinde hisseder. 4-5 yaşında gayet iyi gören çocuklar televizyonu çok yakından seyrediyor olabilirler. Bunun nedeni seyrettiği şeye karşı duyduğu ilgi ve heyecandır. Bıraksanız belki de ekranın içine girecek gibi olurlar. Eğer çocuğun görmesinde bir problem yoksa bu konuda da endişe edilmemelidir.

Tüm bu anlattıklarımızı toparlarsak aileler çocuklarının göz sağlığı için nelere dikkat etmeliler?

Başlangıçta çocuğun gözü dışarıdan gözlenmeli. Kapakları nasıl, göz küresi nasıl, göz bebeği nasıl bunlara bakılmalıdır. Daha sonra objeleri takip edip etmediği kontrol edilmelidir. Birkaç aylık bir bebek renkli ve ışıklı bazı şeyleri rahatlıkla takip edebilmelidir. Bu ipuçları aileye yol gösterebilir. 3-4 yaşındaki çocuklar okul öncesi dönemde mutlaka muayene etti-rilmelidir. O yaşlarda gerekli görülürse takılan gözlük ileride çocuğun gözünün tembelleşmesini engelleyebilir. Göz gelişimi sağlıklı bir gelişimin parçasıdır.