Aids Hastalığında Kan Yoluyla Bulaşma
 

Aids Hastalığı Kan yoluyla bulaşma

- 1980lerin or-talarına gelindiğinde Batı'da kan ya da kan ürünleri (plazma vb) nakli yapılan hastalar arasında çok sayıda bulaşma saptanmıştı. Özellikle sık sık pıhtılaşma faktörleri nakli yaptırmak zorunda olan hemofili hastalarına virüs bu yolla bula-şıyordu.

1985'ten sonra denetimler sıklaştırılarak virüs taşıyan kanların kan banka-larında elenmesi, kan ürünlerinin ısıyla işlenmesi, kan vericilerinin yüksek risk gruplarından olmamasına özen göste-rilmesi gibi önlemler alındı. Böylece kan nakli yoluyla bulaşma en aza indi-rildi. Günümüzde gelişmiş ülkelerde pıhtılaşma faktörleriyle bulaşma oranı çok düşüktür. Ender görülen örnekleri de vericinin kısa süre önce enfeksiyo-nu alıp virüse karşı henüz antikor ge-liştirmeden bağışta bulunmasıyla açık-lanabilir.

Kan yoluyla bulaşma damardan uyuşturucu kullananlar arasında çok yaygındır. Uyuşturucu bağımlılarının aynı şırıngayı birçok kez ve ortaklaşa kullanmaları virüsün kan yoluyla bulaş-masına yol açar.

Uyuşturucu bağımlılarının daha kü-çük, ama gene de önemli bir bölümünde virüs cinsel ilişkiyle bulaşır; bu grupta olguların yaklaşık yüzde 30'u virüsün cinsel ilişkiyle bulaşmasına bağlıdır.

Uyuşturucu bağımlıları arasında kan ve cinsel ilişki yoluyla virüs yayılması daha önce de gözlenmiştir. Bu kişilerde B tipi hepatit virüsünün aynı yoldan bu-laştığı bilinmektedir. Hatta B tipi hepa-tit son 20 yılda uyuşturucu bağımlıları-nın yüzde 90'ında görülen bir hastalık olmuştur.

Uyuşturucu bağımlılarının ortak şı-rınga kullanma alışkanlığı, endokardit (kalp iç zarı iltihabı) gibi ağır bulaşıcı hastalıklara da yol açabilir.

Kullanılmış bir şırıngada yaklaşık 34 mikrolitte kan kalmaktadır. Bu mik-tar, şırıngayı damarına sokan bir sonra-ki uyuşturucu bağımlısına HIV ve baş-ka hastalık etkenlerini bulaştırmaya ye-terlidir. Yalnız şırınga iğnesinin ucuna bulaşmış olabilecek kan miktarı ise şı-rıngada kalanın yüzde l'i kadardır. Bu nedenle iğne ucunun bir kez yanlışlıkla batması sonucu bulaşma çok ender gö-rülür. Halka açık yerlere atılmış iğnele-rin yanlışlıkla batması sonucu HIV bu-laşan hiçbir olgu bildirilmemiştir.