Diş Dolguları Hakkında Bilgiler Diş Dolgusu Çeşitleri
 

Diş dolguları Hakkında Bilgiler, Diş Dolgusu Çeşitleri

Diş dolguları ve dişin yeniden biçim-lendirilmesi çeşitli maddelerle yapıla-bilir. Bunlar siman, porselen, amalgamlar, gümüş ya da altınla kakma, yapış-kan altın, reçine, kuvars-reçine bileşik-leridir.

Silikat dolgular- Yapay porselen ola-rak da bilinen silikat dolgu maddeleri, doğal görünümü bozmamaları nedeniy-le, özellikle ön dişlerin dolgusunda kul-lanılır.

Bu dolgu maddesi yapışkan olmadı-ğından dişte, dibi ağzından daha geniş bir oyuk açılır. Silikat oyuğa yumuşak durumda sokulur ve sertleştikten sonra hazırlanan boşluğun özel yapısı nede-niyle dışarı çıkamaz.

Uygulama sırasında silikat dolguyu tükürükten korumak gerekir. Sertleşir-ken ıslanan silikat parçalanabilir. Kan ise lekelenmesine yol açarak estetik de-ğerini azaltır. Dolgu maddeleri dişözün-de güçlü bir zehir etkisi yapacak özel-liktedir. Bu nedenle doku ölümüne, kök başlangıcında kök granülomuna ya da diş apsesine yol açabilirler. Bu komplikasyonları önlemek için dolgu boşluğu-nun duvarları silikatı yalıtmaya yarayan maddelerle kaplanır. Ayrıca dolguya tü-kürük ve kan gelmesini önlemek için üstünde çalışılan diş ağız boşluğundan yalıtılır. Bunun için kullanılan ince bir plastik örtü uygulama sırasında deline-rek dişe sıkıca geçirilir ve özel araçlarla tutturulur.

Silikofosfat dolgular - Oldukça kısıtlı bir kullanım alanı vardır. Metal kapla-ma yapılacak dişlerin altyapısını hazır-lamada ya da hastanın uzun süre kulla-namasa bile, doğal diş yapısından ko-layca ayırt edilemeyecek bir dolgu iste-diği durumlarda kullanılır. Bu dolgu çiğneme hareketleri sırasında hızla aşı-nır ve belirli aralıklarla yenilenmesi ge-rekir.

Yapay reçineler - Diş dolgusunda kısa bir dönem yaygın biçimde kullanıldı. Hızla benimsenmesi, kolay biçimlen-me, uygulamadan sonra uzun süre da-yanma ve estetik özelliklerinden kay-naklanıyordu. Ama renklerinin zamanla değiştiği, yalnızca dişözüne değil dentinin organik maddesine de zarar verdik-leri kanıtlanınca diş tedavisinde büyük ölçüde kullanım dışı kaldılar. Günümüz diş hekimliğindeki kullanım alanları hemen hemen yalnızca protezlerin kısa süreli onarımlarıyla sınırlıdır.

Porselen yığma - Silikat dolguların bi-linmediği ya da yeterince geliştirileme-diği dönemlerde başlıca estetik dolgu seçeneğiydi. Günümüzde çok az kulla-nılır. Çünkü kısa sürede porselenle diş arasındaki sınır çizgisi görünür hale gelmektedir. Uygulama özenli bir te-mizlik ve dezenfeksiyon işleminden sonra yapılır. Dişte açılan oyuğun du-varları diktir ve çürüğün genişliğiyle orantılı bir derinliktedir. Oyuğun tam ölçüsü alınır, dibine yapıştırıcı bir mad-de konur ve alınan ölçülere göre hazır-lanmış porselenin açılan boşluğa otur-ması sağlanır.

Gümüş amalgam - Diş dolgularında en çok kullanılan madde gümüş amal-gamdır. Gümüşün cıvayla yaptığı bu in-ce toz ya da küçük pullar halindeki ala-şım, içerdiği cıva miktarıyla orantılı olarak az ya da çok yumuşak olabilir. Amalgamdaki maddeler kendi özellik-lerini yitirmeden sağlam bir yapı oluş-turur. Önce yumuşak olan amalgam, kı-sa sürede sertlik ve direnç kazanır.

Gümüş amalgamın yapışma özelliği yoktur. Bu nedenle içinden çıkamaya-cağı uygun bir boşluğa yerleştirilmesi gerekir. Isıyı çok iyi iletmesi dişin sı-cak ve soğuğa karşı duyarlılığını artıra-cağından sakıncalıdır. Bu nedenle diş boşluğuna ısı yalıtımı sağlayan bir kat-man döşenir. Kullanımını kısıtlayan özelliklerden biri de zamanla oksitlene-rek mat ve hoşa gitmeyen bir renk al-masıdır.

Altın - Diş dolgularında katı ya da son derece yumuşak biçimleriyle kullanılır. Erimiş altın döküm dolgu, koruyucu diş tedavileri arasında genellikle en iyi çö-züm sayılır. Doku yıkımının çok ilerle-diği durumlarda dişlerin yeniden biçimlendirilmesinde başarıyla kullanılır. Ama çürüğün birden çok dişte görüldü-ğü ve hızla yayıldığı olgularda kullanıl-ması sakıncalıdır. Çünkü tedavi edilmiş oyukların kenarında sık sık ikincil çü-rükler gelişmektedir.

Erimiş altın döküm yöntemi yay-gınlık kazanmadan önce sıkıştırılmış levha yöntemi kullanılıyordu. Oldukça zor olan bu girişimde dolgu boşluğuna, saf altın yapraklan dolduruluyordu. Bunlar dolgu tamamlanana değin bir-birleri üstüne sıkıca bastırılırdı. Hem hazırlanan boşluğun dolguyu düşmek-ten alıkoyacak biçimde olması, hem de bu altın yapraklarının yapışmaya yat-kınlığı yüksek nitelikli bir dolgu elde edilmesini sağlıyordu. Artık hemen he-men hiç kullanılmayan bu yöntemin yerini daha ucuz olan altın döküm yön-temi almıştır.

Kuvars-reçine bileşikleri - Hem este-tik, hem de işlevsel olarak çok iyi so-nuçlar veren bir dolgu maddesidir. Ön dişlerde önem kazanan parlaklığı, arka dişlerde de aşınmaya karşı yeterli diren-ci sağlarlar. Sertlik kuvarstan, parlaklık reçineden kaynaklanır. Üstelik bu reçi-neler normal reçinelerden farklı olarak metil metakrilat içermez. Akrilik asit türevi olan bu madde dişözünü örselemekte ve zamanla reçinenin rengini bozmaktadır.

Diş çürümesine karşı korunma yol-larını "Sağlıklı Yaşam" cildinde bulabi-lirsiniz.