![]() |
Unutma Azalma Teorisi
Hafıza sistemini açıklamaya çalışan modellerin unutma ile ilgili belli bazı görüşleri vardır. Bu görüşlerden biri zamanla unuttuğumuzu öne sürer. Öğrenmeden sonra hafızanın hatırlama performansı zamanın bir fonksiyonu olarak bozulmaktadır. Bu fenomen, artık klasik olan Ebbinghaus'un çalışmalarında gösterilmiştir. Ama zamanın kendi başına performanstaki değişiklikleri açıklayabilecek bir değişken olmadığını belirtmek gerekir. Geçen zaman, arkasında bir iz bırakan azalmaya fırsat verir. Thorndike, bu unutma teorisinin destekleyicilerindendi. Thorndike tekrar tekrar yapılan hareketlerin veya tekrar tekrar tecrübe edilen,olayların daha iyi öğrenilmiş olacağını ve bu sebeple de daha çabuk ve daha kuvvetli bir şekilde yapılacağını iddia eder. Hatırlamayı anlayabilmek için de alıştırma kanununu öne sürer. Hareketlerin veya olayların yapılma ve tecrübe edilme şıklığı azaldıkça bunların giderek zayıflayacağını ve sonunda kaybolacağını ifade eder. Bu hipo¤¤¤in dayandığı iki noktadan biri tekrardır. Belli bir miktardaki tekrar, materyalin devamlı ve kalıcı surette öğrenilmiş olma ihtimalini arttırır. Diğer nokta; bir kemin hatırlanışının hareket (hatırlamaya olan aktif tepki) ile eşleştirilmesidir. Aslında bu nokta, azalma teorisinin ciddi problemler doğurduğu yerdir. Daha öncede ifade edildiği gibi bir itemin hafızadaki elde edilebilirliği ile kolay bulunabilirlik özelliklerim birbirinden ayırdetmek şarttır. Teoride bu ayırım; kullanılmama sebebiyle zayıflama şartlarına göre ele alınmamıştır. Teorinin bu belirgin zorluğu aynı itemin sadece belli bir situasyon ve zamanda hatırlanabilirken diğerinde hatırlanamaması olayını açıklayamamasıdır. Açıkçası hafıza; bazı sebeplerden birinci seferde bir itemi elde edemezken ikinci seferde elde edebilmektedir. Öğrenme ile ilgili deneylerden anlaşıldığı üzere öğrenilen materyal, araya giren bir zaman aralığı ertesinde daha iyi hatırlanabilmektedir. Hemen öğrenmeyi takiben verilen testte ise hatırlama performansı diğer ortama oranla düşük olmaktadır. Keza çocuklukta ilgili hatıraların bazılarının hatırlanıp bazılarının hatırlanmamasının,hatırlamanın da olağan dışı hiçbir özelliğinin olmayışı bir başka örnektir. Bu durumda hafıza öğrenmeden bu yana geçen zamanın basit bir fonksiyonu olamaz. Dolayısıyla unutma fenomenini çalışan azalma teorisinin kabul edilebilirliği oldukça sınırlıdır. |
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.