Ay Tutulması Nasıl Gerçekleşir?
 

Ay tutulması nasıl gerçekleşir?

Tutulmalar çok eskiden beri bilinen gök olaylarıdır. Yer ve Ay, diğer gezegenler gibi Güneş’ten aldıkları ışınları yansıtarak kendilerini gösterirler. Ay, Yer çevresinde; Yer, Ay ile birlikte Güneş çevresinde yörünge hareketlerini yaparken Güneş’e dönük yüzleri aydınlık, öbür yüzleri karanlıktır ve karanlık tarafta uzayda birer gölge konisi oluştururlar. Ay, Yer’in gölge konisine girdiğinde Ay tutulması, Ay’ın gölge konisi Yer üzerine düştüğünde ise Güneş tutulması meydana gelir. Özetle, Ay ve Güneş Tutulmaları Ay, Güneş ve Yer’in uzayda birbirlerine göre konuşlanmalarının bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.

Ay ve Güneş tutulmaları çok eskiden beri bilinen gök olaylarıdır. Yer ve Ay, diğer gezegenler gibi Güneş’ten aldıkları ışınları yansıtarak kendilerini gösterirler. Ay, Yer çevresinde; Yer, Ay ile birlikte Güneş çevresinde yörünge hareketlerini yaparken Güneş’e dönük yüzleri aydınlık, öbür yüzleri karanlıktır ve karanlık tarafta uzayda birer gölge konisi oluştururlar. Ay, Yer’in gölge konisine girdiğinde Ay tutulması, Ay’ın gölge konisi Yer üzerine düştüğünde ise Güneş tutulması meydana gelir. Ay tutulması sadece, Ay dolunay evresindeyken Dünya’nın gölgesinin bir kısmından geçerse gerçekleşir.

http://frmsinsi.net/images/forumsins...sinsi.net_.jpg

Dünya’nın gölgesi birbiri içine geçmiş iki huni benzeri bileşenden oluşur. Dünya, Güneş’in ışığının tümünü değilde belirli bir kısmının Ay’a ulaşmasını engellediği bölgeye Penumbra veya Yarıgölge denir. Umbra veya Tamgölge bölgesi ise Dünya’nın Güneş’ten Ay’a doğru gelen ışığı tamamen engellediği bölgedir. Bir tam Ay tutulması esnasında Ay’ın tümü Dünya’nın tamgölge bölgesinden geçer ve bu olay Ay’ın görünen renginin değişime uğramasıyla hemen göze çarpar.

Bir Ay tutulması, Yer’in yuvarlak olduğunun gözlemsel bir tespitidir. Çünkü Ay’ı örten Yer’in gölgesi olup gölgenin biçiminden hareketle gölgeyi oluşturan cismin (Yer) şekli belirlenebilir. Yer atmosferi, Güneş ışığındaki uzun dalgaboylu (kırmızı) ışığı kırarak geçirir ve tamgölge konisi içine bükerek Ay yüzeyine ulaşmasını sağlar. Buna karşılık kısa dalgaboylu ışığı saçılmaya uğratır ve Ay’ın bize bakan yüzüne ulaşmasına büyük ölçüde engel olur. Bu nedenle bir tam Ay tutulmasında Ay’ın bize dönük yüzü kızıl bir renge bürünür. Bu kızarmış ışınımın incelenmesiyle Yer atmosferi hakkında ayrintılı bilgi edinilebilmektedir (atmosferin kimyasal kompozisyonu, atmosferdeki toz miktarı, vb.). Bir başka ifadeyle Tam Ay Tutulması süresince Ay yüzeyi, Yer atmosferini niteleyen bir ayna görevini üstlenmektedir.