Gelir Vergisi Tevkifatı
 

gelir vergisi tevkifatı
MÜKTEZA...

T:C
MALİYE BAKANLIĞI
İstanbul Defterdarlığı
Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğü


Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11. GVK-42
Konu : Gelir Vergisi Kanunu’nun 42.
maddesi kapsamına giren yıllara
sari inşaat ve onarım işlerinin
bitiminden sonra yapılan istihkak
ödemeleri üzerinden kesilen vergilerin
diğer vergi borçlarına mahsubu hk.

................. VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE
İLGİ: ...........2002 tarih ve ...........sayılı yazınız.
Daireniz ............... vergi kimlik numaralı mükellefi ................ San. ve Tic. A.Ş’nin dairenize vermiş olduğu 1996 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde yıllara sari inşaat işinden dolayı yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergiler toplamı ............... TL olduğu, ............... TL iadesi gereken vergi beyan ettiğinin görüldüğü, mükellefe bila tarih ......... sayılı düzeltme fişi ile ............... TL’nin vergi borçlarına mahsuben iadesinin yapıldığı, iade yapılabilmesi için ..........1997 tarih ......... sayılı yazınız ile İhbarlar ve Denetim Koordinasyon Gelir Müdürlüğünden inceleme talep edildiği ve inceleme sonucuna göre, kesintilerin ilgili vergi dairelerine ödendiğinin anlaşıldığı, mükellefin halen .............. TL borcu olduğu ve ........ takvim yılında kesinti yoluyla ödediği ve iade alacağı bulunduğu vergiler için diğer vergi borçlarına mahsup talep ettiği ve söz konusu mahsup işlemlerinin yerine getirilebilmesi için Vergi Denetmeni .................tarafından tanzim olunan vergi inceleme raporunda kesinti yoluyla ödenen vergilerin tamamından bahsedilmediği, raporun sonuç kısmında ................ TL iadesi gereken vergi yer aldığı, mükelleften kesilen ve ilgili vergi dairesine yatırıldığı anlaşılan geriye kalan ................ TL’nin mükellefin vergi borçlarına mahsubunun yapılıp yapılamayacağı hususunda tereddüt hasıl olduğu belirtilerek konu hakkında görüşünüz sorulmaktadır.
İlgi yazınız eki Vergi Denetmeni ................... tarafından düzenlenen söz konusu raporun, 3.2.2.3 “Geçici Kabul Tutanağı Düzenlendikten Sonra Yapılan Ödemelerden Gereksiz Yere Yapılan Vergi Kesintilerinin İadesi” bölümünde, geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihten sonra yapılan işlerle ilgili istihkak bedelleri ile yıllara sari inşaat ve onarım işi niteliğinde olmayan işler için yapılan ödemelerden gereksiz yere yapılan stopajların nakden iadesinin mümkün olduğu belirtilmektedir. Söz konusu nakden iade işlemi ile ilgili olmak üzere aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek görülmüştür.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 42. maddesinde, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerine yer verilmiş, aynı Kanunun 3946 sayılı Kanunla değişik 94. maddesinin 3 numaralı bendinde de 42. madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara (kurumlar dahil) ödenen istihkak bedellerinden vergi kesileceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 44. maddesinde de inşaat işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın düzenlendiği tarihin, diğer hallerde işin fiili tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarihin bitim tarihi olarak kabul edileceği belirtilmiş, bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılatın bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kar veya zararının tespitinde dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, bir işin Gelir Vergisi Kanunu’nun 42. madde kapsamına giren inşaat ve onarma işlerinden olması için, yapılan işin inşaat ve onarma işi olması birden fazla takvim yılına sirayet etmesi ve taahhüde bağlı olarak yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla anılan madde kapsamına girmeyen işler dolayısıyla yapılan ödemelerden tevkifat yapılmayacağı tabiidir.
Bu durumda birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri ile ilgili geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihin işin bitim tarihi olarak kabul edilerek, bu tarih itibariyle çıkarılan kar veya zararın ilgili yıl geliri olarak beyan edilmesi gerekmektedir. Geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihten sonra yapılan işlerle ilgili olarak ödenen (Aynı yılda veya takip eden yılda ödenmesi durumu değiştirmemektedir.) istihkak bedelleri, ödendikleri yılın hasılatı olarak beyan edileceğinden, söz konusu ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması gerekmektedir.
Buna göre, geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihten sonra yapılan işlerle ilgili istihkak bedelleri ile yıllara sari inşaat ve onarma işi ile niteliğinde olmayan işler için yapılan ödemelerden gereksiz yere yapılan gelir vergisi kesintilerinin, mükellefçe (adına vergi tevkifatı yapılan) ilgili vergi dairesinden iadesinin talep edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Ancak, söz konusu kesintilere dayanak oluşturan istihkak bedelinin (94. madde uyarınca yapılacak kesinti matrahının) ilgili olduğu yıl için verilen yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilen kazancın tespitinde dikkate alınmış olması şartıyla bu vergilerin beyannamede mahsup edilecek vergiler arasında gösterilmesi halinde bunun, Vergi Usul Kanunu’nun düzeltme hükümleri çerçevesinde yapılmış bir düzeltme talebi olarak kabul edilerek beyanname tarihi itibariyle düzeltmenin yapılması gerekmektedir.
Öte yandan, sözü edilen vergilerin mükelleflerin kendilerinin diğer vergi borçlarına mahsup edilmek suretiyle iadesinin yapılması da mümkün bulunmaktadır. Bu çerçevede mükelleflerin mahsup taleplerine ilişkin dilekçenin vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih itibariyle mahsup işlemi yapılmış sayılacağından, bu tarihten itibaren mahsubunu talep ettikleri vergi borçları için gecikme zammı uygulanmayacaktır.
Mükelleflerin vergi borçlarının ve iadesi gereken vergilerin ayrı vergi dairelerinde olması durumu değiştirmemektedir.
Mükellefçe yapılacak mahsup ve/veya iade talebi incelemeye sevk edilecektir. İnceleme sonucunda düzenlenecek vergi inceleme raporunda, işin yıllara sari inşaat ve onarma işi niteliğinde olmadığı ve yıllara sari inşaat ve onarma işi niteliğinde olmakla beraber geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihten sonra yapılan işlere ilişkin istihkak bedellerinden tevkifat yapıldığının tespiti halinde, yersiz olarak yapılan gelir vergisi tevkifatının ödenmiş olması şartıyla yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde işlem yapılması gerekmektedir. Konuyla ilgili incelemede, söz konusu ödemenin yapılmasına karar verilmeden önce, yersiz yapılan kesintinin ilgilisince verilen yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde mahsup edilip edilmediğinin araştırılacağı tabiidir.
Sözü edilen mahsup ve iade işlemleri genel hükümler çerçevesinde yapılacağından olayın 169,177,194,207,233 ve 241 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğleri ile ilişkilendirilmemesi gerekmektedir.
Bu itibarla, ilgide kayıtlı yazınız eki Vergi İnceleme raporunun 3.2.2.3 “Geçici Kabul Tutanağı Düzenlendikten Sonra Yapılan Ödemelerden Gereksiz Yapılan Vergi Kesintilerinin İadesi” bölümünde geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihten sonra yapılan işlerle ilgili istihkak bedelleri ile yıllara sari inşaat ve onarım işi niteliğinde olmayan işler için yapılan ödemelerden gereksiz yere yapılan stopajların nakden iadesinin mümkün olduğu bildirilmekle birlikte; anılan iade tutarları yukarıda bahsedildiği şekilde düzeltme yolu ile mahsubende iade edilebilecektir. Ayrıca söz konusu inceleme raporunun diğer bölümlerinde belirtilen işlemler genel hükümler çerçevesinde yerine getirilecektir.