İleri Gelen Sofilere Göre Tasavvufun Tarifi
 

İleri Gelen Sofilere Göre Tasavvufun Tarifi
Hakkında İleri Gelen Sofilere Göre Tasavvufun Tarifi




Tasavvuf , ebedi saadete nail olmak icin nefsi tezkiye , ahlak tasfiye, zahir ve batini tamir hallerinden bahseden bir ilimdir. Tasavvufu kalden ziyade bir hal ilmi olarak ifade edebiliriz. Her ilim gibi tesavvuf ilminin de tarifi yapilmistir. Bu tarififerin , her sofinin isgal ettigi makama göre yapildigini gözden uzak tutmak gerekir.

Ma'ruf el-Kerhi :
" Tasavvuf, gercekleri almak, mahlukatin elinde olan seylere gönül baglamamaktir. " (Kuseyri )
Gercekleri alam , hak ve hakikat olmayan , yani dogru olmayan her seyi birakip, ancak ilahi hakikatleri edinmeye calismaktir.
" Tasavvuf, esyanin hakikatine bakip, halkin bildigini terketmektir. "
Esyanin hakikatine bakmak, mahiyetini tetkik etmek, sebeb-i hilkatini düsünmek, neye yaradigini arastirmak, nasil istifade edilecegini ögrenmek demektir. Zira halk, yalniz görülen evsaftan bazilarini görür gecer; arif tekik ile mükellefir.

Seriyy-i Sakati :
" Tasavvuf üc manayi icine alan bir isimdir : 1- Marifetin nuru vera'in nurunu söndürmez, 2-Kitab ve Sünnet zahirine muhalif olacak sekilde ilm-i batindan bir söz ile konusmaz, 3- Kerametleri kendisini , Allah'in mahrem olan sirlarini aciklamaya sevk etmez. ( Kuseyri, tezkire )
Tarikatte ilim
Bu üc maddeyi aciklayalim :
1- Ilim ve takva : Meshur büyük mürsidlerin hemen hepisi, tarikat yolunda ilmi öne almislardir. Cünkü ilimsiz yola cikilmaz; cikan yolu sapitabilir. Ilim, öncünün elindeki en kuvvetli i------. Ilimsiz amel hederdir. Ümmi urefanin bilgileri de ilimdir. " Allah, cahili asla veli edinmez " buyurulmus .Ancak bu ilmin amel ile tezyini icab eder. Hatte mutlak amel degil, takvaya mukarin olan amel, amel-i salihdir. Cenab-i Hak nazm-i celilin-de , mealen :
" Kullari arasinda ancak alim ve arif olanlar Allah'i hasyetle ta'zim ederler "
(Fatir süresi/28) buyurmustur.

2- Kitab ve Sünnetten ayrilmamak :
Bir mutasaavvifin kitab ve sünnet disi söz ve hareketi, kendisi hakkinda süphe uyandiracagi gibi, mensup oldugu tariki de zan altinda birakir. Her ne kadar kat'i naslar haricinde gibi, mensup oldugu tariki de zan altinda birakir. Her ne kadar kt'i naslar haricinde teferruat-i mesailde, muhtelif ehli sünnet ictihadlariyla amel eden erbeb-i tasavvuf, zahir ulemasi gibi muhtardir. Sofi, bu bir ilim-i batindir diyerek kitab ve sünnet zahirine muhalif bir söz söylemez.

3- Kendisine münkesif olan hakayiki her zaman , herkese , her yerde aciklamaz; zamanin yerini ve adamini bilir.

Ebu Hafs el-Hadad :
" Tasavvuf tamamen edebden ibarettir. " (tezkire)
" Tasavvuf edeb-i Muhammedi'dir ki, siret-i nebeviyye ile tahallük etmektir. Bu ef'ali de, ahvali de cami'dir.
" Edep ilahi nurdan bir tactir ki, onu basina gecirdikten sonra istedigin yere gidebilirsin. "

Ebu-l Hüseyin en -Nuri :
" Tasavvuf ne sekil , ne de ilimdir ; o sadece güzel ahlaktan ibarettir. Eger sekil olsaydi, mücahede ile halis olurdu, ilim olsaydi ogrenmekle meydana gelirdi. Bu sebebten sekil ve ilim maksadi halis etmez. Tasavvuf, Hakk'in ahlakiyla mütehalli olmaktir." (tezkire)

Sehl bin Abdillah et-Tüsteri :
" Tasavvuf, az yemek , Cenab-i Hakk'in huzurunda rahata kavusmak ve insanlardan kalben uzaklasmaktir." (tezkire)
Yani helalinden cok kazanmak icin fazla calisacak, yeteri kadarini kendisine ayirdiktan sonra, kalanini muhtaca verecektir. Bundan maksat,
" fakir ilallah " dedikleri yanliz Hakk'a arz-i ihtiyac edip, halikn elindekilerden müstagni olmaktir. Müstagni olan sofinin nazarinda,
" Müstagni o kimedir ki, ona göre bir baskala , bir harman arsainda fark yoktur. "
Elinde hangisi bulunursa fark etmez, bsakalarinin elindekini de öyle görür.

Amr bin Osman el-Mekki :
" Tasavvuf zamanin en uygun vakitde, kulun her an Hak ile mesgul olmasidir. " (kuseyri)

----------------------------

Elhamdulillah , tasavvuf ilk basda ilim ögrenmek demek, Kuran ve Ehli-Sünnetin yolundan gitmek , Edep ve Allah'a a.c. ihlas la görüsmek demek tir.
tasavvuf alemi