İstidrac Ne Demektir? Kerametten Farkı Nedir?
 

Istidrac ne demektir? Kerametten farkı nedir?
Hakkında Istidrac ne demektir? Kerametten farkı nedir?




Istidrac ne demektir? Kerametten farki nedir?

Seyyid Serif Cürcanî hazretleri, ‘Tarifat’ adli eserinde kerameti söyle tarif eder: “Peygamberlik davasinda bulunmayan bir kimseden zuhur eden harikulâde hâl.” Tarifin devaminda, “bu hâl, iman ve salih amel sahibi olmayan birisinde görülürse istidrac olur” diye ekler.

Istidracin lügat mânâsi, “derece derece yükseltmek veya indirmek”tir. Istilahta ise, “bir kimseyi, kendi arzusuna göre bir noktaya kadar götürüp, sonunda felâkete atmak,” mânâsina gelir.Insanin nail oldugu bir nimet, eger onun hakkinda hayirli ise, bu ilâhî bir ikramdir. Eger o nimet o sahsin kibrini ve isyanini artirirsa bu, ikram degil istidracdir.

Bu konuda, Nur Külliyatinda söyle buyrulur: “Onlarin fenalikta muvaffakiyetleri muvakkattir ve istidracdir, bir mekr-i ilâhîdir.” (Sözler)

Allah, bazi isyankâr ve zâlim kullarina bu fenaliklarina ragmen, bolca ihsanlarda bulunur. Ilk bakista, bunun onlar için bir nimet oldugu zannedilir. Hâlbuki bu hâl onlarin kalplerini ilâhî hakikatlerden ve ahiretten iyice uzaklastirmasi sebebiyle bir ikram degil, bir istidraçtir, bir mekr-i ilâhidir.

Bu hakikati ders veren bir âyet-i kerime:
“Kâfirleri fitneye düsürmek (imtihan etmek) için onlardan bir kismina dünya hayatinin ziynetleri olarak tattirdigimiz seylere sakin gözünü dikme. Rabbinin rizki hem daha hayirli, hem daha devamlidir.” (Tâhâ Sûresi , 131)

Bu âyet-i kerimeden mü’minin de alacagi çok önemli bir ders vardir: O da, “kendisine yapilan ihsanlarla gurura kapilmamasi, bunun bir istidraç da olabilecegini düsünerek nefsinin kibirlenmesine firsat vermemesidir.”
Nur Külliyatinda kerametle istidracin farki anlatilirken söyle buyrulur:

“Istidrac (ise), gaflet içinde iken esya-yi gaybiyenin inkisafindan ve garib fiilleri izhar etmekten ibarettir.” (Mesnevî-i Nuriye)

Allah’tan gafil olan bir bilim adaminin kendi sahasinda yeni kesiflerde bulunmasi, insanlar için gayb hükmünde olan o gerçekleri meydana çikarmasi bir istidraçtir.

Nur Müellifi, bu istidraç sahibinin, söz konusu basariyi kendi nefsine isnat etmekle enaniyet yoluna girdigini ve gurura kapildigini kaydeder. Yaptigi kesfin, Allah’in bir ihsani ve ikrami oldugunun suurunda olan bir bilim adami ise Rabbine sükreder, asla gurura düsmez.