Kimyasal Bileşikler Ve Formüller
 

Kimyasal Bileşikler Ve Formüller



İki ya da daha çok elementin atomları çeşitli kuvvetlerle ve kimyasal bağlarla birbirlerine bağlandıklarında kimyasal bileşikler oluşur. Bu olduğunda, atomların özellikleri ve dolayısıyla bileşiği oluşturan elementlerin özellikleri değişir; örneğin, iki tepkin (kimyasal tepkimeye girmeye çok yatkın) gaz olan hidrojen ve oksijen birleştiği zaman çok değişik bir kimyasal bileşik olan su oluşur.

Bugün 4 milyonun üzerinde değişik bileşiğin bulunduğu bilinmektedir; ama bunların hepsi de belirli oranlar yasası denen (bazen sabit bileşim yasası da denir) bir kurala uyarlar. Bu yasa, herhangi bir katışıksız bileşikteki farklı elementlerin (basit maddelerin) kütlelerinin (miktarlarının), her zaman sabit bir oranda olduğunu belirtir. Bir kimyasal bileşiğin bileşenlerinin atomları fiziksel yolla ayrılamaz; kimyasal bir bileşiğin oluşabilmesi ve değişime uğratılabilmesi için kimyasal bir tepkime olması gerekir {bak. KİMYASAL BİLEŞİKLER).

Olağan koşullarda, molekül, tek başına var olabilen bir element ya da bileşiğin en küçük parçasıdır {bak. MOLEKÜL). Elementlerin atomları simgelerle gösterilir; moleküller de bu tür simge gruplarından oluşan formüllerle gösterilebilir. Örneğin, hidrojen atomunun simgesi H, oksijen atomunun simgesi ise O'dur. Bir oksijen molekülü iki oksijen atomunu içerir ve formülü O2 olarak yazılır; benzer biçimde H2O, iki hidrojen atomu ile bir oksijen atomundan oluşan bir su molekülünü gösterir. 2H2O formülü ise iki molekül suyu gösterir.

Kimyasal tepkimeleri gösteren denklemlerde kimyasal formüllerden yararlanılır. Buna göre, hidrojen (gaz) + oksijen (gaz)[font=Wingdings]à su (sıvı) tepkimesi, 2H2(g)+02(g)>2H20(s) denklemiyle verilir.

Parantez içindeki harfler, önündeki maddenin fiziksel halini gösterir. Kütlenin korunumu yasasına göre, bir kimyasal tepkimede hiçbir madde, yoktan var edilemeyeceği gibi var olan bir madde de yok edilemez; yani bütün kimyasal denklemler "dengelenmiş" olmalıdır, bir başka deyişle, tepkimeye giren her elementin (okun solu) toplam atom kütlesi, oluşan ürün ya da ürünlerin (okun sağı) toplam atom kütlesiyle aynı olmalıdır.