Türklerin Kullandığı Takvimler
 

Celali Takvim

Bu takvim İran Takvimi olarak da bilinir. Güneş yılı esasına göre düzenlenen bu takvimde 21 Mart yılın ilk günü ( Nevruz) olarak kabul görmüştür. Bu takvim hava durumlarını da bazı yanılmalarla belirtir. Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Melikşah'ın isteği ile Nizamülmülk tarafından Ömer Hayyam'ın başkanlığında bir komisyona hazırlatılmıştır. Güneş yılı esasına göre düzenlenmiştir. Celâli takvim Melikşah'ın ölümünden sonra terk edilmiştir.

Miladi Takvim

Milat sözlük anlamı olarak doğum demektir. Miladi takvimde İsa peygamberin doğumu başlangıç olarak kabul edildiği için adına "Miladi Takvim" denilmiştir. Bu takvimde dünyanın güneş çevresinde bir kez dönüşü esas alınmıştır. Ülkemizde ise 1926 yılından itibaren "Miladi Takvim" kullanılmaya başlanılmıştır.

Hicri Takvim

Bu takvim Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicret (göç) ettiği tarih olan 622'yi başlangıç olarak kabul etmiştir. Hicri takvim ilk defa Hz. Ömer zamanında oluşturulmuştur. Türkler ise müslümanlığı kabul ettikten sonra Hicri takvimi kullanmaya başlamışlardır. Hicri Takvimde ayın dünya çevresinde 12 defa dönüşü esas alınmış ve bu tam dönüşe "ay yılı" denilmiştir.

12 Hayvanlı Türk Takvimi (12 Hayvanlı Türk Takvimi)

Türkler islamiyetten önce "12 Hayvanlı Türk Takvimi"ni kullanmışlardır. Güneş yılı esaslı olan bu takvim 12 yılda bir devreder ve her yıl bir hayvan adıyla anılırdı.

ESKİ TÜRK TAKVİMİNDE MEVSİM ADLARI:

Uluğ ay: Sonbahar

Ay: Kış

Oğlak ay: İlkbahar

Uluğ Oğlak ay: Yaz

ESKİ TÜRK TAKVİMİNDE YIL ADLARI:

1 Sıçan = Fare

2 Ud = Sığır Öküz

3 Bars = Pars

4 Tavışgan = Tavşan

5 Lu = Ejderha

6 Ilan = Yılan

7 Yunt = At

8 Koy = Koyun

9 Biçin = Maymun

10 Tabuk = Tavuk

11 İt = Köpek

12 Tonguz = Domuz

ESKİ TÜRK TAKVİMİNDE AY ADLARI:

Bir sene içerisinde 12 ay vardı. Aylar şu biçimde adlandırılmıştı:

birinçay (1. ay) ,

ikinçay (2. ay),

üçünçay (3. ay),

dördünçay (4. ay),

beşinçay (5. ay),

altınçay (6. ay),

yedinçay (yedinci ay),

sekizinçay (sekizinci ay),

dokuzunçay (dokuzuncu ay),

onunçay (onuncu ay),

onbirinçay (onbirinci ay)

onikinçay (onikinci ay)

Türk Takvimi'nde bir gün 12 bölüme ayrılır, her bölüme Çağ adı verilirdi. Bir çağ iki saat, dolayısıyla bir gün de 24 saatti. Herbir çağ ise sekiz Kehten ibaretti. Yılbaşı olarak gece-gündüz eşitliğinin yaşandığı 21 Mart, Nevruz günü alınırdı.