Hazır Giyim Sanayisinin Gelişimi
 

Hazır Giyim Sanayisinin Gelişimi


Eskiçağlarda, insanlar giysilerini hayvan derilerinden ya da bulabildikleri uygun gereçlerden yapmak zorundaydılar. Dokuma ve nakış Ortadoğu'daki eski uygarlıklar zamanında gelişti. Sivri kemikler iğne, sicim inceliğinde deri şeritler de iplik olarak kullanılıyordu.

Ortaçağda Avrupa'da demir iğneler kullanılmaya başladı. Yoksul kişiler, seri üretimin başlamasıyla mağazalardan ucuza giysi satın alma olanağı buluncaya kadar giysilerinin çoğunu evde kendileri yapıyorlardı. Oysa zenginler, eski uygarlıklar döneminde bile giysilerini diktirmek için başkalarını çalıştırıyor ya da dış ülkelerden çorap, ayakkabı ve dantel gibi giyim eşyalarını getirtiyorlardı.

Bugün bildiğimiz anlamda hazır giyim sanayisi ancak 19. yüzyıl ortalarından sonra gelişme gösterdi. Birçok etken hazır giyime talebin artmasına yol açtı. Örneğin, Massachusetts'teki New Bedford'da ilk olarak 1830'da şirketler, kentte yalnızca birkaç gün kaldıkları için giysi diktirmeye zaman bulamayan balina avcılarına hazır giyim eşyası üretip satmaya başladı. 1849'da altın aramak amacıyla akın akın California'ya gelenler de gene bir hazır giyim talebi yarattı. ABD'deki iç savaş boyunca (186165), hükümet şirketleri orduya üniforma yapımı için görevlendirmiş ve ilk olarak standart beden ölçüleri kullanılmıştır.
Hazır giyim sanayisinde asıl gelişme makinelerin kullanımıyla gerçekleşmiştir. Bundan

Vakko Arşivi

Necla Seyhun'un Anadolu Güneşi defilesi için tasarladı ğı^vTürk motifleriyle süslü bir giysi.
sonra standart ölçülerde çok sayıda giysi üretilmeye başlandı. 1850'de yaygınlık kazanan Isaac M. Singer patentli dikiş makineleri giyim sanayisinin hızla gelişmesine yol açtı {bak. DİKİŞ MAKİNESİ). 1860'ta İngiltere'de biçki makineleri geliştirildi ve böylece kat kat kumaşı birden biçme olanağı doğdu. 19. yüzyılın sonlarında da ABD'de ilk kez ilik açan makineler yapıldı. Elle ütü yerine presle ütü yapılmaya başlandı. Bütün bu gelişmeler hem nitelikli, hem de ucuz giysilerin üretildiği fabrikaların kurulmasına yol açtı.


Demiryollarının yaygınlık kazanması, ulaşım koşullarının gelişmesi malların mağazalara taşınmasını kolaylaştırdı. Ulaşılamayan yerlerde yaşayanların posta ile siparişte bulunabilmeleri için giysiler gazete, dergi ve kataloglarla tanıtılmaya başlandı. Giysi modelleri konusunda herkesin aynı zamanda bilgi edinmesi sonucunda, moda daha hızlı yayılır ve değişir oldu. 20. yüzyılda yapay ve ucuz kumaşların geliştirilmesiyle çok çeşitli giyim eşyası üretilebildi.

Türkiye'de 1950'lerde çocuk giyim eşyasıyla başlayan bu sanayi dalındaki gelişmeler 1965'ten sonra hızlanmıştır. Günümüzde atölye tipi küçük işyerlerinin sayıca çoğunlukta olduğu giyim sanayisinin dışarıya satılan do

kuma ürünleri içindeki payı yüzde 50'ye yaklaşmaktadır. Türk modacılarının hazırladığı giysiler de ülke içinde ve dışında gerçekleştirilen defilelerde ilgiyle izlenmektedir. Bu gelişmeler İstanbul'daki Hazır Giyim Lisesi'nin yanı sıra stilist yetiştiren birçok özel dershanenin açılmasına da neden olmuştur.