Gandhi İndira Ve Raciv-Hindistan Başbakanı
 

Gandhi İndira ve Raciv-Hindistan Başbakanı



Richard Nixon ve İndira Gandhi (1971)


İndira Gandhi 196677 ve 198084 arasında Hindistan başbakanı oldu. 1984'te öldürülen İndira Gandhi' nin yerine başbakanlığa büyük oğlu Raciv Gandhi getirildi.
İndira Gandhi (19171984), Allahabat'ta dünyaya geldi. Bağımsız Hindistan'ın ilk başbakanı Cavaharlal Nehru'nun kızı olan İndira Gandhi Hindistan'ın üçüncü başbakanıdır (bak. Nehru. Cavaharlal).


Batı Bengal'deki VisvaBharati Üniversitesi ile İngiltere'deki Oxford Üniversitesi'nde öğrenim gördü. 1938'de Kongre Partisi'ne girdi. İngiliz yönetimine karşı eylemlerinden ötürü 1942'de tutuklanarak 13 ay hapis yattı. 1959'da parti başkanlığına getirilen İndira Gandhi, 1964'te basın ve yayın bakanı oldu. Başbakan Lal Bahadur Şastri'nin ölümünden sonra, 1966'da başbakan oldu. Kongre Partisi'nin sağ kanadından sürekli muhalefetle karşılaşmakla birlikte, 1971 seçimlerinde ezici bir zafer kazandı. Seçimlerden kısa bir süre sonra ayrılıkçı ayaklanmaların baş gösterdiği Doğu Pakistan'a giren Hint birlikleri Pakistan'ı yenilgiye uğrattı. Çok geçmeden Aralık 1971'de Doğu Pakistan'da Bangladeş adıyla yeni bir devlet kuruldu (bak. Bangladeş).



1975'te Yüksek Mahkeme, 1971 seçimlerinde hile yaptığı gerekçesiyle İndira Gandhi'nin parlamento üyeliğini geçersiz saydı; altı yıl boyunca seçimlere katılması ve kamu görevi alması yasaklandı. Bunun üzerine, Gandhi olağanüstü durum ilan ederek siyasal karşıtlarını tutuklattı; anayasada kişisel özgürlükleri kısıtlayan değişiklikler yaptı; başbakanın seçim suçlarından yargılanmasını öngören maddeyi kaldırdı. Yaptığı reformlarla enflasyonu denetim altına almaya, işsizliği önlemeye çalıştı.
1977 Mart'ında seçimleri muhalefetin kazanması üzerine olağanüstü durum sona erdi. Ne var ki, İndira Gandhi bir yıl sonra yeni bir parti kurarak Ocak 1980'de yapılan seçimi kazandı. Böylece, milletvekili olan oğlu Sancay Gandhi'nin de desteğiyle, yeniden başbakan oldu. Sancay Gandhi aynı yıl bir uçak kazasında öldü.




İndira Gandhi'nin başbakanlığı sırasında Hindistan azgelişmiş ülkeler arasında önder durumuna geldi. Bu dönemde ülke içinde bazı ayaklanmalar ve şiddet olayları baş gösterdi. Başta Sihler olmak üzere, çeşitli etnik gruplar özerklik kazanmaya çalışıyorlardı (bak. ETNİK Gruplar). 1984'te Hindistan askerlerinin Sihler'in Amritsar'daki kutsal tapınağı Altın Tapınak'a saldırmasıyla gerginlik doruğa yükseldi. Bu saldırıda 500'e yakın Sih öldü (bak. SİHLER). Bundan beş ay sonra da iki Sih militanı İndira Gandhi'yi evinin önünde vurarak öldürdü. Raciv Gandhi (doğumu 1944) Bombay'da doğdu. Hindistan'da Dehra Dun'da başladığı yükseköğrenimini daha sonra Londra'da, Cambridge Üniversitesi'nde tamamladı. Hindistan'a döndüğünde siyasetle pek ilgilenmeyerek Hindistan Havayollan'nda pilot oldu. Ne var ki, ağabeyi Sancay'ın beklenmedik ölümü üzerine, annesinin ısrarıyla ara seçimlere girdi ve kazandı. Kongre Partisi'nin genel sekreterliği sırasında edindiği siyasal deneyimler 1984'te annesinin öldürülmesinden sonra başbakan olduğunda yararlı oldu.


Başbakanlık için genç sayılacak bir yaşta dünyanın en büyük ve en kalabalık ülkelerinden birinin yönetimini üstlenen Raciv Gandhi, uyumlu ve aceleci kararlardan kaçınan bir kişi olarak, çevresinden destek gördü. Kısa bir süre sonra yapılan genel seçimlerde 508 sandalyeden 401'ini elde ederek önemli bir başarı kazandı. 1987'de yolsuzluk savları durumunu sarstıysa da, muhalefetin hükümeti düşürme çabaları sonuçsuz kaldı. Ne var ki, Raciv Gandhi'nin istifa etmesini isteyen muhalefet partilerinin çağrıları üzerine başlayan ülke çapındaki grevler ve hükümet yanlıları ile karşıtları arasındaki çatışmalar 1989'da sürmekteydi.


Annesi İndira Gandhi'nin Ekim 1984'te öldürülmesinden sonra yapılan seçimlerde büyük başarı kazanarak başbakanlığa getirilen Raciv Gandhi'nin Kongre Partisi, 1989'da yapılan seçimlerde parlamentodaki denetimini yitirdi. Muhalefete geçen Gandhi, başbakanlığı yeniden ele geçirmek için 1991 seçimleri öncesinde yoğun bir kampanya yürüttü. Ama 21 Mayıs'ta, Tamil Nadu eyaletindeki bir propaganda gezisi sırasında uğradığı bombalı saldırıda öldürüldü.