Elektrik Hakkında Bazı Kuramsal Bilgiler
 

Elektrik Hakkında Bazı Kuramsal Bilgiler


Elektrik akımının izlediği kapalı yola devre denir. Bir devredeki gerilim ve akım, devrenin direnci değiştirilerek denetlenebilir (bak. ELEKTRİK). Direnci sağlayan en basit elektronik devre elemanına da gene direnç denir. Direncin ölçü birimi ohm'dur. Bir devredeki direnci değiştirerek akımı değiştirebilirsiniz. Aşağıdaki çizimde görülen basit devrelerde iki ayrı direnç kullanılmıştır. Büyük olanı daha az akımın geçmesine izin verdiği için lamba daha sönük bir ışıkla yanar. Akıma karşı gösterdiği direncin değeri ayarlanabilen değişken

dirençler de vardır; bunlara reosta ya da potansiyometre denir. Radyodaki ses ayarı bu tür bir değişken dirençtir. Bu devre elemanının direnci arttıkça hoparlöre gelen sinyallerin genliği küçülür. Böylece ses şiddeti azalır ve radyo daha kısık sesle çalar.

Bazı cisimlerin üzerine ışık düşürüldüğünde direnci de değişir. Bazı cisimlerin direnci ise sıcaklık değişimlerine duyarlıdır. Böylece ışık şiddetini ya da sıcaklığı değiştirerek elektrik akımının şiddetini değiştirme olanağı doğar. Demek ki bu tür değişikliklerden yararlanarak değişik sinyaller oluşturulabilir.

Transistor en önemli elektronik aygıtlardan biridir. Tek başına kullanılabileceği gibi bir tümleşik devrenin parçası olabilir, bir yükselteç ya da anahtar işlevi görebilir. Ama her koşulda çalışma ilkesi direnç değişimine dayanır. Adı da "aktarma direnci" anlamına gelen İngilizce transfer resistor sözcüklerinin kısaltılmasıyla oluşturulmuştur.