ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - Saray Koleksiyonundan Çekmece Ve Kutular

Saray Koleksiyonundan Çekmece ve Kutular

http://img139.imageshack.us/img139/9957/konu080201.jpg

Sandal Ağacı Çekmecehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Timur’un torunu Uluğ Bey’e aittir. (1420-1449) 19http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif5x17http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif5x31http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif2 cm

Yazımızın içeriğini Osmanlı Saray Hazinesi'nden sınırlı sayıda seçtiğimiz örnekler oluşturmakta. Bu örnekler ışığında kutuların malzemehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif teknik ve üslup özelliklerine değiniphttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kime ait olduğu belli olanların sahiplerine dair kısaca bilgi vermek istiyoruz.

Saray'da kullanılmış olup günümüze ulaşamayan pek çok kutuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çekmece vb. eşyanın varlığını arşiv ve hazine defterlerinden öğreniyoruz. Aşağıda bu konuda birkaç örnek bulunmaktadır:

Harem kalfaları arasında "Kutucu Usta" rütbesiyle bazı kadınların görevlendirildiği bilinmektedir. Kutucu Ustahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sultanlarınhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kadın efendilerin ve ikballerin giyiminehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif süslenmelerine bakarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif mücevher ve kozmetiklerini sakladıkları kutu ve çekmeceleri muhafaza ederlerdi. Özellikle gelin çeyizlerinde kutular ve çekmecelerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif olmazsa olmaz eşyaların başında gelirdi. Bazı çekmecelerde sadece sahibinin bilip açtığı gizli bölmeler bulunurdu.

http://img43.imageshack.us/img43/3682/konu080203.jpg

Abanoz Çekmecehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Yavuz Sultan Selim'e (1512-1520) aittirhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 25.5x15x14.5 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/3634

Sandal Ağacı Çekmece
Timur'un torunu Uluğ Bey'e (1420-1449) ait çekmece küçük bir sandık biçimindedir ve kulplarıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif anahtar yeri ve menteşeleri altındır. Kapağın ortasındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif madalyon içinde kıvrılmış duran bir ejder motifi ve iki yandaki kartuşlarda sülüs hatla "Essultan el Âzam vel Hakan el Ekrem Aman-üzzaman Uluğ Beg Kürkân" yazısı yer alır. Kapak kenarını çeviren fildişi kakma geometrik desenli bordürhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Timurlu mimarisindeki mozaik çini bezemelerini hatırlatır.

Uluğ Beyhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Timur'un oğullarından Şahruh'un oğludur. 1394'de Semerkant'ta doğmuşhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif güçlü bir eğitim görmüş ve çağının birçok bilimini öğrenmiştir. Çalışmalarını astronomi ve matematikte yoğunlaştıran Uluğ Beyhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif aynı zamanda büyük bir bilim ve sanat koruyucusu idi. Osmanlılarla yakın ilişkiler kuran Uluğ Bey’in oğlu Abdüllatifhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Horasanlıların başına geçip babasına isyan etmiş ve 1449’da bu değerli Türk hükümdar ve bilginini öldürtmüştür.

Değerine paha biçilemeyen Uluğ Bey’in çekmecesinin dış yüzeylerinde erişilmez kalitede oymahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bitki motifli yoğun bir bezeme yer alır. Ahşaptan dantel dokur gibi oyulmuşhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ince kıvrımlı dallarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çiçek ve yapraklarla bütün yüzeyi kaplayan işçiliğin benzeri Semerkant'ta Timur Han'ın (1336-1405) mezarı Gur-i Amir'in kapı kanadında görülmektedir (Kapı kanadı St. Petersburg Hermitage Müzesi'nde korunmaktadır.)

http://img16.imageshack.us/img16/4589/konu080205.jpg

Firuzeli Ahşap Kutuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Osmanlıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 16. yüzyılın ilk yarısıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 16.5x11x11 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/1850

Çekmecenin içinde küçük bir göz vardır. Bütün iç yüzeyler aynı döneme ait kırmızı zemine gümüş renk çiçek desenli ipekle kaplanmıştır. Gerek dış yüzeylerdeki oyma motiflerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif gerekse kumaşın desenihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif döneminin kitap süsleme repertuarları ve Çin kökenli bazı çizimlerle benzerlik gösterir. Çekmecenin aynı formdaki erken dönem örneklerinden biri Müslüman İspanya'ya aittir ve Gerona Katedrali Hazinesi'nde korunmaktadır. Ahşap iskelet üzerine kabartmahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif granülehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif savatlı ve yaldızlı gümüş levhalarla kaplı olan kutunun kapak kenarını çeviren küfî yazıdahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Kurtuba'da Halife II. Hişam için yaptırıldığı yazılıdır (İS 970'ler civarı). Bu formda daha geç bir örnek ise Topkapı Sarayı Müzesi İşlemeler Bölümü’nde 31/268 no. ile kayıtlıdır. Osmanlı Dönemi 16. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen eserhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Uluğ Bey çekmecesine yakın boyutlardadır. Ahşap üzerine köpekbalığı derisi ile kaplıdır. Deriye mavihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kremhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yeşilhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kırmızı ipek ve altın telle hafif kabartmalı zengin çiçek desenleri işlenmiştir. İçi kırmızı ipekle kaplı kutunun menteşeleri ve kilit yeri yine Uluğ Bey'inki gibi altındır. Uluğ Bey'in sandal ağacı çekmecesi üzerinde Timurlu prenslerin adını taşıyan ve günümüze ulaşmış az sayıdaki eserin iç yüzeyini kaplayan kumaşınhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif nadir Timur dönemi ipek örneklerinden biri olması da ayrı bir önem taşır.

Abanoz Çekmece
Bu çekmecehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif dikdörtgen küçük bir sandık biçimindedir ve abanozdandır. Kenarları ve üzerindeki motifler fildişindendir. Dış yüzeylerde boyalı fildişihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kemik ve gümüş kakma ile birbirine geçen çokgen motifli dolgulu paftalar yer alır. Bunları çeviren şeritler de fildişidir. Geometrik şemadahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çok renklihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ince detaylı bu tarz bezemeyi Memlük Sanatı’nda özellikle cephe mimarisinde ve mihraplarda görmekteyiz.

Yavuz Sultan Selim (1512-1520)http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif İran (1514) ve Mısır (1517) seferlerinden bol ganimetlerle dönmüştü. Aynı zamanda bu seferlerden sonra birçok sanatçıyı da İstanbul'a getirtmişti. Abanoz çekmecenin işçiliğihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif eserin Mısırlı bir usta tarafından veya ondan esinlenen yerli bir sanatçı tarafından yapılmış olabileceğini düşündürmektedir. Buna karşın H. 911 (1505) tarihli Sultan II. Bayezid için yapılmış bir Kur'an mahfazasındaki benzer yazı ve bezemeler bu tarzın önceden de sevildiğini göstermektedir. (Mahfaza T.İ.E.M. No. 3'e kayıtlıdır.)

Çekmecenin kapak içine yerleştirilmiş fildişi plakadahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif sülüs hatla kabartma olarak "Bi resm-i hazanet es Sultan bin Sultan Selim Şah bini Bayezid Han ebbedi Saltanatehu" (Sultan Bayezid oğlu Sultan Selim Şah'ın hazinesi için yapılmıştır. Saltanatı ebedî olsun) yazılıdır.

http://img269.imageshack.us/img269/7210/konu080207.jpg

Yeşim Mücevher Kutusuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Osmanlıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 1520-30http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 15x7.5x8.6 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/2084.

Firuzeli Ahşap Kutu
Dikdörtgen sandık biçimindeki ağaçtan yapılmış kutunun yan yüzleri ve kapağı üzerinde firuze şeritlerle belirlenen geometrik şekiller vardır. Birbirine geçen bu şekillerin zeminleri hafif kabartma altın ve savat işi ile ince dal yaprak çiçek bezemelidir. Firuze şeritler içinde kalan her şeklin içine tek yakuthttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif zümrüt veya firuzeler yerleştirilmiştir. Kutunun kenarları fildişindendir ve iki yanından gümüş zincirler sarkmaktadır. Kapağın iç yüzünde klasik kitap kapları kompozisyonunda şemsehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif salbek ve köşebentlerden oluşan bir süsleme vardır. İçleri küçük firuze parçacıkları ve altın hafif oymahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif rumîhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif hatayi ve kıvrım dal motiflidir. İran sanatından da izler taşıyanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çok ince detaylarla altın zemine işlenmiş siyah savat kontrastlarhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif girift bitkisel desenlerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kutunun üst düzey birisi için yapılmış olduğuna işaret etmektedir. Kutunun içinde daha geç döneme aithttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif silindir biçimli camdanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif iki başı gümüş bir Sakal-ı Şerif Mahfazasıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif cam mahfazayı sarmak için farklı cinslerden kumaş parçaları ve damgalı kırmızı bir mum yer almaktadır.

http://img269.imageshack.us/img269/5152/konu080209.jpg

Fildişi Kozmetik Çekmecesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Osmanlıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 18. yy. ikinci yarısıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 21.5x18x15.5 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/3413.

http://img10.imageshack.us/img10/6811/konu080210.jpg

Üst Bölme

http://img16.imageshack.us/img16/4807/konu080211.jpg

Alt bölme.

Yeşim Mücevher Kutusu

Dikdörtgen biçimli bu kutu koyu yeşil yeşimden yapılmıştır. Üstte sürgülü bir kapağı vardır. Bütün dış yüzleri çiçek biçiminde altın yuvalı tek yakut ve firuzelerle süslüdür. Aralara küçük altın noktalar serpiştirilmiştir. Kapak çengelihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif menteşe ve köşebentler altın zemine savatla ince kıvrım dallı firuze ve yakutlarla bezelidir. Kutunun alt çemberlerihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif tabanı ve ejder başı biçimindeki dört ayağı altın yaldızlı gümüştür. 1520-30 yıllarına tarihleyebileceğimiz eserin hemen hemen aynı boyutlarda ve özelliklerde bir benzeri Topkapı Saray Hazinesi'ne 2/2085 no. ile kayıtlıdır. Her iki eserde de geç Timur ve erken Safevi dönemi kuyumculuğunun etkileri görülür

http://img6.imageshack.us/img6/4816/konu080212.jpg

Gümüş Mücevher Çekmecesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Avrupa-Osmanlı(?) 18. yüzyılhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 21.5x12.5x11.5 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/2109.

Vezir-i Âzam Mustafa Paşa'nın Çekmecesi

Dikdörtgen sandık biçiminde ahşaptandır. Kenarları bombeli eserin kapak üzeri kitap kapağı kompozisyonundadır. Ortasındaki madalyonun içinde fildişi kabartma sülüs hatla "Vezir-i Âzam Mustafa Paşa" yazılıdır. Bütün yüzeyleri beyaz ve boyalı fildişi ile ince geometrik mozaik kakmalı bu şahane çekmecenin kenar şeritleri de fildişindendir. Ayaklar tipik Osmanlı profilindedir. Kutu 17. yüzyılın ikinci yarısına ait bir eser olmakla birliktehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif üstündeki bezemeler Memlûk sanatının izlerini taşır. Özellikle mozaik motif şemaları T.İ.E.M.'de kayılı 241 no.’luhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Çoban Mustafa Paşa'ya ait Kur'an mahfazasıyla benzerlik gösterir. Mustafa Paşa (Merzifonlu)http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 1634'de Merzifon'da doğmuşhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Köprülü Mehmed Paşa'nın yanında yetişmiş ve onun kızıyla evlenmiştir. Silahtarlıkhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kaymakamlık ve kaptan-ı deryalık gibihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif birçok görevden sonra vezir-i âzam olmışhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Rushttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Leh ve Kazaklarla olan mücadelelerde büyük başarı göstermiştir. 1683 yılında Viyana üzerine sefere çıkan Merzifonlu Mustafa Paşahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif başarısızlıkla sonuçlanan bu seferden sonra Sultan IV. Mehmed'in (1648-1687) emriyle Belgrat’ta idam edilmiştir. Paşa 1675 yılında Sultan IV. Mehmed'in kızı Ümmî Sultan'a damat adayı ikenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif hem kızın yaşı küçük olduğundan hem de daha sonra öldürüldüğünden evlenememişlerdir.

http://img196.imageshack.us/img196/9747/konu080214.jpg

Fildişi Mücevher Kutusuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Çinhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 18. yüzyılın ikinci yarısıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 26x12x9.5 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/6282.

Fildişi Kozmetik Çekmecesi
Üst kenarları eğimli dikdörtgen kutunun kapak yükseltisi kare biçimlidir. Fildişi iskeletin dış yüzlerinde oyma ve kabartmalı iri yaprak motifleri vardır. Yan köşebentler altın yaldız üzerine çok renkli çiçek boyamadır. Kapağın ve eğimli yüzeylerin köşelerine yakutluhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif zümrütlü altın lâle ve yaprak paftalar yerleştirilmiştir.
Kapak ortasında ve eğimli dört yüzeydeki yuvarlak altın madalyonlarda olduğu gibihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif dik yüzlerde yer alan çok renkli mine paftaların üzeri de yakut zümrütlüdür. Fildişinden dört adet küre biçiminde ayağa oturan çekmecenin içi üst üste iki kat halindedir. Üst katta yükseklikleri 1 ile 6 cm arasında değişen kutucuklardan oluşan 6 adet obje yer almaktadır. Akikhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kantaşıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif opal ve bağadan yapılmış objelerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bağa kutu dışında altınhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif mine ve mücevherle süslüdür. Kapak içinde de bir ayna vardır. Alt katta bağa kaplı bir raf üzerinde beyaz taştanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif tabla kenarlarıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif bileziği elmas ve yakutlu bir şamdan vardır. Mumluğu altın olan şamdanın yanında ayrıca oymalı yaldızlı gümüşten bir mum makası ve necefli bir fener yer alır.

Özellikle 18. yüzyılda “Turqueries” modası Batı dünyasını etkilemişti. Buna karşın aynı dönemde Osmanlı sanatında Avrupahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif İranhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Hint etkili veya bunların karışımını yansıtan eserler de yapılmıştır. 18. yüzyılın ikinci yarısına ait söz konusu Osmanlı kozmetik çekmecesi de bu karma örneklerden biridir.

Gümüş Mücevher Kutusu
Dikdörtgen biçimde ve altın yaldızlı gümüşten kutunun kapak kenarları eğimlidir. Küre biçiminde gümüş dört ayak üzerine oturmaktadır.
Dış yüzlerini gümüş kıvrım dalhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yaprak ve çiçeklerden oluşan ajurlu bir bezeme kaplar. Ajurlu motiflerin üzeri elmashttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yakut ve zümrütlerle zenginleştirilmiştir. Kapak ortasındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yan yüzlerde ve köşelerde yer alan altın paftalarda rölyef çiçek ve insan betimlemeleri görülür. Eserin içi pembe atlas kaplıdır ve bir aynası vardır. Kutunun bezeme kompozisyonuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif mücevher yuvalarının formu ve taşların yerleştirme biçimleri 18. yüzyıl Osmanlı kuyumculuğuna işaret eder. Buna karşın altın rölyeflerdeki bazı tasvirlerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif eserin Hıristiyan bir sanatçı tarafından yapılmış olduğunu göstermektedir.

http://img269.imageshack.us/img269/1874/konu080216.jpg

Pirinç-Altın Mücevher Çekmecesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 32x20x16 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/789.

Fildişi Mücevher Kutusu
Dikdörtgen biçimde fildişinden yapılma bu değerli kutuhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yarasa biçiminde dört ayağa oturur. Kapak üzeri ve yan yüzleri tamamen fildişi rölyeflidir. Rölyeflerde kademeli zeminlerde mimarihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif manzara ve insan figürleriyle saray yaşamından sahneler betimlenmiştir. Tabanına çini mürekkebi ile işlenmiş "Y. 2027" işaretinden eserin daha önce Yıldız Sarayı’nda bulunduğunu anlıyoruz. Bilindiği üzere Sultan II. Abdülhamid (1870-1909) Yıldız Sarayı'nda bir müze oluşturmuş ve hazinesindeki pek çok eseri orada sergilemiştir.

Kutu 18. yüzyıl Çin sanatı özelliklerini taşımaktadır. Eser doğrudan Çinliler tarafından Saray'a hediye edilmiş olabileceği gibihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Avrupalı bir seçkin tarafından da sultana sunulmuş olabilir. Özellikle 18. yüzyılda Avrupalı zengin ve soyluların Uzakdoğu'dan elde ettikleri yeşimhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif fildişihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif porselenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif cloisonne mineli v.b. eserleri önemli gördükleri kişilere hediye etmeleri çok moda idi.

http://img41.imageshack.us/img41/6236/konu080219.jpg

Altın Yıldızlı Gümüş Çekmecehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Sultan II. Abdülhamid'e (1876-1909) aittirhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 37x25.5x16.5 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/7623.

Pirinç-Altın Mücevher Çekmecesi

Kalın altın yaldızlı pirinç levhalar çekmecenin iskeletini oluşturur. Değişik renklerde ince taş levhalarla kaplı üstü ve bezemesiz arka yüzü düzdür. Ön ve yan yüzler eğimli ve çıkıntılıdır. Bu yüzlerdeki kafesli bantlar ve rölyef bitkisel motifli altın paftaların zemini lacivert lapis lazuli kaplıdır. Diğer boşluklar elmas taklidi renksiz ve pembe taşlarla tamamen doldurulmuştur.

Önden açılan kapağın hemen altında minik üç tane göz bulunmaktadır. Gözlerin ve çekmecenin içi yakut rengi kadife kaplıdır. Eserin üst kenarında altın kabartma ile Rus İmparatorluk tacı yer alır. Bu çekmece masahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif ayna ve çift şamdanı da içeren bir tuvalet takımının parçasıdır. Aynı işçiliğe sahip söz konusu parçalarda dahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yer yer İmparatorluk tacıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çift başlı kartal motifleri vardır. 18. yy. sonları Rus sanatını yansıtan takımın Çariçe II. Katerina tarafından Osmanlı Sarayı'na hediye edildiği tahmin edilmektedir. 1762-96 yılları arasında hüküm süren II. Katerina’nın (d. 1729 Polonyahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Stetin-ö. 1799 Petersburg) asıl adı Sofia Augustina'dır. Alman Anhalt-Zerbst prensesi ikenhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Rusya'ya getirilip Rus dükü Pyotr ile evlendirilerekhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Yekaterina Aleksiyevna adını almıştır. İyi bir eğitim gören Katerinahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 1762'de Çariçe olmuştur. Zayıf bir kişiliği olan kocasını tahttan çekilmeye zorlayan Katerina tutkulu ve zeki bir kadındı. Rusya onun idaresinde her alanda büyük atılımlar gerçekleştirmiştir. Sanat eserlerinehttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif servet ve ihtişama aşırı düşkün olan çariçe nedimelerinin elbise eteklerini bile mücevherlerle süsletiyordu. Osmanlılarla yapılan birçok savaştan kârlı çıkmıştı. Barış zamanlarında diğer devletlerle olduğu gibi Osmanlılar ve Ruslar arasında da karşılıklı hediyeler verildiğini biliyoruz. Söz konusu tuvalet takımı da bu hediyelerden biridir.

Altın Yaldızlı Gümüş Çekmece
Dikdörtgen biçimlihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif gümüş üzerine altın yaldızlı bu çekmecenin kapak ve yan yüzlerinin zemini aznavur işi beyaz minelidir. Çerçevelerde ve mineli alanlarda oyma ve kabartmalıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif yaprakhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çelenkhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif fiyonk ve armalar betimlenmiştir. Bunların üzeri yer yer küçük altın dizileriyle bezelidir. Kapak üzerinde bereket boynuzu ve çiçek kabartmalarının ortasında içinde-Arap harfleriyle-A.H. monogramıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Mısır hıdivyal tacı ve H. 1327 (1909) tarihi yer almaktadır. Bunların üzeri irili ufaklı elmaslarla süslüdür. İri tek elmasların karatları yaklaşık 1-8 arasında değişmektedir.

Dört çift ayak üstüne oturan çekmecenin içi de altın yaldızlıdır ve sapı rölyefli oluphttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif elmaslı bir anahtarı vardır. Üzerindeki monogram ve Mısır Hıdivliği’nin taç motifihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif eserin Hıdiv ailesinden biri tarafından padişah için yaptırılıp hediye edildiğini göstermektedir.

Çekmecenin sahibi Sultan II. Abdülhamid (d. 1842http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif İstanbul-ö. 1918http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif İstanbul)http://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Sultan Abdülmecid ile Çerkez asıllı cariye Tirîmüjgân Kadınefendi'nin oğludur. Saray'da özel hocalardan iyi bir eğitim alan Abdülhamidhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif şehzadeliğinde amcası Sultan Abdülaziz'le Mısır ve Avrupa seyahatleri yapmıştır.

Hükümdarlığı döneminde Balkanlar ve Doğu'daki karışıklıklarla uğraşan sultanhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif özellikle Rumeli'den gelen büyük göçmen gruplarını barındırmakhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Ruslarla yapılan savaşların yenilgisi gibi birçok sıkıntıyla uğraşmıştır. 1876'da ilan ettiği Meşrutiyet ile açtığı meclisi 1878'de kapatmışhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 1905'te kendisine düzenlenen suikasttan yara almadan kurtulmuştur. 1909'da tahttan indirilip Selanik'e gönderilen Sultan II. Abdülhamidhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif daha sonra İstanbul'a dönmüş ve Beylerbeyi Sarayı'nda vefat etmiştir.

Sultan II. Abdülhamidhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif dış tehlikeleri gerekçe göstererek baskıcı bir idare uygulamıştır. Buna karşın çocuk hastanesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif kız meslek liselerihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif askerihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif tıp ve eczacılık okullarıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif düşkünler evihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Müze-i Hümayun kütüphanelerhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif arşivler gibi pek çok sosyal kurumu da hayata geçirmiştir. Altyapı hizmetlerinin yaygınlaşmasına çalışmıştır. Yıldız Sarayı'ndaki tiyatroda sık sık temsiller verdirdiği bilinmektedir. Şehzâdeliğinde öğrendiği marangozluk en sevdiği uğraşlardan biriydi. Şahsî servetinin önemli bölümünü mücevher ve mücevherli objeler oluşturmaktaydı. İttihat Terakki hükümeti 1911'de padişahın 400 parçadan fazla mücevher ve mücevherli eşyasını Paris Otel Drouot ve Galerie George Petit'de müzayedede sattırmıştı. Satılan koleksiyonda 5 ile 82 karat arasındahttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif çok sayıda elmas ve 92 karatlık bir zümrüt de yer almaktaydı.

http://img139.imageshack.us/img139/8597/konu080221.jpg

Vezir-i Âzam Mustafa Paşa'nın Çekmecesihttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Osmanlıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 17. yüzyılın ikinci yarısıhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif 32x22x15 cmhttp://www.tekplatform.com/images/smilies/virgs.gif Env. no. T.S.M. 2/4719