Doğu - Batı Bölünmesi, 1054 Bölünmesi
 

DOĞU-BATI BÖLÜNMESİ

Doğu -Batı Bölünmesi,1054 BÖLÜNMESİ olarak da bilinir.Yunanca SKHISMA,Doğu ve Batı kiliseleri arasında kesin bölünmeye yol açan olay.Konstantinopolis (İstanbul) patriği Mikhail Kerularios ile Papa IX.Leo"nun 1054'teki karşılıklı aforozları,kilise tarihinde bir dönüm noktası olmuştur.

Bizans Kilisesi,5.yüzyıldan başlayarak Katolik Kilisesinden gittikçe daha fazla uzaklaştı.Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde yönetimleri altındaki kentlerin siyasal konumuna bağlı olarak Roma,İskenderiye ve Antiokhei (Antakya)piskoposları önem kazanmıştı.İmparatorluk başkentinin Roma"dan Konstantinopolis"e geçmesi ve İskenderiye ile Antiokheia'nın Müslümanlarla Hıristiyanlar arasında savaş alanı durumuna gelmesi Konstantinopolis'in önemini artırdı.Öte yandan Doğu patrikliklerindeki şiddetli ilahiyat tartışmalarının tersine,Batı"daki sakin ortam da Romalı papaların konumunu güçlendirdi.Ama papaların üstünlük iddiaları hiçbir zaman Doğu'dan kabul görmedi.Batı'nın bunu kabul ettirmeye çalışması,bir çatışma anında kaçınılmaz olarak bölünmeye yol açacaktı.

Doğu ile Batı"nın ilahiyat görüşleri birbirinden çok farklıydı.Doğu ilahiyatının kökleri Eski Yunan felsefesine uzanırken,Batı ilahiyatı büyük ölçüde Roma hukuku üzerine kuruluydu.Bu durm anlaşmazlıklara yol açtı ve sonunda önemli bir öğretinin birbirinden çok farklı iki biçimde ele alınmasına ve yorumlanmasına neden oldu.

Kutsal Ruh'un yalnızca Baba'dan mı yoksa Baba'nın yanı sıra Oğul'dan da mı çıktığı sorununu Katolik Kilisesi Doğu'ya danışmadan Oğul'u kendi amentüsü içine alarak çözümledi.Doğu Kilisesi ayrıca Batı'nın ,din adamlarında bekarlığı zorunlu kılmasına,piskoposun ayin yönetme hakkını kısıtlamasına ve Komünyon'da mayasız ekmek kullanılmasına da karşı çıkıyordu.

Siyasal kıskançlıklar ve çıkar çatışmaları da anlaşmazlıkları artırdı.Sonunda 1054'te ,birkaç uyarıcı olaydan sonra,Papa IX.Leo'nun Mikhail Kerularios ve takipçilerini aforoz edip patriğin de aynı biçimde karşılık vermesiyle kesin bölünme gerçekleşti.Daha önce de karşılıklı aforozlar yapılmış,ama bunlar sürekli bir bölünmeye neden olmamıştı.Bölünmenin ardından uzlaşma olanakları doğdu.ama Konstantinopolis'in 1204'te Latinler tarafından ele geçirilmesiyle Rumlar Batı'dan iyice koptular.Batı'nın II.Lyon Konsili'nde (1274) ya da Ferrara -Floransa Konsilinde (1438-45) yaptığı birleşme önerilerini Bizans reddetti.Bu tarihten sonra,ilk kez 1964"te Ekumenik Patrik I.Athenagoras ile Papa VI.Paulus Kudüs'te buluştular.1054'teki karşılıklı aforozların kaldırılması konusunda 1965'te karar birliğine vardılar.Bu olay aynı anda düzenlenen karşılıklı ayinler ile kutlandı.

Kaynak;AnaBritannica cilt 10 frmsinsi.net için derlenmiştir.