Melikşah
 

Melikşah

http://frmsinsi.net/attachment.php?a...1&d=1292957774


Melikşah (Farsça: ملكشاه d. 1055 - ö. 1092) Büyük Selçuklu Devleti hükümdarıdır. (1072-1092)



Hayatı

Melikşah 1055 tarihinde doğdu. Babası Alparslan, kaabiliyeti ve cesareti ile dikkati çeken Melikşah ile yakından ilgilendi. Melikşah babası ile birlikte küçük yaşta Gürcistan seferine katıldı. Alparslan 1066 tarihinde Melikşahı veliaht tayin etti. 1072Nizamülmülk'ü görevinde bıraktı.Alparslan'ın hükümdar olduğu dönem Büyük Selçuklu Devleti'nin en parlak dönemidir.Babası Alparslan'ın yerine Melikşah'ı 1072 yılında tahta geçti..Tahta geçtiği ilk yıllarda amcası Kavurd yönetimi ele geçirmek için isyan etti.Onu yenerek ülkesinde düzeni sağladı.Bu arada Devletimizdeki iç isyandan faydalanan Gazneli ve Karahanlı Devletleri birleşerek saldırdılar.Bu iki devletide yendiler.Karahanlı Devleti bu mağlubiyetten sonra ikiye ayrıldı.Doğu Karahanlıları Karahitaylar,Batı Karahanlıları Harzemşahlar yıktı.********* tarihinde Alparslan'ın ölümünden sonra Melikşah hükümdar oldu. Melikşah sultan olduktan sonra babası zamanında vezirlik makamına getirilen

Hükümdarlığı

Melikşah tahta çıktıktan sonra gazneliler ve Karahanlılar Selçuklu topraklarına saldırdı. Ayrıca amcası Kavurd Bey Büyük Selçuklu tahtında hak iddia ederek isyan başlattı. Kavurd'un isyanı vezir Nizamülmülk tarafından bastırıldı. Melikşah daha sonra Karahanlılar ve Gazneliler üzerine sefer düzenledi ve kaybedilen yerleri geri aldı.Melikşah'ın Gürcistan'a yaptığı 3 sefer sonucunda Gürcü Kralı ve bölgedeki diğer mahalli hükümdarlar, Büyük Selçuklu Devletinin hakimiyetini kabul ettiler.




Melikşah zamanında Selçuklu komutanları Anadolu Suriye Filistin ve Yemen'de fetihler yaptı. Abbasi halifesi 1087'de Bağdat'a gelen Melikşah'a çeşitli hediyeler verdi. Ayrıca Halife, Melikşah'ı doğunun ve batının sultanı ilan ederek ona iki kılıç kuşattı. Melikşah kızını halife ile evlendirdi.Karahanlı hükümdarının Selçuklu topraklarına saldırması üzerine tekrar Maveraünnehir seferine çıkan Melikşah önce Batı Karahanlıların daha sonra ise Doğu Karahanlıların topraklarını Büyük Selçuklu Devletine dahil etti.

Mirası

Melikşah zamanında Büyük Selçuklu Devletinin sınırları Akdeniz ve Marmara Denizinden Kaşgar'a, Kafkasya'dan Yemen'e kadar uzanıyordu. Melikşah avlanmayı sever ve alimleri korurdu. Gazali, Kaşgarlı Mahmud ve Ömer Hayyam gibi alim ve şairleri himaye etti. Bağdat'da Sultan Melikşah Camiini yaptırdı. Isfahan'da bir rasathane, çeşitli yerlerde ise kervansaray,köprü,imaret,kale,hisar ve medreselerErmeni Patriğinin isteği üzerine kiliseleri, manastırları ve rahipleri vergiden muaf tuttu. Hac yollarında su kuyuları açtırdı ve bu yolların emniyetini sağladı. inşa ettirdi. 1074'de Celali takvimini hazırlattı. Ticaret mallarından alınan vergilerin bazılarını kaldırdı.

Ölümü ve sonrasında İç Savaş

En güçlü vezirlerinden Nizamülmülk 1092'de Hasan Sabbah'a bağlı fedailerce öldürülür. Aynı yıl Melikşah da kimliği belirsiz kişilerce öldürülür. Selçuklu işgali altındaki günümüz İran sınırları dahilinde Hasan Sabbah'ın verdiği mücadele bu döneme damga vurmuştur. Melikşah'ın da bu fedailer tarafından veya Nizamülk'ü Melikşah'ın öldürttüğünü düşünen Nizamülmülk'e bağlı askerlerin öldürdüğüne dair belirsizlik vardır. Melikşah'ın ölümünden sonra kardeşi ve dört oğlu arasında taht kavgası başlamıştır. İran'da Mahmud, Anadolu'da Kılıç Arslan, Irak'da Berkyaruk, Horasan'da Ahmed Sencer, Bağdat'da Mehmed Tapar hükümdarlıklarını ilan ettiler. Bölgedeki bu iç savaş hali Birinci Haçlı seferi'nin başarısını artıran bir etken olmuştur.

Cevap : Melikşah
 

Babası Sultan Alp Arslan Annesi ? Doğumu 6 Ağustos 1055 Vefatı 16 Kasım 1092 Saltanatı 1072-1092 Büyük Selçuklu Sultanı.
6 Ağustos 1055 pazar günü doğan Melikşah, küçük yaşlardan itibaren babası Sultan Alp Arslan taraından itina ile yetiştirildi. Heniz 9 yaşındayken vezir Nizamülmülk’ ün yanında savaşa katıldı. 1066′ da Radgan’ da veliaht ilan edildi. Babasının seferleri sırasında Rey’ de kalarak vekalet etti ve devlet işlerinde mükemmel yetişti.


Melikşah 24 kasım 1072′ de babasının şehid edilmesin üzerine henüz 18 yaşında iken Selçuklu tahtına çıktı. Hükümdarlıüını kabul etmeyen amcası Kirman meliki Kavurd’ u 1073′ de Hemedan yakınlarında yenerek esir etti. Kirman ve çervesini Kavurd’ un çocuklarına bırakan Melikşah, Semerkant hanı ikinci Nasr’ ın ele geçirdiği Tirmiz üzerine yürüdü. Ancak Nasr’ ın gelerek özür dilemesi ve bağlılığını arz etmesi üzerine onu affetti.
1075′ de Kafkasya seferine çıkan Sultan Melikşah Kartli bölgesini hakimiyeti altına aldı ve idaresini emirlerinden Savtigin’ e bıraktı.. Ayrıca kardeşi Tutuş’ u Suriye, Emir Porsuk’u da Anadolu’ daki fetihlere memur etti.

Tutuş, 1078′ de Fatımiler üzerine yürüyerek Şam’ ı fethetti. Bu sırada Sultan Melikşah’ a karşı isyan eden Atsız’ ı da cezalandıran Tutuş, Suriye’ yi tamamen ele geçirerek Suriye Selçukluları Devleti’ ni kurdu..


Büyük Selçukluların 1085′ de Diyarbekir’ i ele geçirmeleri neticesinde Mervaniler Devleti yıkıldı. Ertesi yıl, Suriye seferine çıkan Sultan Melikşah, Urfa, Menbic ve Halep kalelerinden sonra Antalya’ da Akdeniz’ e dayandı. Burda elbisesini çıkarıp yere seren ve namaz kılıp Allahü tealanın inayetine şükreden Sultan, denizden aldığı kumları İran’a götürüp babası Alp Arslan’ın kabrine serpti ve ;”Babacığım! İşte sana müjde, henüz bir çocuk olarak bırakmış olduğun oğlun, Allah’ın izniyle dünyayı baştan sona fethetmiştir.” dedi.


Melikşah 1092′de Bağdat’a giderek Hicaz, Yemen ve Aden bölgesinin alınması amacıyla ordularını sefere hazırladı. Aynı yıl Mekke ve Medine ile Arabistan yarımadasının büyük bölümü ele geçirildi. Hac yolları emniyet altına alındı. Sultan Melikşah’ın hedefi, Kuzey Afrika’yı tamamiyle İslam birliği içersine almaktı. Ancak bu emeline kavuşamadan Bağdad yakınlarında avlanırken, hastalanarak 19 Kasım 1092 Cuma günü vefat etti. Naaşı İsfehan’a nakledilerek kendisi için yaptırdığı medresedeki türbesine defnedildi.

Sultan Melikşah yirmi senelik saltanatında devletin sınırlarını Kaşgar’dan Batı Anadolu’ya Kafkasya’dan Yemen’e kadar genişletti. Orta boylu, geniş omuzlu ve beyaz yüzlü idi. Büyük bir devletin sultanı olmasına rağmen yumuşak tabiatlı bir zat idi. Sarayında daima devrin alimleriyle sohbette bulunurr ve kıymatli fikirlerini alırdı. Her cins silahı mükemmel kullanır, iyi ata binerdi.


Melikşah, bütün Selçuklu ülkelerini imar ettirdi ve halkı refaha kavuşturdu. Büyük şehirlerde Nizamiye medreselerini kurdu. İlim, kültür, ziraat, sanayi ve ticaretçok ilerledi. Nizamülmülk, onun hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getiriyordu:”Melikşah, dindar, alimlere hürmet, zahidlere (dünyaya düşkün olmıyanlara) iyilik, fakirlere şefkat ve halka adalet gibi, dünyada kimsenin haiz olmadığı yüksek vasıflara sahip bir cihan hakimdir.”