Bhutan-güney Asya'da Bir ülke
 

Bhutan-güney Asya'da bir ülke


Bhutan, Himalayalar'ın doğu yamaçlarında kurulu olduğu için gözden ırak bir krallıktır. Kuzeyde Çin'in Tibet bölgesi ile güneyde Hindistan'ın bir parçası olan Assam arasında yer alır. Ülke çok dağlık ve ormanlıktır, bazı bölgeleri aşın yağmur alır. Yoğun bitki örtüsüyle kaplı bu bölgelerde fil, maymun, kapları, geyik gibi çeşitli yaban hayvanları yaşar.


BHUTAN'A İLİŞKİN BİLGİLER
RESMİ ADI: Bhutan Krallığı. YÖNETİM BİÇİMİ: Meşruti krallık. YÜZÖLÇÜMÜ: 47.000 km2. NÜFUS (1991): 1.476.000.
BAŞKENT: Thimphu.
BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI: Thimphu (1985; 20.000), Phuntsholing (1982; 10.000).
YÜZÖLÇÜMÜ: 47.000 km2.
NÜFUS: 1.337.000 (1987).
HÜKÜMET: Meşruti krallık.
BAŞKENT: Thimphu.
COĞRAFİÖZELLİKLER: Doğu Himalayalar'da yüksek
dağ sıralan, Alpler'e özgüçayırlar, alçaklarda verimli
vadiler vardır.
BAŞLICA ÜRÜNLER: Mısır, pirinç, meyve, sığır, kereste.


Halkın çoğu Tibet kökenlidir ve Bhutlar diye anılır. Tibetli komşuları gibi Dalay Lama'yı dini liderleri olarak tanırlar. Tibetliler' inkine benzer bir dil konuşurlar. Ülkenin dört bir yanında manastırlar vardır. Halk, dağ yamaçlarında teraslanmış tarlalarda mısır, pirinç ve tahıl, daha aşağılarda da elma, armut, erik gibi meyveler yetiştirir. Ülkede, Tibet'e özgü uzun tüylü bir sığır türü olan yak, koyun ve benzeri çiftlik hayvanları beslenir.
Bhutan'ın eski tarihine ilişkin çok fazla bilgi yoktur. 19. yüzyılda bölge valileri arasında sürekli iç savaşlar olmuş, sonunda güçlü Tongsa valisi, İngilizler'in de tanımasıyla, 1907'de ülkenin tek hükümdarı ilan edilmiştir. Bhutan'ın dışişleri, 1910'da yapılan bir


sözleşme ile, 1949'a kadar İngiltere'nin denetimine girdi. Bu tarihte yapilan özel bir anlaşma ile İngiltere'nin işlevini Hindistan üstlendi. Hindistan'la olan bu Özel ilişki bu gün de sürmektedir. Bhutan 1971'den beri Birleşmiş Milletler üyesidir. Dışa açılmak için çaba göstermektedir. Komşu ülkelerle ticaretini geliştirmek için gerekli yolların açılmasını, Hindistan hükümetinden ısrarlı isteklerde bulunarak sağlamayı başarmıştır. Hükümetin ve devletin başında kral denen bir mihrace vardır. Krallık babadan oğula geçer. Ayrıca bakanlar kurulu ve ulusal meclis de yönetimde söz sahibidir. Başkent Thimphu' nun nüfusu 20.000'dir (1985).

Bhutan'daki demokrasi yanlısı hareket son yıllarda gittikçe artan ölçüde sesini duyurmaya başladı. Nepal'deki demokratik hareketin güçlenmesinden kaygıya kapilan Kral Cigme Singye Vangçuk, ülkesini ve halkını dış etkilerden korumak amacıyla baskıcı yönetimini daha da ağırlaştırdı. Yabancı televizyonların izlenmesi yasaklarıdı, çanak antenler söktürüldü. Giyim kuşam ve geleneksel törelerle ilgili sert kurallar, cezalar getirildi.


Baskılar karşısında, İnsan Hakları İçin Halk Forumu adı altında bir örgüt oluşturuldu. Demokrasi hareketine Nepalli göçmenlerin önderlik ettiğini ileri süren kral, bu harekete katilanları "ulus düşmanı teröristler" olarak niteledi. Göçmenleri ve azınlıkları hedef alan baskı politikasıyla mücadele etmek için Bhutan'daki Nepalli muhalif gruplar bir "kurtuluş örgütü" kurdular. Örgüt üyelerinin bir bölümü tutuklarıdı, bir bölümü ise ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Sürgündeki rejim karşıtları ise Bhutan'da İnsan Hakları İçin Halk Forumu adlı bir örgüt kurdular.