ForumSinsi - 2006 Yılından Beri

Türk atları

Türkiye'deki atlar değişik soyların karışmasıyla ortaya çıktığı için, birkaç özellik dışında at tiplerini birbirinden ayıracak belirgin farklılıklar bulmak güçtür. Bunların çoğu Arap atının kanını taşıyan sıcakkanlı, hafif atlardır.

Anadolu yerli atı, ortalama cidago yüksekliği 134 cm olan küçük ve tıknaz yapılı, vücut oranları oldukça uyumlu bir hayvandır. Adana yöresinde bulunan Çukurova atı yerli attan biraz daha uzun ve daha yüksektir. Bu atın binek ve koşum atı olarak kullanılan iki tipi vardır. Türkiye'deki bir başka at tipi de Arap atları ile yerli atın karışmasından ortaya çıkmıştır. Bu yüzden hem yerli atın, hem Arap atının özelliklerini taşır.

Uzunyayla tipi atlar 19. yüzyıl sonunda getirilen güçlü Çerkeş atlan ile yerli atların çiftleştirilmesiyle üretilmiştir. Sonradan Macar Nonius atlarıyla melezlenen Uzunyayla atları orduda ve tarımda kullanılır. Ukrayna'dan getirilen atlarla yerli atların çiftleşti rilmesinden elde edilen Malakan atları, Anadolu atlarından oldukça değişik yapıda, güçlü, dayanıklı ve yumuşak huylu hayvanlardır.
Bu tipler dışında Türkiye'de sayıları çok az olan Hınıs ve Canik atları da bulunur. Ayrıca
devletin kurduğu haralarda midilli, safkan ve yarımkan Arap ve İngiliz atları yetiştirilir; kısrak döllemek için kullanılan damızlık aygırlar çeşitli yörelerdeki aygır depolarında bakıma alınır.

At, gücü, hızı, dayanıklılığı, alımlı ve soylu görünümüyle çok eskiden beri Türkler'in gözünde neredeyse kutsallaşmıştır. Göktürkler, bir savaşçı öldüğünde atını da öldürür ve küllerini ölenin mezarına koyarlardı. Oğuz boylarında, yas belirtisi olarak ölenin atının kuyruğunu kesme geleneği vardı. Orta Asya'daki Türkler'in samanları, dinsel törenlerde at kafasını büyü aracı olarak kullanırlardı. Günümüzde hâlâ yaşayan, kapılara at nalı asmanın uğur getirdiği yolundaki boş inanç da atı kutsallaştıran eski inamşlann bir kalıntısıdır.

Atına rütbe veren, ölünce de mezara gömdüren Roma İmparatoru Neron gibi, Osmanlı Padişahı II. Osman da "Sisli Kırat" adındaki çok sevdiği atı için özel bir mezar yaptırmıştı. At mezarı denen bu mezar eskiden yatır gibi ziyaret edilir, hasta atları iyileştireceğine inanılırdı.
Atların bakımına, binicilik sanatına ve biniş takımlarına ilişkin bilgiyi BİNİCİLİK maddesinde bulabilirsiniz.