El Sanatları - Hünerli El İşçiliğiyle Eşya Yapımı
 

Yapımı hüner gerektiren, deseni, rengi ve modeliyle kullananın zevkini okşayan, elişi eşya yapımına el sanatları denir. Bu sanat zorunlu bir ihtiyaçtan çok süs eşyası ihtiyacını karşılamaya yarar. El sanatının diğer özellikleri, üretilen malın harcıâlem olması, basit araçlar kullanılarak elle yapılması ve genelikle birbirine tıpatıp benzer olmamasıdır. Halıcılık, kilincilik, ince terzilik, kunduracılık, bakırcılık, yemenicilik, urgancılık, yazmacılık v.b. birer el sanatıdır.

İşgücü

El sanatları genellikle çok az işgücü kullanan bir çalışma alanıdır. İş birimi genellikle bir usta, bir kalfa ya da çıraktan oluşur. Türkiye'de otuzu aşkın elsanatı dalında yarım milyondan fazla insan çalışır. Bunun yüzde 15'i giyim, yüzde 16'sı halı-kilim, yüzde 10'u ayakkabı, yüzde 7'si doğramacılık, yüzde 5'i demircilik dallarında iş yapar. El sanatları büyük ölçüde yurt içi ihtiyaçlarını karşılamaya dönüktür. Son yıllarda dış pazarlara dönük hediyelik eşya ve süs eşyası üretimi de önem kazanmıştır.

Teknoloji

El sanatları için belirli bir üretim yöntemi ve kesin çizgilerle belirlenebilecek bir teknoji söz konusu değildir. Bu sanatlarda kullanılan geleneksel yöntemler ve basit teknikler yöreden yöreye bile değişir. Ancak el hüneri, geleneksel renk, desen ve şekil bu sanat için önemli ve kendine özgü bir gelişme gösterir. Sözgelimi halı-kilim yapımı, bez dokuma(Şile bezi), sim-sırma işleme, ekin sağlarından hediyelik süs eşyası yapımı, ağaç işleri, çinicilik, bakırcılık, taş oymacılığı geleneksel bilgi ve görgüye göre, çoğunlukla ilkel araç ve gereçler kullanılarak yapılır. Ancak bu sanatlarda kişisel yaratıcılık teknolojik yenilikten çok önemli olduğu için bu durum elsanatları açısından bir kusur sayılmaz.


Kaynak: BilgeNesil.com | Meydan-Larousse Gençlik Ansiklopedisi 2 - s.20