45 Dakikalık Deneme

Soğuk bir Ocak sabahı bir adam Washington Dc'de bir metro istasyonunda kemanla 45 dakika boyunca 6 Bach eseri çalar. Bu sürede çoğu işe gitme telaşındaki yaklaşık bin kişi kemancının önünden geçip gider. Kemancı çalmaya başladıktan ancak 3 dakika sonra ilk defa orta yaşlı bir adam kemancıyı fark edip yavaşlar ve birkaç saniye sonra da gitmek üzere oldu yere yetişmek üzere hızla yoluna devam eder. Kemancı ilk 1$ bahşişini bundan 1 dakika sora alır. Bir kadın yürümesine ara vermeksizin parayı kemancının önündeki koyduğu kaba atarak hızla geçip gider. Birkaç dakika sonra başka biri duraklayıp eğilerek dinlemeye başlar, ancak saatine göz attığında işe gaç kalmamak için acele ettiğini belirten ifadelerle hızla yoluna devam eder. En fazla dikkatle duransa 3 yaşlarında bir erkek çocuğu olur. Annesinin çekişmelerine rağmen çocuk kemancının önünde durur ve dikkatle ona bakar. En sonunda annesi daha hızlı çekiştirerek çoçuğu yürümeye zorlar. Çocuk arkasına dönüp dönüp kemancıya bakarak çaresizce anesinin peşinden gider. Buna benzer şekilde birkaç çocuk daha olur ve hepsi ana-babaları tarafından yürümeye devam için zorlanarak uzaklaştırılırlar.

Çaldığı 45 dakika boyuca sadece 6 kişi kemancının önünde çok kısa bir süre durur. 20 kişi duraklamadan yürümeye devam ederek para verir. Kemancı çaldığı sürede 32$ toplar. Çalmayı bitirdiğindeyse sessizlik hakim olur; kimse evet hiç kimse onun durduğunu farkedip alkışlamaz.

Ve hiç kimse onun dünyanın en iyi kemancısı Joshua Bell olduğunu, elindeki 3.5 milyon $'lık kemanla, yazılmış en karmaşık eserleri çaldığını anlamaz.Oysa Joshua Bell'in metrodaki bu mini konserinden iki gün önce boston'da verdiği konserde biletleri 100 $'a satılmıştı.

Bu gerçek bir hikayedir, Bell'in öylesine bir kılıkla metroda keman çalması Washington Post Gazetesi tarafından algılama, keyif alma ve öncelikler üzerine yapılan bir sosyal deney gereği kurgulanmıştır. Sorgulanan şeyler şunlardır; "Sıaradan bir yerde, uygunsuz saatte güzelliği algılayabiliyor muyuz? Durup ondan keyif alıyor muyuz? Beklenmedik bir ortamda bir yeteneği tanıyabiliyor muyuz?"

Deneyden çıkarılacak kıssadan hisse şudur: Dünyanın en iyi müzisyeni dünyanın en iyi müziğini çalarken, önünde durup dinleyecek bir dakikamız dahi yoksa kimbilir başka neleri kaçırıyoruz acaba?

http://images.bluebeat.com/an/5/9/4/7/2/l27495.jpg

Hayat bir parça nakış işlemesine benzetilebilir. Hayatın ilk yarısındaki herkes işlemenin ön tarafını görür, ikinci yarısındaysa tersini. İkincisi o kadar güzel değildir ama öğreticidir,çünkü iplerin birbirine nasıl bağlanması gerektiğini görmemizi sağlar.

Arthur Schopenhauer