ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - Kooperatif-Kooperatif Ortaklıklar Nedir?

KOOPERATİF,

belirli bir ekonomik amaç için bir araya gelmiş kişilerin karşılıklı yardım ve dayanışma temelinde kurduğu ortaklıktır. Tarım, üretim, alım satım, kredi, konut yapımı gibi çeşitli alanlarda kurulan kooperatiflerde ortaklar birlikte çalışarak gelir ve maddi çıkar sağlarlar. Bu nedenle kooperatifler öncelikle ekonomik kuruluşlardır. Ama, kişilerin sermayelerini birleştirerek oluşturdukları ve temel amacı daha fazla kâr etmek olan şirketlerden farklı bir yapıları vardır. Kooperatiflerde eşitlik esastır. Her bireyin ortaklık payı ne olursa olsun bir oyu vardır. Ortaklar yönetim ve denetimde eşit haklara sahiptir.
Kooperatifler, üyelerinin gereksindiği ürün ve girdileri en düşük fiyattan satın alır ve üretilen malları, en uygun fiyattan satar. Bunu yapabilmek için aracıları ortadan kaldırmaya ve pazara doğrudan girmeye çalışır.
Toplumsal bir yönü de olan kooperatiflerin, görevleri arasında ortaklarıyla dayanışmak ve onlara yardım etmek de vardır.

Kooperatif Ortaklıklar

Kooperatifler örgütlendikleri alana göre adlandırılır.
Üretim kooperatifleri, aynı işi yapan üreticilerin bir araya gelerek kurdukları ortaklıktır. İşverenin olmadığı bu ortaklıkta eşit hak ve yetkiye sahip üreticiler, kooperatifin yönetiminden ve kararların alınmasından sorumludur. Kooperatife dış kaynak gerektiğinde ortaklar kendi tasarruflarıyla katkıda bulunur ve karşılığında faiz alırlar. Sonunda elde edilen kâr üyeler arasında paylaştırılır.
Tarım kooperatifleri tarım alanında örgütlenir. Çiftçilerin daha nitelikli tohumluk, gübre, ilaç, tarım aletleri gibi girdilerini daha düşük fiyattan sağlayarak üretim maliyetlerini düşüren tarım alım kooperatifleri ve ortaklarının ürünlerini aracısız olarak pazarlayarak daha fazla gelir elde etmelerini sağlayan tarım satış kooperatifleri vardır. Ayrıca, köylülere ucuz ve yeterli kredi veren tarım kredi kooperatifleri de kurulmuştur.

Tüketim kooperatifleri, tüketicilerin birleşmesiyle kurulan kooperatiflerdir. Yiyecek, giyim eşyası gibi tüketim mallarını pazarlayan bu örgütler, piyasa fiyatlarının altında satış yapar. Dönem dönem yapay olarak yükselen bazı ürünlerin fiyatlarını daha önceden edindiği büyük mal stoklarıyla denetlemeye çalışır. Amacı kâr etmekten çok, üyelerine daha nitelikli ve ucuz mal sağlamaktır. Kârının bir bölümü üyeleri arasında paylaştırılırken, kalan bölümü tüketicinin eğitimine ve ortaklarına yönelik toplumsal hizmetlere ayrılır.

Kredi kooperatifleri, ortağı olan küçük esnaf, çiftçi, üretici gibi sermayesi fazla olmayan kesimlere yeterli ve düşük faizli kredi sağlamak için kurulur. Bu kredileri ortaklarının tasarruflarından sağlamaya çalışır. Kaynakla-rı yeterli olmadığı durumlarda ya kendi kurduğu bankaya ya da devlet bankalarına başvurur.
Yapı kooperatifleri, genellikle ortaklarına konut yapmak için kurulur. Ayrıca kendi konutunu yapmak isteyen üyelerine gerekli krediyi sağlamak için kurulan yapı kooperatifleri de vardır.