Ülseratif Kolit
 

Kolonun her bölgesini tutabilen kronik inflamatuvar bir hastalıktır. En önemli özellikleri;

• İnflamasyon yüzeyseldir, lamina propriayı nadiren geçer.
• Barsak tutulumu diffüzdur, arada sağlam bölge bulunmaz.
• Ince barsak (terminal ileum haric) tutulmaz. (Backwash ileitis)
• 10-30 yaş arasında sık göülür,
• En sık tutulum bölgesi, rektum’dur
• Patolojik olarak tutulan blgelerde kript apseleri (inflamasyonun akut döneminde kript lümeninde biriken PMN hücreler) izlenir.
• Postinflamatuar psödopolipler gelişebilir. İyileşme sırasında epitelial goblet hücre kaybı olur.
• Kronik dönemde kurşun boru manzarası oluşabilir. (haustrasyon kaybı, düz kas kalınlaşması)

Klinik: Hastalığın yaygınlığına göre değişmekle birlikte rektal kanama, tenezm ve muko-purulan gaita sık görülür. Kramp olabilir ama olay mukozada sınırlı olduğundan yaygın abdominal ağrı ve hassasiyet olmaz. Sistemik semptomlar olabilir. (ateş,halsizlik, gece terlemesi, bulantı, kusma, artralji). Timpanizm, distansiyon, ateş, taşikardi, kusma toksik megakolonu düşündürmelidir. Labaratuarda en sık rastlanan patoloji demir eksikliği anemisidir. Akut faz reaktanları tanı ve tedavide yol gösterici değildir.
Barsak dışı bulgular: Artralji, pyoderma gangrenozum, eritema nodozum, perikolanjit, sklerozan kolanjit, steatoz, episklerit, üveit, iritis, lökositoz trombositoz, stomatit, (Bunlar her iki hastalıkta da olabilir, ayırdedici değil) nadiren amiloid gelişimi olabilir. Ürik asit böbrek taşları olabilir.

Tedavi:


Hafif vakalarda: Topikal veya oral sulfasalazin veya meselamin (Sulfasalazin; sulfapiridin ve 5-ASA’dan, mesalamin sadece 5 ASA’dan oluşur). Ilacın etkin kısmı 5-ASA’dır ve tek başına bunun kullanılması daha uygundur. Ilaç folik asit eksikliğine yol açabilir. Tedaviye cevap vermeyen vakalarda steroid kullanılır.
Ciddi vakalarda: Oral ve IV destek besleme, oral mesalamin + steroid, yetmez ise IV steroid verilir.




Fulminan vakalarda: Ağızdan besleme kesilir, Total Parenteral Besleme yapılır. IV steroid başlanır, cerrahi kons. istenir. Toksik megakolon riski varsa geniş spektrumlu antibiyotik ilave edilir.
Ülseratif kolitte cerrahi endikasyonları
· Yaşam kalitesi bozulması
Meslek veya eğitimin kaydedilmesi
Aile yaşantısının bozulması
· Medikal tedavinin yetersizliği
Oral kortikosteroid bağımlılık
İlaç tedavisinin komlikasyonları
· Fulminan kolit
· Medikal tedaviye cevap vermeyen hastalık komplikasyonları
Artrit
Piyoderma gangrenozum
· Kolon kanseri veya şiddetli displazi

Komplikasyon:

1. En önemli ve mortal komplikasyonu toksik megakolondur (kolan duvarı bir parşömen kağıdı gibi incelir, spontan perforasyon riski artar). Toksik megakolon en sık transvers kolonda görülür, tanı için direk karın grafisi çeklir. Baryumlu grafi kontrendikedir.
2. Kolon CA riski artar (10 yıldan fazla hastalıkta artmaya baslar ve süre ile orantılıdır, pankolitli vakalarda risk daha fazladır)