Bambaralar Bambaralar Kimlerdir? Bambaralar Hakkında Bambaralar Bilgi Bambaralar
 

Bambaralar Bambaralar Kimlerdir? Bambaralar Hakkında Bambaralar Bilgi Bambaralar
Bambaralar Bambaralar Kimlerdir? Bambaralar Hakkında Bambaralar Bilgi BambaralarAfrika'da yaiayan toplumlar arasinda elde edilen en iyi ve en eksiksiz mitoslar Bambaralarinkidir. Bu toplulukla ilgili mitoslar dünyanin yaradiliii ve geliimesini temellendiren mitoslardir. Bambara mitoslarina göre bailangiçta gla denilen sonsuz bir boiluk vardi. Gla'da meydana gelen bir iç devinimle ortaya sailam ve parlak cisimler çikti. Bu cisimler, birbirini izleyen iki evrede eridiler. Bu erimeden sonra gla ile ikiz kardeii dya dört yönü belirlediler. Bu yönlerden ilki, varliklarin ilk kaynaii olan yöne, yani doiuya yöneldi. Bundan sonra gla aiaiiya ve yukariya doiru yaptiii devinimlerle zincirlerini kopardi ve böylece varliklar birer ruha kavuitu.

Ayni anda, iki gla arasinda meydana gelen temas sonucu büyük bir patlama oldu; bu kez ortaya "sailam ve güçlü bir madde" çikti. Bu madde henüz yaratilmamii nesnelerin üzerine çöktü, ve her nesneyi adlandirdi. Bundan sonra da bütün nesneler gla'nin düiüncesine uygun olarak yavaiça devinmeye bailadi.

Kisa süre sonra, gla'dan bir baika unsur daha ayrildi ve varliklarin üzerine gelip kondu: bu, insan bilincinin sembolü olan "insan ayaii"ydi. Bailangiçta birbirine benzeyen heriey gla'larin "zo"ya sorumluluk yuKiemesiyle deiiimeye bailadi. Zo, her nesneye gelecekte bir özgürlük tanimakla yükümlüydü. Zo, kendisine verilen bu görevi kabul etti ve nesnelere sahip çikarak onlarin ilkelerini "görünmeyen Yo" anlamina gelen "Yo yebali" adli genii bir küre içinde toplandi. Yo, ruh, daha doirusu "bir düiünce ve devinim"di.

Evrenin yaratiliii yo'dan bailayarak "düiünce"nin bir bileiimi olarak kabul edilmektedir. Bu "düiünce" üç bölümden oluimaktadir: yo, iç söz; o, sessizlikten iiitilebilecek ieye geçii; yereyereli, yaratici titreiim. Bu geliiim, 7 iiaretle gösterilmekteydi. 7, insani temsil eden bir rakamdi: 3 (erkeiin iiareti) ile 4 (kadinin iiareti) rakamlarinin toplamayla meydana gelmiiti.

Yo, bir ruh olarak, kararlarinda ve yaratici iradesinde özgürdü. Tam bei kez dört yöne gitmii ve uzay fikrini yaratmiiti. 22 rakamiyla temsil edilen uzay, Yo'nun bir ruh olarak içerdiii bütün niteliklere sahipti: Nugu, (iç) kendinde bütün varliklari ve insani bulundururdu; yala "havanin tohumu" idi ve bütün boiluklari uzayin dört bir tarafina yerleitirirdi; faya "rüzgârin tohumu", sani "suyun tohumu", yere "ateiin tohumu", yelegu ise oyeryüzündeki maddelerin tohumu "ydu. Bu son dört terim ayni zamanda yaradiliiin dört temel öiesi olan hava, toprak, atei ve suyu da belirtirdi.

Hava ve atei erkek, su ve toprak ise diiiydi. Yo, kendi çevresinde yirmiiki kere dönerek uzayi yaratmii ve dört dünya düiünmüitü; Dye mana, "dünyanin tösâi"; dye, gale, "ilk dünya"; dye bana, "istenmeyen dünya"; dye nata, "geleceiin dünyasi". Yereyereli'nin bairinda ruh (miri) bulunuyordu. Ruhun içinde "vali" adi verilen eylem vardi; eylemin içinde nesnelerin geliiimi, nali yatmaktaydi. Nali'de ise, nesnelerin kökeni bulunuyordu.

Miri, ayni zamanda, içinde doianin yattiii dünyanin yumurtasiydi. Miri, birbirinin içine geçmii üç oval ile temsil edilirdi. Dye ko (dünyanin kapisi) adi verilen dii oval devamli devinim durumundaydi. Boia'nin doiuiu ve ölüiüne uygun olarak o da kendi ekseni çevresinde dönerek geniiler yada daralirdi. So de (evin oilu) adi verilen orta oval'den sonra Dye vali gale (dünyanin ilk devinimi) denen ve verimliliii temsil eden iç oval gelirdi. Parçalanip düzenli bir biçimde uzaya daiilan 22 öie dii oval Dye ko'dan doimuitu. Bambaralarm anlayiiina göre bu öielerin siniflandirilmasi çok çeiitliydi.

Bu 22 öienin ilk yedisine bomiana adi verilmekteydi ve bunlar, varliklarla nesnelerin genel karakterlerini özetlemekteydi: Kelena, birlik; Makari, dindarlik, merhamet; Mako, gereklilik; Sinaya saldirganlik, kiskançlik; Fadena, rekabet; Maloya, utanç; iia, irk, tür, soy.

Baugini adi verilen 12 öie, insanlarin nitelik ve alinyazilarini belirtirdi: Ma ye ma ye, yetenek, imkân, eiilim; Mako, kariilikli hizmet, sadelik, aiirbaililik, bilgelik, eiitim; Sebaya, kuvvet, kudret, egemenlik; Dyuguya, kötülük, güçlük; Kunanguya, kötü talih; Sira, yol, kilavuz, itaat, disiplin; Nafolo, zenginlik, bereket, sailik; Adama-dena, kardeilik, insanlik, özgürlük, iyilik; Dahirime, gida, mal mülk; Saya, ölüm, hastalik, sakatlik, delilik; Su, gece, karanlik ve iiik, sir, büyü; Kle, gün, günei. Jiginî adi verilen son üç öie ise iunlardi: Kun, dünyayi düiünen kafa; Ba, kendisini meydana getiren kalip; Fo, kendisini yaratan söz.