Prof. Dr. Sinsi |
09-10-2012 01:41 AM |
Amasya Tamimi (Genelgesi ) ( 22 Haziran 1919 )Amasya Genelgesinin Yayımlanma Amacı
AMASYA TAMİMİ (GENELGESİ ) ( 22 HAZİRAN 1919 )Amasya Genelgesinin Yayımlanma Amacı
AMASYA TAMİMİ (GENELGESİ ) ( 22 HAZİRAN 1919 )Amasya Genelgesinin Yayımlanma Amacı
AMASYA TAMİMİ (GENELGESİ ) ( 22 HAZİRAN 1919 )
Milli bağımsızlık hareketinin ilk önemli adımı ve Anadolu ihtilalinin başlangıcı olan genelge idari ve askeri birimlere gönderilen tebliğlerin halka açılan hususların bir program halinde ifadesidir. Genelge Rauf ORBAY, Refet BELE, Ali Fuat CEBESOY ve hazır bulunan diğer kişilerce imzalandı.
Genelgenin Yayımlanma Amacı:
Anadolu’da başlayan müdafaa-i hukuk hareketinin tek merkezde toplanmasının sağlamak bunun sağlanması için de ulusal bir kongrenin toplanmasını hızlandırmak.
Kongrenin Önemi- Anadolu’da milli mücadelenin başlangıcıdır.
- Kurtuluş savaşının gerekçe ve yöntemi belirtilmiştir.
- İlk kez İstanbul hükümetinin görevini erine getirmediği belirtilmiştir.
- Hakimiyet ilk kez saltanattan millete verilmiştir.
- Genelge ile yurdun bir bölümünün değil tamamı bağımsızlık kapsamına alınmıştır.
- Dünyada Anadolu'nun temsilcisinin İstanbul değil Türk milleti olduğu belirtilmiştir.
İstanbul hükümeti İngilizlerin baskısı ve görev sınırını aştığı gerekçesi ile Mustafa Kemal i geri çağırdı. Ancak İstanbul'u Anadolu'ya hakim değil bağlı kabul eden Mustafa Kemal bunu kabul etmedi. İstanbul hükümeti de onu görevden aldı. Mustafa Kemal 7-8 temmuz 1919 da askeri ve memuriyet görevinden istifa etti.
Genelgenin Kapsamı- Vatanın bütünlüğü ve ulusun bağımsızlığı tehlikededir.
- İstanbul hükümeti görev sorumluluğunu yerine getirmemekte ve bu durum ulusumuzu yok olmuş gibi tanıtmaktadır..
- Ulusun geleceğini yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.
Genelgenin Sonuçları- hükümet ile milli teşkilat arasında uyuşma olmuş ve hiçbir anlaşmazlık kalmamıştır.
- Milletvekili seçimi serbest ve müdahalesiz olacaktır.
- Hükümetin leh ve aleyhinde hiçbir şey yapılmayacaktır.
- Sivas kongresi kararları mebuslar meclisinde kabul olunmaz şartıyla esas itibariyle uygun görülmüştür.
- Millet meclisin güvenlikte olmaya İstanbul da toplanması uygun değildir.
- Mustafa Kemal aşanın Anadolu da hangi amaçlarla bulunduğu anlaşıldığında İngilizlerin baskısıyla İstanbul hükümeti tarafından resmi görevine son verildi.
- Bundan böyle İstanbul hükümeti Anadolu'ya hakim değil tabi olmaya çağrılıyordu.
- Damat Ferit hükümeti ve u hükümetin içişleri bakanı ali kemal genelgeyi etkisiz kılmak için kendilerine bağlı vali ve mutasavvıfları uyardılar.
- Amasya’dan Sivas'a oradan da Erzurum'a geçen Mustafa kemal paşa Erzurum'a vardığı sırada “milletin bağımsızlık davasından gerekirse bir fert, bir nefer olarak da hizmet ederim” diyerek rütbelerinden sıyrıldı.
|