ForumSinsi - 2006 Yılından Beri - İsim Tamlamaları-ad Tamlamaları Ve özellikleri

iSİM TAMLAMALARI – AD TAMLAMALARI VE ÖZELLİKLERİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM Aralarında anlam ilişkisi bulunan adların oluşturduğu söz öbeği. Bir adın bir başka adı anlam bakımından tamamlaması Ad takımı olarak da bilinir. Tamlayan 1. sözcük, tamlanan 2. sözcüktür. Tamlayan tamlananın anlamını bütünler, tamamlar. Örn: Su çanağı: çanak ve su arasında belli bir anlam ilişkisi vardır. a a Kapının kolu: kapı ve kol arasında belli bir anlam ilişkisi vardır. a a En az iki addan oluşur. Baştaki ad veya adlar tamlayan, sondaki ad veya adlar tamlanan Örn: Okulmüdürü Tamlayan Tamlanan Devlet memurununokul müdürü t.yan t.nan t.yan t.nan t.yan t.nan

BELİRTİLİ:

Tamlayan “-ın” ilgi ekini (tamlayan) , tamlanan “–ı” 3.tekil kişi iyelik ekini (tamlanan) alır. Tamlananın tamlayana kesin aitliği söz konusudur. Belirlilik vardır. Örn: Sınıf-ın kapı-s-ı Arkadaşın-ın kitap-ı Köylü-n-ün mallar-ı

BELİRTİSİZ:

Belirtme anlamı bir genellik kazanır Tamlanan 3.kişi iyelik eki “-i” almış durumu. Tamlayan belirli değildir. Kesin olmayacak biçimde genel bir aitlik anlamı Anlam sınırı çok geniştir. Örn: Sokak kapı-s-ı (hangi sokak) Ev terlik-i (hangi ev) Okul müdür-ü (hangi okul) Çam ağaç-ı (hangi çam)

TAKISIZ:
Tamlayan ve tamlananın ek almamış durumu Eksiz tamlama Tamlayan tamlananın neden yapıldığını, neye benzediğini belirtir. Örn: Yün eldiven, dev adam…

ZİNCİRLEME:

Tamlayanı veya tamlananı ad tamlaması olan ad tamlaması Örn: Bahçe kapısının gıcırtısı a a a t.yan t.nan kardeşinin ders kitabı a a a t.yan t.nan Uyarı: bazı cümlelerde ve özellikle şiirlerde tamlayan ile tamlanan yer değiştirebilir. Örn: Sakarya saf çocuğu masum Anadolu’nun Divanesi kaldık Allah yolunun Uyarı: tamlamalarda araya sözcük girebilir Örn: Küçüğün minik elleri Afrika’nın balta girmemiş ormanları UYARI: Belirtili ve zincirleme ad tamlamalarında tamlayanla tamlanan arasına sözcük girebilir; ancak takısız ve belirtisiz ad tamlamalarında araya sözcük giremez. Örn: Afrika’nın balta girmemiş ormanları. Adamın hiç eksilmeyen saygısı.