![]() |
Tepkimeler
Otto Diels ve Kurt Alder'e 1950 yılında birlikte Nobel kazandıran bu tepkime kimyacılarca Diels-Alder tepkimesi (yada verdiği ürünler açısından siklizasyonu) olarak bilinir.
Tepkimeler Dr. Diels'in 1927 yılında dien'i keşfiyle başlayan serüven Dr. Alder ile 1928 yılında birlikte çalışmasıyla Nobel ödülünü hakettirecek bir çalışma ile noktalanmıştır. Bu reaksiyonun güzelliği sanki molekül modelleri ile oynar gibi deney ortamında en karmaşık molekülleri birleştirebilmeniz. Tabi değerini ikiye katlayan özelliği ise geri dönüşümlü (tersinir) olması. Bunu ben Post-it'e benzetmekteyim. Sizin isteğinize göre davranıyor!! Mitsunobu tepkimesi ilk olarak 1967 yilinda Japon kimyager Mitsunobu tarafindan karboksilik asit esterleri yapmak icin alternatif bir metod olarak bulunmus, daha sonra sekonder alkollerin, bu protokol ile konfigurasyon cevrilmesi(inversion of configuration) ile yer degistirme (substitution, SN2) tepkimesi verdigi farkedilmis ve alkollerin baska fonksiyonel gruplara cevrilmesinde siklikla kullanilan bir yöntem haline gelmistir. Sterik olarak fazla kalabalik olmayan alkollerde oldukca yüksek verimle calisan bir tepkimedir. Dietilazodikarboksilat (DEAD) ve trifenil fosfin (PPh3) yardimci reaktifler olarak kullanilir. Burada DEAD ve PPh3`ün kullanilma amaci, alkolü iyi bir ayrilan grup haline dönüstürmektir. Azit (azide), ftalimit(phthalimide), sülfonamit (sulfonamide) gibi nükleofillerin kullanilmasi ile aminlerin, tiyoalkoksitlerin, siyanür bilesiklerinin elde edilmesi mümkündür. Yeniden Düzenlenme (Rearrangement) tepkimesi diye de gecer bazi yerlerde. Isminden de anlasilacagi gibi Rus bir bilim adamidir kendisi ve 1913 yilinda bulmustur. (A. E. Favorskii, J. Ptakt. Chem. [2] 88, 658 (1913).) Karbon halkasi kücültmek icin kullanilan oldukca kullanisli bir tepkime. Özellikle de gergin, siklo bütan ya da, siklopropan iceren halkali moleküllerin sentezi icin oldukca idealdir. Küban sentezinde, önemli bir basamagi olusturur. Brom yerine klor türevlerinin kullanilmasi da mümkündür. Altili karbon halkasi olmasi zorunda degildir. α konumuna halojen bagli halkali ketonlarda calisan bir tepkimedir. Mekanistik olarak da oldukca ilginctir. Önerilen iki adet mekanizmasi vardir. |
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.