|
Komünite Ve Ekosistem
3 Eklenti(ler)
KOMÜNİTE ve EKOSİSTEM
Belli bir bölede yaşayan canlıların oluşturduğu topluluğa komünite denir. Komünite içinde birden fazla populasyon bulunur ve bu populasyonlar karşılıklı etkileşim halindedir. Marmara Denizi'ndeki populasyonları ya da akvaryumumuzdaki canlıları (balıklar, yeşil bitkiler, tek hücreliler) örnek verebiliriz. Komünitenin cansız ortamla oluşturduğu birlikteliğe ekosistem denir. Marmara Denizi'ndeki canlılar, bulundukları su ve kumlu ortamla birlikte Marmara Denizi Ekosistemini oluşturur. Su, dipteki kum, akvaryumu çevreleyen cam ve canlılar Akvaryum Ekosistemini oluşturur. Ekosistemler, kara ve su ekosistemleri olmak üzere iki grupta incelenebilir. Ekosistem içinde bazı türler daha belirgindir. Böyle türlere baskın türler denir. Çam ya da meşe ormanı gibi. Su ekosistemlerinde baskın tür yoktur. Baskın türler yangın, deprem, erozyon , sel ve zararlı haşerelerin etkisi ile ortadan kalkabilir. O bölgede başka bir tür baskın hale gelebilir. Bu olaya süksesyon denir. 2.4.1 Ekosistemin Unsurları Ekosistem, canlıların cansız ortamla oluşturduğu birliktir. Cansız ortam toprak ve su Canlılar - Üreticiler - Tüketiciler - Çürütücüler Ekosistemin cansız kısmını su ve toprak, canlı kısmını ise üreticiler, tüketiciler ve çürütücüler oluşturur. A) Üreticiler (Ototroflar) Ekosistem içinde ekosistemin diğer unsurlarının ve kendilerinin kullanacağı besinleri üretir. Besin üretimi fotosentez ve kemosentezle yapılır. B) Tüketiciler (Heterotroflar) Ekosistem içindeki etçil, otçul ve hem etçil hem otçul beslenen canlıların oluşturduğu gruptur. Gerçekleştirdikleri en önemli olay üreticilerden aldıkları besinleri solunumla yakarak parçalamaktır. C) Çürütücüler (Saprofitler) Ekosistem içindeki mantar ve bakteriler bu gruba girer. En önemli özelliği üretici ve tüketicilerin ölülerini çürüterek ortadan kaldırmaktır. Çürütme ile üretici ve tüketicilerin ölüleri ve oluşturdukları artıklar organik halden inorganik hale çevrilir. Açığa çıkan inorganik maddeleri ekosistemdeki üreticiler tekrar organik hale çevirir. 2.4.2 Ekosistemlerde Besin ve Enerji Piramidi Tablo 2.2 Ekosistemlerde Besin ve Enerji Devri Ekosistem canlı ve cansızları kapsayan bir birim olarak tanımlanmıştır. Ekosistem içindeki canlı ve cansız unsurlar birbirleri ile etkileşim halindedir. Bu etkileşim genel şema halinde Tablo 2.2 de verilmiştir. Bu genel şemadan da anlaşılacağı gibi enerji sistem içine üreticiler tarafından alınmaktadır. Bu enerji zincir halinde tüketicilere ve çürütücülere verilmektedir. Bu basamaklarda ise enerji ısı olarak kaybedilmektedir. Üreticilerin güneş ışığından faydalanarak besin yapmasına fotosentez, tüketicilerin besinleri parçalayarak enerji elde etmesine de solunum denir. Çürükçüllerin organik maddeleri inorganik hale çevirmesine de çürütme denir. Ekosistemlerdeki besin ve enerji piramidini daha açık şekilde gösterirsek; Tablo 2.3 Ekosistemlerde Besin ve Enerji Piramidi Besin piramidinde canlıların büyüklüğü üreticiden tüketiciye çıkıldıkça artar. fakatr fert sayısı azalır. |
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.