Barut Nasıl Bulunmuştur
 

Barut nasıl bulunmuştur

Barut güherçile* kükürt ve kömür tozundan meydana gelmiş patlayıcı bir maddedir. Ateşli silahlarla mermiyi atmak için kullanılır. Çok kez* “karabarut” adıyla anılır. Barutun çok eski bîr tarihi vardır. M.Ö. 1000 yıllarında* Çinliler* ateşi bir savaş silahı olarak kullanırlardı. Gerek Doğu’da* gerekse Batı’da* alev ve ateşten savaşlarda da yararlanılıyordu. Özellikle Çin ordusunda* dehşet saçan savaş arabaları vardı ki* bunların görevi çömlek ve güllelerin içindeki ateşi düşman ordusuna atmaktı.

Batılılaın* ateşli silahları Doğululardan öğrendikleri sanılıyor. Ancak* tarihçi Home-ros’un (M.Ö. IX. yüzyıl) eserlerinde* ateşli silahlar üzerinde herhangi bir bilgiye rastlanmamaktadır. Peloppones Savaşları’nda (M.O. 428-424) içlerinde kömür* kükürt ve zift gibi yanıcı maddeler bulunan toprak kapların mancınıklarla atıldığı biliniyor. Ne var ki* bu yoldan çıkarılan yangınlar* üzerine toprak atmakla kolaylıkla söndürülebiliyor* büyük bir zarara yol açması önleniyordu.

Bunun sonucu olarak* daha etkili yanıcı maddeler aranmaya başlandı. Yanmak için gerekli oksijeni havadan değil de* kendi bünyesinden alabilen yanıcı maddeler en iyisiydi. Yani* ateşin üstü örtü ise bile* sondürülememeli* alevler çıkmaya devam etmeliydi. İşte böylece de* ateşli silahlardan patlayıcı silahlara geçilmiş oldu. Bu işte ilk olarak* güherçile kullanıldı. Güherçile* beyaz renkte* ince billurlar halinde bir maddedir. Kimyasal adı “potasyum azotat”tır.

Doğu’da* Çinliler* güherçileyi biliyorlardı. Abdullah adında Malaga’lı (İspanya’nın güneyi) bir Arap yazarı (1200 yılları)* güherçileden söz ederken* “Çin karı” deyimini kullanmıştır. İranlı yazarlar ise* güherçileye “Hint karı” derlerdi. Böylece* güherçile* XIII. yüzyılın ortalarına doğru. Doğu’dan İslam ülkelerine geçti. Anlaşıldığına göre* Çinliler barut yapmayı biliyorlardı. Ancak* barutu* “maytap” ve “kestane fişeği” dediğimiz biçimde kullanmışlardır. Büyük İskender Hindistan’a gittiği sıralarda* barut Hindistan’da da biliniyordu. Marco Polo* Çin’e yaptığı uzun gezisinde* Çinli rahiplerin geceleri havada baruttu fişeklerle şenlikler yaptığını görmüştü.

Avrupa’da barutu ilk bulanın ise* Friburglu Berthold Schwartz (1318-1384) adında bir Alman rahip ve filozofu olduğu sanılıyor. Schwartz* Venediklilerin kullandıkları ilk topları dökmüş* bu toplarla gülleleri uzağa fırlatmak için de* baruttan yararlanmıştı. Ancak* kimi tarihçiler de* Avrupa’da barutun icadı şerefini* Roger Bacon (1224-1294) adındaki İngiliz bilginine verirler.

Avrupa’da* ateşli silahlarla barut* ilk kez XIII. yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır. XIV. yüzyılda da* barutun topçuluk alanında kullanılması geliştirilmiştir. Barutun* bugünkü anlamıyla* ilk olarak. İngilizlerle Fransızlar arasındaki Cressy Savaşı’nda (1346) kullanıldığı sanılıyor.

Kimya alanındaki ilerlemeler sonucunda* nitrosellüloz ve nitrogliserinin elde edilmesiyle* hafif dumanlı barutlar kullanılmaya başlanmıştır. Eskiden* barut çok miktarda duman yaptığı için* ateş eden topun yeri hemen belli oluyor* üstelik* bu* top namlusunün kalın bir is tabakasıyla örtülmesine de yol açıyordu. Paul Vieille adındaki Fransız mühendisi (1854-1934) dumansız barutu icat ettikten sonra İse* silahlarda yalnız bu çeşit barut kullanılmaya başlandı (1886). Bundan birkaç yıl sonra da* İsveçli kimyager Alfred Nobel (1833-1896) daha yüksek nitelikte patlayıcı bir madde olan nitrogliserinil barutu keşfetti. Zamanla* barut geliştirilerek* değişik silahlarda* istenilen biçimde kullanılabilecek duruma getirildi.