Barut Nasıl Elde Edilir?
 

Barut Nasıl Elde Edilir?

Barutun karışımında* %70 - 80 potasyum nitrat (NOs)* %12-20 odun kömürü* %3-14 de kükürt vardır. Bu karışımdaki potasyum nitrat* kömürle kükürtün yanması için gerekli olan oksijeni verir; kükürt de* barutun kolayca tutuşmasını sağlar ve yakılınca çok miktarda gaz çıkartır. Barutu meydana getiren maddelerden kömürün yanmasıyla* karbon dioksit (CO2)* kükürtün yanmasıyla da* kükürt dioksit (SO2) gazları oluşur. Geriye* potasyum sülfat* potasyum karbonat* potasyum sülfür kalır ki* bunların gazları yüksek bir basınç meydana getirir. Bu basınç da* ateşli silahlarda* merminin ileriye fırlatılmasını sağlar.

Teknikteki ilerlemelere rağmen* barut* bugün de* pek az bir farkla* eskiden elde edildiği yollardan elde edilir: Karışımı meydana getiren maddeler* önce ayrı ayrı* sonra da bir arada öğütülerek* karıştırılır. Bu karışım* basınçla* hamur haline getirilir; sarsıntılı eleklerden geçirilerek* tozundan ayrılır. Bu işlemin sonunda* tane halinde barut elde edilmiş olur. Bu hamur* borulara basılarak* çubuk halinde barut haline getirilir; buna* “makarna barutu” adı verilir. Ayrıca* küp* prizma* vb. gibi biçimlerde kaplar kullanılarak* istenilen biçimde barut da elde edilebilir.

Bugün* karabarut* şistli killer* kaya tuzları gibi* ötekilere oranla yumuşakça kütlelerin atılmasında kullanılmaktadır. Çok duman çıkarttığından* askerlik alanında artık büyük bir önemi kalmamıştır. Bugün için* ateşli silahlarda* daha çok “dumansız barut”* daha doğru bir deyişle* “az dumanlı barut” kullanılmaktadır. Dumansız barut kolodyum* trinitro gliserin* trinitro tolüen gibi patlayıcı maddelerin karışımıdır.

Bugün* bu patlayıcı maddeleri yapabilmek için* çok miktarda potasyum nitrata ihtiyaç vardır. Oysa* bu madde* yeryüzünde pek az bulunur. Yalnız* Güney Amerika’da* And Dağları’nın denize bakan kıyılarında* kuşların bıraktığı gübreler* bu madde bakımından son derece zengindir. O dolaylarda* bu gübreyi temizleyecek kadar bol yağmur da yağmadığı İçin* “guana” adı verilen bu gübreler* uzun süre* bozulmadan kalabilir. Bu gübreler* genişliği 3 kilometre* uzunluğu 300 kilometre olan bir alanı kaplamış durumdadır. Gübre tabakasının kalınlığı da 1*5 metreyi bulur. İşte* bu çevre uzun süre* devletlerin barut yapması için gerekli olan ham maddeyi sağlamıştır.

Bütün devletler* Şili’den gübre satın almak zorunda kalmıştır. Yalnız Almanya* 1913 yılında* Birinci Dünya Savaşı’ndan önce* bu gübrelerden tam 750.000 ton satın almıştı. İngiltere de aynı miktar gübre almış ve bu iki ülke* bu maddelerden yaptıkları barutları birbirlerine karşı kullanmışlardı. Ancak* Almanlar* savaş sırasında* havadan aldıkları azotla* potasyum nitrat yapmayı başardılar. Böylece* barut yapımı için* Şili’deki gübreler yerine* bitmek tükenmek bilmeyen havadan yararlanılmaya başlandı.