Yüzyılın Deneyi Ve Cevap Arayan Kritik Sorular
 

Dünyanın en büyük nükleer araştırma laboratuvarı CERN'de yüzyılın en büyük ve en kabarık bütçeli deneyi için geri sayım sürüyor.



CNN TÜRK

Bilim adamları evrene dair en büyük sırrı aydınlatmak, evrenin yaratılışını tekrarlamak için düğmeye 10 Eylül'de basacak.

Deneyle "Evrenin sırrı ne?", "Madde neden ve nasıl kütle kazandı?", "Maddeyi oluşturan temel parçacıkları bir arada tutan kuvvet ne?", "Evrenin yüzde doksanını oluşturan 'karanlık madde' bulmacasının ardında ne var?" gibi merak edilen soruların yanıtları aranacak.

CERN'in yapacağı deneyle bilim dünyasının maddenin yapısını anlamak için asırlardır yürüttüğü büyük çalışma "parçacık fiziği" boyutuna taşınacak.

"Big Bang"in ispatı

Evrenin oluşumunu tetikleyen "Big Bang" (büyük patlama) teorisinin geçerliliği de bu deneyle birlikte kanıtlanmaya çalışacak.

Deneyde "Big Bang" anı sonrası koşulların laboratuvar ortamında yeniden ortaya çıkartılması hedefleniyor. Bunun için de "parçacık çarpıştırma" işlemi gerçekleştirilecek.

Protonlar çarpışacak

'Büyük hadron çarpıştırıcısı' isimli parçacık hızlandırıcısında atom çekirdeğinde bulunan protonlar çok yüksek enerjiyle çarpıştırılacak.

Protonlar, tünelin çevresine yerleştirilmiş yaklaşık 10 bin adet dev süper iletken mıknatıs tarafından yönlendirilecek. Böylece zıt yönlerde dönen iki proton ışını üretilecek.

Böylece fizik modellerinin temelini oluşturan ve maddeye kütle özelliğini veren 'Higgs' parçacağı ya da 'Tanrının zerreleri' tekrar ortaya çıkarılıp gözlemlenebilecek.

Bildiğimiz her şey değişecek

Evrenin kökeni ve doğanın temel kanunlarına yönelik sonuçların ortaya çıkmasının beklendiği deneyle atom, molekül ve canlı yapısının nasıl oluştuğuna dair yeni bilgiler edinilecek. Bilinen Fizik kuramları geliştirilecek ya da baştan aşağı değişebilecek.

Deney sırasında bütün parçaların senkronize şekilde çalışması gerekiyor. En ufak uyumsuzluk risk olarak kabul ediliyor.

"Kara delik" Dünyayı yutacak!

Bazı bilim adamları deneyin tehlikeli olduğunu, kontrolden çıkması halinde meydana gelebilecek küçük kara deliklerle insanlığın sonunun geleceğini iddia ediyor.

CERN ise deney ortamının güvenli olduğunu savunuyor.

36 ülkeden 2 binden fazla fizikçinin katılacağı yüzyılın deneyine Türkiye'den de üç ayrı ekip katılıyor.

Yüzyılın Deneyi Ve Cevap Arayan Kritik Sorular
 

Yüzyılın en büyük deneyi yarın başlıyor. Evrenin varoluşuna dair sırları aydınlatabilecek deney, bilim dünyasının olduğu kadar popüler kültürün de bir parçası. Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) ve burada yapılacak "big bang" deneyi, bilimkurgu romanları ve filmlerinde de konu olarak işleniyor.



Hayatımızı değiştiren internetin doğduğu yer CERN yani Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi, yüzyılın en büyük fizik deneyi için geri sayıyor. Evrene dair yanıtsız kalmış sorulara ışık tutabilecek "big bang" deneyi, "kuantum fiziği" gibi karmaşık bir alana girse de adları tanıdık.

Beyaz perdeye de aktarılan "Da Vinci Şifresi" kitabının yazarı Dan Brown'un "Melekler ve Şeytanlar" romanı, CERN deneyini konu alıyor. CERN, Harward üniversitesi'nden Simgebilim Profesörü Robert Langdon, bir olayı çözmesi için yardım ister.

CERN'deki ünlü fizikçi Leonardo Vetra'nın bulduğu "karşı madde zerrecikleri" çalınmış, Vetra öldürülmüş ve Vatikan'daki dört kardinal kaçırılmıştır. Kitapta, Langdon, cinayetin asıl amacının tarikatın, Vatikan'dan öç almak karşı maddeyi kullanarak kardinalleri öldürmek olduğunu keşfeder.

Kanadalı yazar Robert Sawyer'ın "Flashforward" adlı bilimkurgu romanında da CERN'deki biliminsanları parçacık hızlandırıcı ile, tanrının zerrelerini bulmak amacıyla "big bang" deneyi yapar. Ancak deneyin bir aşamasında terslik çıkınca yeryüzündeki herkes bir anda 21 yıl sonrasına gider ve zamana dair bilinç dengesi buzulur.

CERN ve "big bang" deneyi, belki de bu yüzden bazı çevrelerce şüpheyle karşılanıyor.

(CNNTürk)