Ünlü Türemesi,Ses Türemesi,Harf Türemesi Nedir?
 

Ünlü Türemesi.ses türemesi.harf türemesi nedir?

Ünlü Türemesi:
Küçültme eki (-cık.-cik) nin tek heceli ve son harfi sessiz olan sözcüğe gelmesiyle oluşur.
Örn:
Genç-cik > gencecik
Az-cık > azıcık
Bir-cik > biricik
Ünsüz Türemesi:
Yardımcı eylemlerle yapılan birleşik eylemlerde:
Örn:
Af-etmek > affetmek
His-etmek > hissetmek
Zan-etmek > zannetmek vb.
Sözcükler kimi eklerle birleşirken zaman zaman araya başka yeni sesler girer. Türkçe’de ses türemesi olayına fazla rastlanmaz.
ses türemesine neden olan başlıca durumlar;
Ünlüyle biten sözcüklere. ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde. Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana gelemeyeceği için bu ünlülerin arasına “y.ş.s.n” ünsüzlerinden uygun olan biri gelir. Bu ses türemesine kaynaştırma da denir.

Örnek :
Oku-y-an okuyan
Baba-s-ı babası
Yedi-ş-er yedişer
Elma-n-ın elmanın
-Yardımcı eylemle yapılan bileşik eylemlerde ad soylu sözcükte ses türemesi görülür.
Örnek:
his etmek hissetmek
Red etmek reddetmek
-Bu sözcüklere ünlüyle başlayan bir ek (bilgi yelpazesi) getirildiğinde sözcüklerde aynı türeme ortaya çıkar.
Örnek:
Af-ı affı
Had-i haddi
-Kimi sözcükler pekiştirilirken ses türemesi meydana gelir.
Örnek:
Yalnız yap-a-yalnız
Sağlam sap-a-sağlam
Dar-a-cık daracık
Bir-i-cik biricik