Kelaynaklarla Özdeşleşen Do'a Ve Tarih Kenti: Birecik Hakkinda
 

Kelaynak festivalleri nedeniyle Belediye tarafından birkaç kez davet edilmeme rağmen daha önce Birecik`e gidememiştim. Bir Gaziantep-şanlıurfa seyahatim esnasında kısa da olsa bu güzel yöreyi görme fırsatım oldu. Bu vesileyle burada bulunan Kelaynak üretme istasyonunu ziyaret ettim. Fırat kenarındaki vadide bulunan az sayıdaki kuşun uçuşunu izledim, yörenin eski ihtişamlı günlerini hayal ettim. Birecik ilçesi, Türkiye`nin en fazla biyolojik çeşitliliğine sahip yerlerden biri.

Yöre önemli kuş, memeli, kelebek, bitki ve sürüngen alanını barındırıyor. Fırat Nehri, barajlar nedeniyle üzerinde bulunan adacıkları kaybetmesine rağmen, hala Birecik`e büyük bir doğal güzellik katmakta. Aslında birçok kuş gözlemcisini buraya çeken etken sadece Kelaynaklar değil. Bunun dışında kum kekliği, yeşil arıkuşu, çöl serçesi, küçük serçe, sarıboğazlı serçe, çizgili ishakkuşu, alaca yalıçapkını, pembe göğüslü ötleğen, çöl toygarı gibi Avrupa`nın başka yerlerinde görülmesi güç veya imkansız olan türler de burada bulunuyor.

Bunun için Birecik ve Güney Fırat Vadisi (önemli, kuş alanı, memeli, bitki, sürüngen ve kelebek alanıdır.) Bu statüler ile Avrupa Birliği direktifleri ve Uluslararası Sözleşmeler gereği alanın korunması gerekmektedir.

Birecik Urfa`ya 83, Gaziantep`e 63 km uzaklıkta bulunuyor. Burada iklimin ve toprağın elverişliliğinden buğday ve arpa gibi tahılların yanı sıra mercimek, pamuk ve antepfıstığı gibi ürünler de yetiştiriliyor. Yine şanlıurfa ilinde zeytinciliğin en gelişkin olduğu ilçe Birecik. Ildeki zeytin ağaçlarının yarısı bu ilçede bulunuyor.

Geçen yüzyılda yapılan kazılarla kentin Paleolitik (Eski taş devri) döneminden beri yerleşim birimi olduğu anlaşıldı. Fırat Irmağı kenarında önemli bir köprübaşı olması nedeniyle, eski çağlardan beri çeşitli yerleşmelere sahne olan Birecik yöresi MÖ 2 binli yıllarda Hititlerin elindeydi. Yöre MÖ 9. Yüzyılda Asurların eline geçti. Birecik`te bulunan kale o devirden kalmadır.

Daha sonra sırasıyla Pers, Makedonya, Roma ve Bizans egemenliklerini yaşayan Birecik, 780`de Müslüman Araplar tarafından fethedildi. Kent, 11. Yüzyıl sonralarındaki Selçuklu egemenliğinden sonra yeniden Bizans`ın eline geçti. Artuklu, Eyyubi, Akkoyunlu ve Karakoyunlu dönemlerini, 1502`de başlayan Safevi egemenliği izledi. Birecik 1517`de Osmanlı topraklarına katıldı. 19. Yüzyıl sonralarında Halep vilayetinin Urfa sancağına bağlı

Kaynak: Ayrıntılı bilgi için kureselfelaket.com