Uyan Ve Hayatini Kurtar
 

Devekuşu misali kafayı kumun altına gömmenin sağlığınızı korumak adına iyi bir strateji olmadığı aşikâr… Elbette ki bazı ufak rahatsızlıklar herhangi bir tıbbi müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden iyileşebilir fakat inkâr mekanizması sizi ölüme kadar götürebilir. En akıllıca hamleyse uygulayacağınız basit birkaç sabah tetkiki. Bu kendi kendinize yapacağınız muayeneler rutin doktor kontrolünüzün yerine geçmese de sizi büyük sorunlar yaşamaktan kurtarabilir.


KONTROL 1

Korkutucu diş etleri

Neye dikkat etmeli? Diş etlerinizdeki herhangi bir kızarıklık veya kanama dişeti iltihaplanması yüzünden olabilir. Diş eti iltihabıyla kalp krizi arasındaki bağlantıyı ise artık sağır sultan bile duydu: Diş eti hastalıklarına neden olan bakteriler kan dolaşımınıza girer ve vücudunuzdaki başka bir noktada iltihaplanmaya neden olur. Tabii buna kalbiniz de dâhil. Sonuç: Aterosklerotik kalp hastalığı (atardamarları etkileyen bir hastalık). Dahası, diş eti hastalıkları diyabeti de işaret ediyor olabilir. Northwestern Üniversitesi doktorlarından Robert Pick, “Kan damarları vücut dokularına oksijen ve besin dağıtırken dokulardaki artık maddeleri de beraberinde götürür. Diyabetse kan damarlarının kalınlaşmasına neden olarak bu besin dağıtımı ve zararlı maddelerin yok edilmesi işlemini yavaşlatır. Bu da diş eti dokusunun enfeksiyonlara karşı direncini zayıflatır” diyor. Açık renk tenli kişilerde somon pembesi rengindeki diş eti, koyu tenli kişilerdeyse biraz daha koyu renkteki diş eti ağzınızın sağlıklı olduğunu gösterir. Ne var ki eğer diş etleriniz şiş ve kırmızıysa ve dişinizi fırçaladıktan sonra kanıyorsa bir dişeti hastalığından muzdarip olabilirsiniz. Her gün diş ipi kullanmaya başlayın ve doktorunuzu sık sık ziyaret edin.


Bir sonraki kontrol: 1 hafta sonra


KONTROL 2

Tıkalı genizler

Neye dikkat etmeli? Derin bir nefes alın. Peki, burnunuzdan mı yoksa ağzınızdan mı aldınız? Eğer ağzınızdansa genziniz tıkanmış olabilir. Bu da büyük ihtimalle hapşırma, gözlerin kaşınması, burun akıntısı gibi belirtilerle ortaya çıkan ve genel bir tıkanıklık hali olan alerjik rinitin (saman nezlesi) göstergesidir. Ya da bu belirtilerle birlikte öksürük ve hırıltılı soluma varsa astımınız da olabilir. Teksas Üniversitesi’nden Dr. Bradley Marple, “Astım hemen tedavi edilmezse akciğer fonksiyonlarını daimi olarak kısıtlayabilir” diyerek bizleri uyarıyor. Aynı şekilde tıkanmış genizler beraberinde horlama ve ekstra 10 kilogram getiren uyku apnesine de neden olabilir. Bu üç belirtiye de sahipseniz, soluğu hemen doktorunuzun muayenehanesinde almalısınız. Tıkanıklığa neden olan ya da durumu daha da kötüleştiren tüm o alerjenleri, havayı kirleten maddeleri ve mukusu dışarı atmak için yatmadan önce derin bir temizlik işlemi yapın. Çeyrek çay kaşığı tuzu iki bardak ılık suyla karıştırın ve bir şırıngaya bu solüsyonu doldurun. Lavaboya eğilin, başınızı yana doğru eğin ve şırınganın ucunu bir santimetreden daha fazla olmayacak şekilde burun deliğinize sokun. Bu tuzlu solüsyon diğer burun deliğinizden çıkana kadar tüm şırıngayı boşaltın. Diğer tarafa da aynı işlemi uygulayın.


Bir sonraki kontrol: 1 hafta sonra


KONTROL 3

Kontrolsüz kalp atışları

Neye dikkat etmeli? Dinlenirken ölçtüğünüz kalp atış hızınız kalbinizin kanı pompalamak için ne kadar güçlü olduğunu gösterir. Üstelik sadece tüm vücudunuzun durumu hakkında iyi bir bilgi vermenin yanı sıra değerler yüksek çıktığında diyabet ya da kalp rahatsızlığının da habercisi olabilir. İtalyan araştırmacılar dinlenme kalp atış hızının dakikada 70 vuruştan (bpm) fazla olması halinde kalp hastalığından ölme riskinizin en az yüzde 78 arttığını ortaya koydu. Dinlenme kalp hızınızı kontrol etmek için ilk önce tuvaletinizi yapın; zira dolu bir mesane kalp atış hızınızı artıracaktır. Sonrasında bir-iki dakika hiçbir şey yapmadan oturun. Boynunuza veya bileğinize parmağınızı koyarak kalbinizin 15 saniye boyunca kaç defa çarptığını sayın ve bpm’yi bulmak için bu sayıyı dörtle çarpın. Kural olarak 40-60 bpm kardiyovasküler formunuzun yüksek olduğunu gösterecektir. Yüksek çıkan kalp atış hızınızıysa düzenli bir kardiyo egzersiziyle iki ile sekiz hafta arasında bir-iki vuruş aşağıya çekebilirsiniz.


Bir sonraki kontrol: 1 hafta sonra


KONTROL 4

Gittikçe büyüyen göbek

Neye dikkat etmeli? Erkekler orta yaşlarına geldiklerinde kilo alırlar ve karın bölgesinde birikerek yerleşik hal alan bu yağlar (iç organlara ait yağ) kalp hastalıkları, felç, diyabet ve kanserden muzdarip olma riskinizi yükseltir. Derinin hemen altındaki yağın aksine iç organlara ait yağ karnınızın derinlerinde birikir. Organlarınızın arasındaki boşlukları doldurur ve iltihaplanma riskini artırır. En kötüsü de pankreasınızı kan dolaşımındaki glikozu temizlemesi için insülin üretmeye zorlar ve insülin direnci yaratır. Bu sorunları belinizdeki yağları eriterek çözebilirsiniz. İşe ne yediğinize dikkat ederek başlayın. Ne kadar yemeniz gerektiğini anlamak için hedef ağırlığınızı 11 ile çarpın. Bu sizin günlük almanız gereken kalori miktarıdır. Ayrıca tüm hafta boyunca yaptığınız egzersizlerle yaklaşık 2000 kalori yaktığınıza emin olun.


Bir sonraki kontrol: 1 hafta sonra


KONTROL 5

Kötü huylu benler

Neye dikkat etmeli? Melanoma (deri kanserlerinden biri) teşhisi konan çoğu erkek (genelde 40 yaş üstü) ya mevcut işaretleri görmezden gelir ya da dikkat bile etmez. Melanoma bir erkekte genelde kafası, boyun ya da üst sırt bölgesinde bulunduğu için fark edilmesi ve erken yakalanması zordur. Duş sonrasında alışılmadık bir durum olup olmadığını kontrol etmek için vücudunuzu inceleyin. Benlerin takibi için altın kriterlerse şunlar: asimetri, sınırlar (bulanık ya da sivri kenarlar), renk (siyah ya da çok renkli), çap (bir santimetreden daha fazlaysa ya da sürekli büyüyorsa) ve değişim (boyut ya da şekil). Eğer bu işaretler mevcutsa mutlaka doktora görünün hatta gerekirse biyopsi uygulatın. Elbette ki melanomayla savaştaki en iyi yol ona engel olmaktır. Bu yüzden güneş koruma ürünlerini asla ihmal etmeyin. Özellikle de hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı mücadele eden ürünleri kullanmaya özen gösterin.


Bir sonraki kontrol: 1 ay sonra


KONTROL 6

Gergin kaslar

Neye dikkat etmeli? Üst sırt bölgenizin daha az esnek olması alt sırt bölgenizde ağrı ve sakatlanmaya yol açabilir. Uzun saatler boyunca hiç hareket etmeden bir masa başında oturuyor ya da antrenmanlarınızda hiç esneme yapmadan çok fazla ağırlık kaldırıyorsanız, omuzlarınız ve boynunuz kamburlaşacaktır. Bu da üst sırt bölgenizdeki esnekliği sınırlayacağı için alt sırt bölgenizi daha fazla kullanmanızı sağlayarak acı ve rahatsızlığa neden olacaktır. Tabii illa acı çekmek istiyorsanız, diyeceğimiz bir şey yok! Ne var ki pec stretch hareketiyle esnek kalarak bu sorunların üstesinden gelebilirsiniz. Bunun için sağ ön kolunuz ve avuç içinizi tamamen pervaza dayayarak, kolunuz 90 derece açı oluşturacak şekilde bir kapı aralığında durun. Şimdi de kolunuzun gerildiğini hissedene kadar kapıya doğru eğilip sonra da uzaklaşın. Otuz saniye bu şekilde bekleyin ve hareketi sol kolunuzla tekrarlayın. Daha sonra barbell row, dumbbell row ya da cable row hareketlerinden birini seçin ve 10-12 tekrardan iki-üç set yaparak devam edin.


Bir sonraki kontrol: 2 hafta sonra


KONTROL 7

Berbat bir hafıza

Neye dikkat etmeli? Çoraplarınızı ya da anahtarlarınızı nereye koyduğunuzu bir türlü hatırlayamıyor musunuz? Panik olmayın, muhtemelen stres altındasınız ve stres hormonu kortizol geçici süreliğine hafızanızı kesintiye uğratıyor. Her sabah hafızanızı N-back zihin egzersiziyle kontrol edin (ve tabii geliştirin de): Sabah haberlerini izlerken bir kelime seçin; örneğin ekonomi gibi. Bu kelimeyi her duyduğunuzda o kişinin iki kelime önce (ya da beş kelime) söylediği kelimeyi hatırlayın. Bu egzersiz zihninizin bir kerede ne kadar çok bilgiyle uğraşabildiğini gösterir ve onu geliştirmenizi sağlar. Hemen peşinden bir de koşuya çıkın, zira kardiyovasküler egzersizler beyninize ekstra oksijen akışı sağlayarak zihinsel keskinliğinizi artırır. Duke Üniversitesi’nin araştırmasına göre, kardiyo çalışması yapmak dikkati, beynin işlem hızını ve hafızayı geliştiriyor. En güzeliyse yaptığınız koşuların ya da bisiklet turlarının beyninizin baş düşmanı stresi alt etmenize yardımcı olması…


Bir sonraki kontrol: 1 hafta sonra